តូក្យូ
From Wikipedia, the free encyclopedia
តូក្យូ(ជប៉ុន: 東京) ជាអធិរាជធានីរបស់ប្រទេសជប៉ុន ហើយជាទីក្រុងដែលធំជាងគេនៅលើពិភពលោក ។ ដប់ភាគរយនៃជនជាតិជប៉ុនគឺរស់នៅក្នុងទីក្រុង តូក្យូ ហើយក៍ច្រើនលើសពីម្ភៃភាគរយ នៃចំនួនប្រជាជនដែលរស់នៅតាមបណ្ដាខេត្ត។ នៅឆ្នាំ ២០០៧ចំនួនអត្រាប្រជាជនគឺមានចំនួនដល់ ១២,៧៩០,០០០។ ទីក្រុងតូក្យូគឺជាមជ្ឍមណ្ឌល ខាងផ្នែកជំនួញ ពាណិជ្ចកម្ម ឧស្សហកម្ម នៃប្រទេសជប៉ុន រឹសំរាប់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូលផងដែរ។
តូក្យូ 東京都 | |||
---|---|---|---|
ទីក្រុងមហានគរ | |||
ទីក្រុងតូក្យូ | |||
[[File:<div class="thumb tmulti tnone center"><div class="thumbinner" style="width:282px;max-width:282px;border:none"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:280px;max-width:280px"><div class="thumbimage" style="border:1;;height:148px;overflow:hidden">![]() | |||
| |||
ចម្រៀង: "ចម្រៀងទីក្រុងតូក្យូ" (東京都歌 Tōkyō-to Ka ) | |||
![]() | |||
[[File:![]() | |||
ប្រទេស | ជប៉ុន | ||
តំបន់ | កាន់តូ | ||
កោះ | ហុនស៊្យូ | ||
រាជធានី | តូក្យូ[១] | ||
ការបែងចែក | 23 វួដពិសេស, 26 ទីក្រុង, 1 ស្រុក, and 4 អនុខេត្ត | ||
រដ្ឋាភិបាល | |||
• Body | រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតូក្យូ | ||
• អភិបាល | យូរីកុ ខូអ៊ីកេ (TF) | ||
• តំណាង | 42 | ||
• ក្រុមប្រឹក្សា | 11 | ||
ផ្ទៃក្រឡា[២] | |||
• សរុប | ២១៩៤.០៧ គម2 (៨៤៧.១៤ ម៉ាយ ការ) | ||
ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃក្រឡា | ទី 45 នៅប្រទេសជប៉ុន | ||
កម្ពស់ខ្ពស់បំផុត[៣] | ២០១៧ m (៦៦១៧ ft) | ||
កម្ពស់ទាបបំផុត | ០ m (០ ft) | ||
ប្រជាជន (2021)[៤] | |||
• សរុប | ១៤,០៤៣,២៣៩ | ||
• ចំណាត់ថ្នាក់ | ទី 1 នៅប្រទេសជប៉ុន | ||
• សន្ទភាព | ៦៣៦៣/km2 (១៦៤៨០/sq mi) | ||
• Metro[៥] | ៣៧,៤៦៨,០០០ (2018, Greater Tokyo Area), ១st in the world | ||
ប្រជានាម | Tokyoite | ||
GDP (2018)[៦] | |||
• សរុប, នាម | ¥106.6 trillion (US$1.0 trillion) | ||
• ក្នុងមនុស្សម្នាក់ | ¥7.7 million (US$70,000) | ||
