nan

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): 
• Kîtekirin: nan
• Deng (Bidlîs)^ⓘ

Navdêr

Tewandina nan
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	nan	nan
Îzafe	nanê	nanên
Çemandî	nanî, nên	nanan
Nîşandera çemandî	wî nanî	wan nanan
Bangkirin	nano	nanino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	nanek	nanin
Îzafe	nanekî	nanine
Çemandî	nanekî	naninan

nan n

1. (xwarin) Hevîrê pêjayî.
   • Sala ko paîzxêr zû bikeve pê re nagîhin kuta bikin, guşiyên genim dixin xaniyan. Nanê wan gelekî tamdare. — ()
   • Qet'a çu nebû ne xur ne xwabek
     Wan bîr nedihat-i nan û abek
     Ew hefte temam bûye gerdek — ()
   • Goya li nik wan şûm e, ewî nanê (ko) ibtida (destpêkê) dipêjin û ji tenûrê biderdikevitin ew naxwin. Goya herçî wî nanî bixutin jina wî dimiritin. — ()
2. xwarin, xwirak, xwaremenî, tişta/ê tê xwarin

Bi alfabeyên din

• kurdî-krîlî: нан

Herwiha

• nên
• nîn
• non
• nun

Jornav

• xwarin

Jêrnav

• berwesêl
• berweste
• destenan
• kût
• kûtêşa
• nanê bêhavên, nanê bêhêvên
• nanê cehî
• nanê etor
• nanê firinê
• nanê garis, nanê garisî
• nanê genimî
• nanê helîte
• nanê hilhatî, nanê hilehtî
• nanê kakilê
• nanê loş
• nanê mêzînê, nanê firneyê
• nanê mişeliqê
• nanê mîr, nanê xweşik
• nanê patîleyî, yan tenê patîle
• nanê pilûrkî
• nanê pincarê
• nanê rûs, nanê ûris
• nanê semon
• nanê sewik
• nanê sêlê
• nanê sêlê
• nanê şikeva, galeta
• nanê şilikî
• nanê tenik
• nanê tenûrê
• nanê tenûrê, nanê tendûrê
• nanê tirş
• nanê toraqê
• nanê tûj
• nanê vêtîr, nanê fetîr
• pate, patot
• rikak
• teptepe, nanê temayan, nanê qulqulî
• totiknan, totik
• xerwal

Têkilî

• ard, ar
• firin
• hevîr
• kuçk
• nûrî (“destekê nanî”)
• sêl
• tenûr
• tîrok
• xwank

Jê

• bênanûxwê
• nan patin (lêker)
• nan pehtin (lêker)
• nan pêjan
• nan pêjandin
• nan pêjîn
• nanek
• nanik
• nankor
• nankorî
• nanpatin (navdêr)
• nanpehtin (navdêr)
• nanpêj
• nanpêjan (navdêr)
• nanpêjandin
• nanpêjî
• nanpêjîn
• nanxwer

Etîmolojî

Hevreha soranî (), kurdiya başûrî nan, lekî nan, hewramî nan, zazakî / , farisî () (farisiya devkî (), tacikî нон (non), pehlewî 𐭭𐭠𐭭‎ (nan), belûçî (), partî n'g'n (neġn), peştûyî (), ji zimanên îranî, bi îraniya kevn *nagna- (/negne-/).

Lubotsky peyva îranî bi peyva sanskrîtî नग्नहु (nagnahu: havên) ve girê dide û dibêje ku ew herdu ji proto-îranî ne. Lê mimkin e ku nan peyveke kevnar ya Rojhilata Navîn ya ji zimanekî ne-hindûewropî jî be, bidin ber sûmerî 𒃻 ([NINDA]). Di hîtîtî de jî peyv bi heman awayî hatiye qeydkirin lê nayê zanîn ka divê ew di hîtîtî de çawa were gotin/xwandin.

Peyva nan bi berfirehî di zimanên Hindistanê û Asyaya Navîn de jî heye lê ew ji zimanên îranî hatine wergirtin: ûrdûyî (), hindî नान (nān), kirgîzî û qazaxî нан (nan), ozbekî non, oyxurî (), çînî 饢 / 馕 (náng), nenetsî нянь (nyani)... Ji hindî peyv bi maneya cûreyek nanê rojhilatî bi awayê naan ketiye hemû zimanên ewropî jî.

Peyva nan dişibe hevreha xwe ya zimanên romî: latînî panis, spanî pan, fransî pain... lê ew û nan ne hevrehên hev in çunkî veguhastina N/P di peyvên din de peyda nabe.