ល្វែងម៉ោង | ម៉ោងស្តង់ដារជប៉ុន (ម.ស.ស.+09:00) | ||
ISO 3166-2 | JP-13 | ||
ផ្កា | Yoshino cherry | ||
ដើមឈើ | Ginkgo | ||
បក្សី | Black-headed gull | ||
គេហទំព័រ | metro.tokyo.lg.jp |
តូក្យូគឺជាផ្នែកមួយនៃប្រទេសជប៉ុន ដែលហៅថាទីវាលគេនតូ។ ពិតណាស់ទីក្រុងតូក្យូគឺជាឈូងសមុទ្រ។ ទន្លេពីរគឺ ហូរឆ្លងកាត់តូក្យូ។ ទីមួយនោះគឺទន្លេហ្សូមីដា ដែលហូរពីទិសខាងជើងទៅទិសខាងត្បូង ហើយនិងហូរចូលទៅក្នុងឈូងសមុទ្រនៃទីក្រុងតូក្យូ ។ ហើយទន្លេមួយទៀតនោះគឺមានឈ្មោះថា តាម៉ា ដែលហូរពីទិសខាងលិចទៅទេសខាងកើត ។ ទន្លេតាម៉ាគឺជាព្រំដែនខណ្ឌរវាងទីក្រុងតូខ្យួនិង ប្រទេសជិតខាងគឺ ប្រទេសកាវ៉ាសាគី ។
ទីក្រុងតូក្យូគឺមានន័យថាជា (រាជធានី នៃភាគខាងកើត) នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ វាបានក្លាយជារាជធានីនៃប្រទេសជប៉ុនគឺនៅពាក់កណ្ដាលនៃសតវត្សទី១៩ ហើយនៅសតវត្សនោះគឺទីក្រុងតូក្យូមានឈ្មោះថា អេឌូ តូ តូក្យូ ។ បន្ទាប់មកគឺមានឈ្មោះថា គីយូតូ ដែលជារាជធានីនៃប្រទេសជប៉ុន។ រាជាធិរាជនៃប្រទេសជប៉ុន មានឈ្មោះថា តេនណូដែលរស់នៅក្នុងគីយ៉ូតូ។ អ៊ីដូគឺជាកន្លែងដែល តូគូកាវា សូហ្កាន់រស់នៅ។ ទីក្រុងថ្មីត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ សូហ្កាន់ ។ បន្ទាប់មកវាបានកកើតជាទីក្រុងតូចមួយ នៅក្នុងសមុទ្រ ។ អេឌូ មានន័យថា (មាត់ ទន្លេ) ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន ។
ទីក្រុងតូក្យូគឺត្រូវបំភ្លេចបំផ្លាញដោយសារ ភ្លើងឆេះដោយចាប់ផ្ដើមពីក្រៀតកេនតូ ក្នុងការរំជួយដីនៅឆ្នាំ១៩២៣ ។ វាបានកើតឡើងដោយអាក្រក់យ៉ាសាហហាវឃោឃៅដោយ សារការទំលាក់គ្រាប់បែកក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ។ ការទំលាក់គ្រាប់បែកច្រើនជាងគេបំផុតនោះគឺនៅ ថ្ងៃទី ១០ ខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៥ ។ ១/៣នៃទីក្រុងតូក្យូ ត្រូវបានឆេះដោយសារគ្រាប់បែក ហើយប្រហែលជា ១០០,០០០ នៃប្រជាជនត្រូវបានស្លាប់ ។ ក្រោយពេលប្រទេសជប៉ុនត្រូវបាន ខូតខាតនិងបាត់បង់ដោយសារសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ទីក្រុងត្រូវបានសាងសង់សារឡើងវិញជាថ្មី ។
រដ្ឋបាល
ស្រុកពិសេស
ទីក្រុងតូក្យូមាន 23 តំបន់រដ្ឋបាលពិសេសរបស់ទីក្រុងតូក្យូ (特別区, tokubetsu-ku) គឺ
ឈ្មោះជាភាសាខ្មែរ | ឈ្មោះជាភាសាជប៉ុន (តួអក្សរកាន់ជិ) | ឈ្មោះជាតួរ៉ូម៉ាំង |
---|---|---|
ខាត្ស៊ឹស៊ិកា | 葛飾区 | Katsushika-ku |
ឃីតា | 北区 | Kita-ku |
កូតូ | 江東区 | Kōtō-ku |
ស៊ីនជូគូ | 新宿区 | Shinjuku-ku |
ស៊ីណាហ្គាវ៉ា | 品川区 | Shinagawa-ku |
ស៊ីប៊ូយ៉ា | 渋谷区 | Shibuya-ku |
ឈីយ៉ូដា | 千代田区 | Chiyoda-ku |
ឈឺអូ | 中央区 | Chūō-ku |
ស៊ុមីដា | 墨田区 | Sumida-ku |
សេតាហ្គាយ៉ា (សិតាហ្កាយ៉ា) | 世田谷区 | Setagaya-ku |
តូស៊ីម៉ា | 豊島区 | Toshima-ku |
ថៃតូ | 台東区 | Taitō-ku |
ណាកាណូ | 中野区 | Nakano-ku |
នេរីម៉ា (ណិរិម៉ា) | 練馬区 | Nerima-ku |
ប៊ឹងក្យូ | 文京区 | Bunkyō-ku |
មីណាតុ | 港区 | Minato-ku |
មេហ្គូរ៉ូ (ម៉ិហ្គុរ៉ុ) | 目黒区 | Meguro-ku |
អាដាឈិ | 足立区 | Adachi-ku |
អារ៉ាកាវ៉ា | 荒川区 | Arakawa-ku |
អ៊ីតាបាស៊ី | 板橋区 | Itabashi-ku |
អិដុហ្កាវ៉ា | 江戸川区 | Edogawa-ku |
អូតា | 大田区 | Ōta-ku |
តូក្យូខាងលិច
ក្រៅពីនេះស្រុកពិសេសដែលដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាទីក្រុងតូក្យូ តំបន់ខាងលិច 23 ស្រុកពិសេសក៏ជាទីតាំងរបស់តំបន់តូក្យូភាគខាងលិចផងដែរ ឬដែលជនជាតិជប៉ុនតែងតែហៅថា តំបន់តាម៉ា (多摩地域, Tamachiiki) ដែលមាន 26 ទីក្រុង
ទីក្រុង
មាន 26 ទីក្រុងនៅតូក្យូខាងលិច
ឈ្មោះជាភាសាខ្មែរ | ឈ្មោះជាភាសាជប៉ុន (តួអក្សរកាន់ជិ) | ឈ្មោះជាតួរ៉ូម៉ាំង |
---|---|---|
គិយ៉ូសេ | 清瀬市 | Kiyose-shi |
គុនិតាឈិ | 国立市 | Kunitachi-shi |
កូគុប៊ុនជិ | 国分寺市 | Kokubunji-shi |
កូហ្កាណិអ៊ិ | 小金井市 | 小金井市 |
កូដៃរ៉ា | 小平市 | Kodaira-shi |
កូម៉ាអិ | 狛江市 | Komae-shi |
ឆូហ្វុ | 調布市 | Chōfu-shi |
តាឈិកាវ៉ា | 立川市 | Tachikawa-shi |
តាម៉ា | 多摩市 | Tama-shi |
នីស៊ីតូក្យូ | 西東京市 | Nishitōkyō-shi |
ហ៊្វុស្សា | 福生市 | Fussa-shi |
ហ្វុឈូ | 府中市 | Fuchū-shi |
ម៉ាឈិដា | 町田市 | Machida-shi |
មីតាកា | 三鷹市 | Mitaka-shi |
មុសាស៊ីណុ | 武蔵野市 | Musashino-shi |
មុសាស៊ីមុរ៉ាយ៉ាម៉ា | 武蔵村山市 | Musashi-murayama-shi |
អាគីស៊ីម៉ា | 昭島市 | Akishima-shi |
អាគិរុណុ | あきる野市 | Akiruno-shi |
អ៊ិណាហ្គិ | 稲城市 | Inagi-shi |
អូម៉ិ | 青梅市 | Ōme-shi |
ហាឈិអូជិ | 八王子市 | Hachiōji-shi |
ហាមុរ៉ា | 羽村市 | Hamura-shi |
ហ៊ិហ្កាស៊ិគុរុម៉ិ | 東久留米市 | Higashikurume-shi |
ហ៊ិហ្កាស៊ិមុរ៉ាយ៉ាម៉ា | 東村山市 | Higashimurayama-shi |
ហ៊ិហ្កាស៊ិយ៉ាម៉ាតុ | 東大和市 | Higashiyamato-shi |
ហ៊ិណុ | 日野市 | Hino-shi |
ស្រុកនីស៊ីតាម៉ា
ចុងខាងលិចរបស់ខេត្តតូក្យូជាគឺជាទីតាំងរបស់ស្រុកធំឈ្មោះគឺនីស៊ីតាម៉ា (西多摩郡, Nishitama-gun) ជាតំបន់ដែលមានទេសភាពភ្នំ ដែលស្រុកនីស៊ីតាម៉ាខ្លួនឯងគឺជាទីតាំងរបស់ភ្នំខ្ពស់បំផុតនៅតូក្យូគឺភ្នំគុម៉ុតុរីដែលមានកំពស់ជាង 2,017 ម៉ែត្រ ហើយក៏មានបឹងអុគុតាម៉ាដែលស្ថិតនៅចន្លោះព្រំប្រទល់ជាមួយនឹងខេត្តយ៉ាម៉ាណាស៊ិ ស្រុកនីស៊ីតាម៉ាមាន 3 សង្កាត់និងមួយភូមិ ដូចជា
ឈ្មោះជាភាសាខ្មែរ | ឈ្មោះជាភាសាជប៉ុន (តួអក្សរកាន់ជិ) | ឈ្មោះជាតួរ៉ូម៉ាំង |
---|---|---|
សង្កាត់មិហ្ស៊ឹហុ | 瑞穂町 | Mizuho-machi |
សង្កាត់អុគុតាម៉ា | 奥多摩町 | Okutama-machi |
សង្កាត់ហ៊ិណុដិ | 日の出町 | Hinode-machi |
ភូមិហ៊ិណុហារ៉ា | 檜原村 / 桧原村 | Hinohara-mura |
កោះនិងអនុខេត្ត
ពីឆ្នេរសមុទ្រ ទីក្រុងតូក្យូមានកោះជាច្រើន ប៉ុន្តែដោយសារចម្ងាយឆ្ងាយពីការិយាល័យតូក្យូ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតការិយាល័យមូលដ្ឋាននៅលើកោះនេះ ដើម្បីសម្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយមានកោះដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាគឺ
កោះអ៊ិហ្ស៊ឹ ជាកោះភ្នំភ្លើង ហើយក៏ជាផ្នែកមួយនៃឧទ្យានជាតិហ្វឹជី-ហាកុណិ-អ៊ិហ្ស៊ឹផងដែរ ដែលប្រជុំកោះអ៊ិហ្ស៊ឹជាទីតាំងរបស់ខេត្តចំនួន 3
កោះអុហ្កាសាវ៉ារ៉ា ឬកោះបូនិន ពីខាងជើងទៅខាងត្បូងមានកោះឈិឈិជិម៉ា សង្កាត់និអុស៊ីម៉ា កោះហាហាជិម៉ា កោះគិតាអ៊ិអុ និងកោះមិណាមិអ៊ិអុ ដែលកោះអុហ្កាសាវ៉ារ៉ាក៏គ្រប់គ្រងកោះតូចមួយផងដែរ កោះដាច់ស្រយាលពីរផ្សេងទៀតគឺកោះមិណាមិតុរីស៊ីម៉ា ភាគខាងកើតបំផុតរបស់ប្រទេសជប៉ុន ដែលមានទីតាំងនៅជាង 1,850 គីឡូម៉ែត្រពីទីក្រុងតូក្យូ ហើយកោះអុគិនុតុរិស៊ីម៉ា កោះភាគខាងត្បូងរបស់ប្រទេសជប៉ុន ប៉ុន្តែទោះបីជារឿងនេះក៏ដោយ ប្រជាជនក្នុងស្រុកពិតប្រាកដ នឹងត្រូវបានរកឃើញតែនៅលើកោះឈិជិម៉ានិងកោះហាហាប៉ុណ្ណោះ
អនុខេត្ត | ទេសបាលក្នុងស្រុក | ប្រភេទ |
---|---|---|
ហាឈិចូ | ហាឈិចូ | សង្កាត់ |
អាអុហ្កាស៊ីម៉ា | ភូមិ | |
មិយ៉ាកិ | មិយ៉ាកិ | ភូមិ |
មិគឹរ៉ាជិម៉ា | ភូមិ | |
អូស៊ីម៉ា | អូស៊ីម៉ា | សង្កាត់ |
តុស៊ីម៉ា | ភូមិ | |
និអ៊ីជិម៉ា | ភូមិ | |
ខូហ្ស៊ឹស៊ីម៉ា | ភូមិ | |
អុហ្កាសាវ៉ារ៉ា | អុហ្កាសាវ៉ារ៉ា | ភូមិ |
ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ
ចិន ប៉េកាំង, ចិន
អាល្លឺម៉ង់ Berlin, Germany
អេហ្ស៊ីប Cairo, Egypt
សហរាជាណាចក្រ Glasgow, Scotland, United Kingdom
ឥណ្ឌូនេស៊ី ចាកាតា, ឥណ្ឌូនេស៊ី
សហរាជាណាចក្រ ឡុងដ៍, England, United Kingdom
ឥណ្ឌា មុំមបៃ, ឥណ្ឌា
ប្រេស៊ីល São Paulo, Brazil
- ទំព័រគំរូ:DZA Algiers, Algeria
អ៊ីតាលី រ៉ូម, Italy
អ៊ីតាលី Venice, Italy
អាល់ប៊ុមរូបថត
- ស៊ីងជឹគឹ
- រ៉ុបប៉ុងហ្គី
- ស៊ីណាហ្គាវ៉ា
- ខាស៊ឹមីហ្គាក់សិគី
- ស៊ីអូដូម៉ិ
- ហ្គីងហ្សា
- អាគីហាបារ៉ា
- ស្ថានីយ៍តូក្យូ
- ព្រះរាជវាំងព្រះចៅអធិរាជ
- ច្រកចូលព្រះរាជវាំងព្រះចៅអធិរាជ
- រាជវាំងអាកាសាកា
- ស្នាក់ការកណ្ដាលប៉ូលីសតូក្យូ
- សាកលវិទ្យាល័យតូក្យូ
- អាគាររដ្ឋាភិបាលតូក្យូ
- ស៊ីងកាងសេន
- អាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតូក្យូ
- ស្ទឹងថាម៉ា
- ស្ទឹងអារ៉ាកាវ៉ា
- ឧទ្យានជាតិជីជីប៊ឹ ថាម៉ា កៃ
- ភ្នំតាកាអូ
- ភ្នំឃឹម៉ុថុរី
- កោះហាជីចូជីម៉ា
- កំពុងផែទីក្រុង តូក្យូ
លំហទីក្រុង

អាកាសធាតុ
យោងតាមប្រភពពីវិបសាយជាភាសាអង់គ្លេស អាកាសធាតុ ទីក្រុង តូក្យូ បង្ហាញដូចតារាងខាងក្រោម៖
ខែ | មករា | កុម្ភះ | មីនា | មេសា | ឧសភា | មិថុនា | កក្តដា | សីហា | កញ្ញា | តុលា | វិច្ឆិកា | ធ្នូ | ប្រចាំឆ្នាំ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
សីតុណ្ហភាពមធ្យមអតិបរមា (°C) | ៩ | ៩ | ១៣ | ១៨ | ២២ | ២៥ | ២៩ | ៣១ | ២៧ | ២១ | ១៦ | ១២ | ១៩,៣ |
សីតុណ្ហភាពមធ្យមអប្បបរមា (°C) | -១ | ០ | ៣ | ៩ | ១៣ | ១៨ | ២២ | ២៣ | ២០ | ១៣ | ៧ | ២ | ១០,៧ |
កំរិតទឹកភ្លៀង (មីលីម៉ែត្រ) | ៥១ | ៦៩ | ១០៨ | ១២៨ | ១៤៣ | ១៧២ | ១៤១ | ១៤៩ | ២១៦ | ១៩២ | ៩៦ | ៥៣ | ១៥១៨ |
ទំព័រភ្ជាប់
ឯកសារពិគ្រោះ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.