Çavkanî:

• (2003): , Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, .
• (1893): [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
• . . .
• , , , 1966
• Mayrhofer, Manfred (1992–2001): Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Ferhenga etîmolojî ya hindûaryayiya kevn] (bi almanî), Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag.
• Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
• , Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî [""], Moskova, 2001-2010

Werger

xwarina ku ji ardî û avê hatiye çêkirin (1)

• Abxazî: (), ()
• Adîgeyî: (), ()
• Afarî:
• Afrîkansî:
• Akadî: ( /⁠ak(a)lu⁠/)
• Albanî:  m
• Almanî:  nt
• Altayiya bakurî: ()
• Altayiya başûrî: (), (), (), ()
• Alutîqî:
• Ambonezî-malezî:
• Amharî: ()
• Aragonî:
• Aramî:

  Îbranî:  n ()

  Siryanî:  n ()

• Argobbayî: ()
• Aromanî:  m,  m
• Astûrî:  n
• Aynuyî: (), ()
• Azerî:
• Baskî:
• Başkîrî: ()
• Batsbî: ()
• Bayerî: ,
• Belarusî:  n ()
• Belûçî: (), ()
• Bengalî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Bîkoliya naverast:
• Bretonî:  n
• Buduxî: ()
• Bulgarî:  n ()
• Burmayî:  →  ()
• Cingphoyî:
• Çeçenî: ()
• Çekî:  n,  →  n
• Çerokî: ()
• Çîçewayî:
• Çîkasawî:
• Çînî:

  Kantonî:  / , ()

  Dunganî: ()

  Mandarînî:  /  → 

  Min dongî:  /

  Minnanî:  / ()

  Wuyî:  /

• Çuvaşî: (), ()
• Dalmatî:  n,  n,  n
• Danmarkî:  nt
• Elfdalî:  nt
• Endonezyayî:  → 
• Erebî:  →  n ()

  Erebiya cezayirî:  n ()

  Erebiya misrî:  n ()

  Erebiya hîcazî:  n (),  n ()

  Erebiya iraqî:  n ()

  Erebiya fasî:  n (),  n ()

  Erebiya bakûrê şamê:  n ()

  Erebiya başûrê şamê:  n ()

  Erebiya sudanî: ()

• Ermenî:  →  ()
• Esperantoyî:
• Estonî:  → 
• Eweyî:  nt
• Farefareyî: ,
• Farisî: (), (), (), ()

  Farisiya navîn: ( /⁠nān⁠/)

• Ferî:  →  nt
• Firîgî: ( /⁠begos⁠/)
• Fîjî:
• Fînî:  → 
• Fransî:  →  n

  Fransiya kevn:  n

  Fransiya navîn:  n

• Friyolî:
• Frîsiya bakur:
• Frîsiya saterlandî:
• Frîsî:  g,  nt
• Fulahî:

  Adlamî:

  Latînî:

• Gaelîka skotî:  n
• Galîsî:  →  n,  →  m
• Gotî:  n ()
• Gujaratî: ()
• Gurcî: ()
• Guwaranî:
• Haîtî:
• Hawayî:
• Hawsayî:  m
• Hindî:  →  m (),  →  m (), ()
• Hîtîtî: ()
• Hmongî:
• Holendî:  →  nt
• Hunzibî: ()
• Îbranî:  n ()
• Îdoyî:  → 
• Îngilîziya kevn:  n,  →  nt
• Îngilîziya navîn:
• Îngilîzî:
• Înterlîngua:  → 
• Înuîtî: ()
• Îrlendî:  →  n

  Îrlendiya kevn:  n,  m

• Îstriyotî:  n
• Îtalî:  →  n
• Îzlendî:  →  nt
• Japonî:  →  ()
• Javayî:  → 
• Kabardî: ()
• Kalalîsûtî:
• Kalencînî:
• Kalmîkî: ()
• Kannadayî:  →  (),  →  ()
• Kapampanganî:
• Karaçay-balkarî: (), (), ()
• Kaşûbî:  n
• Katalanî:  →  n
• Keçwayî: ,
• Khinalugî: ()
• Kirgizî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
• Kîkûyûyî:  sinif c3
• Kîngalî:  →  ()
• Komî-permyakî: ()
• Koreyî:  →  ()
• Kornî:  n
• Kreyoliya fransî ya karipúna:
• Kreyoliya portugalî ya korlai:
• Kriya bejayî: (), (), ()
• Krî: ()
• Kumikî: ()
• Latgalî:  m
• Latînî:  →  n
• Latviyayî:  → 
• Lawsî: (),  →  (), ()
• Lezgînî: ()
• Lîmbûrgî:  n
• Lîtwanî:  →  m
• Lombardî:  n
• Lueyî: (), (), ()
• Luhyayî: ,
• Luksembûrgî:  →  nt
• Luwiyanî: ()
• Mòçenoyî:  nt
• Makedonî:  n ()
• Malagasî:  → ,  → 
• Malayalamî:  →  (),  →  ()
• Malezî:  → 
• Maltayî:  n
• Mançûyî:
• Manksî:  →  n
• Maorî:  → 
• Maratî:  m (),  m (),  →  n ()
• Massaçusettî:
• Mayayiya yukatekî:
• Mbya guaraniyî:
• Mecarî:  → 
• Misrî: ( n)
• Mongolî:

  Kirîlî:  →  (), ()

  Mongolî: (), ()

• Munsî:
• Mwanî:
• Nahwatliya klasîk: ,
• Napolîtanî:  n,  nt
• Navajoyî:
• Nedersaksî:

  Saksoniya jêrîn ya holendî:

  Almaniya jêrîn a almanî:  nt ;  nt,  nt,  nt

• Nenetsiya tundra: ()
• Nepalî: ()
• Nîvxî: ()
• Nogayî: ()
• Normandî:  n,  n
• Norsiya kevn:  nt
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî:  →  nt

  Norweciya nînorskî:  →  nt

• Ojibweyî:
• Oksîtanî:  →  n
• Osetî: ()
• Osmanî: (), (), ()
• Oygurî:  →  ()
• Ozbekî:  → 
• Papyamentoyî:
• Peştûyî:  →  m ()
• Piedmontîsî:  n
• Plodîşî:  nt
• Polabî:  m
• Polonî:  →  n
• Portugalî:  →  n
• Puncabî:

  Şaxmuxî:  →  m ()

  Gurmuxî:  →  m ()

• Qazaxî:  →  ()
• Qiptî: ()
• Rapanuyî:
• Romancî:
• Romanî:  n
• Romanyayî:  →  m,  m
• Rusî:  →  n ()
• Rusînî:  n ()
• Samî:

  Samiya înarî:

  Samiya lule:

  Samiya bakurî:

  Pite samî:

  Samiya skoltî:

  Samiya başûr:

  Ume samî:

• Samoayî:
• Samogîtî:
• Sanskrîtî:  →  m ()
• Santalî: ()
• Sardinian:

  Sardînî:  n

• Sebwanoyî:
• Sicîlî:  → 
• Sidamoyî:
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî:  n,  n,  n,  n

  Latînî:  →  n,  →  n,  →  n,  →  n

• Skotî:
• Slaviya kevn:

  Kirîlî:  n ()

• Slaviya rojavayî ya kevn:  n ()
• Slovakî:  →  n
• Slovenî:  →  n
• Somalî:  →  n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn:  n

  Sorbiya jorîn:  →  n

• Sotoyiya başûr:  → 
• Spanî:  →  n
• Sûmerî: ()
• Svanî: ()
• Swahîlî:  →  sinif 3/4
• Swêdî:  →  nt
• Şanî: ()
• Şîngazîcayî:  sinif c3
• Tabasaranî: ()
• Tacikî:  →  (),  →  ()
• Tagalogî:  → 
• Tamîlî:  →  ()
• Tarifitî:  n
• Taşelhitî:  n ()
• Tayî:  → ,  →  ()
• Telûgûyî:  →  (), (),  →  ()
• Temazîxtiya atlasa navendî:  n ()
• Teteriya krîmî:
• Teterî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Tetûmî:
• Tigrînî: ()
• Tirkî:  → ,  → 
• Tirkmenî:  → 
• Tîbetî: ()
• Toxarî B:
• Tsongayî:  → 
• Tuteloyî:
• Tzotzîlî:
• Udmurtî: ()
• Ugarîtî: (), ()
• Umbunduyî:
• Urdûyî:  m (),  m ()
• Ûkraynî:  →  n ()
• Venîsî:  →  n
• Vepsî:
• Viyetnamî:  → ,  → ,
• Volapûkî:  → 
• Voroyî:
• Votî:
• Walonî:  →  n,  →  n
• Weylsî:  →  n
• Wîlamowî:  nt
• Xârâcùù:
• Ximêrî: (), ()
• Yagnobî: ()
• Yakutî: ()
• Yidîşî:  →  nt ()
• Yupîkiya navendî: ,
• Yûnanî:  →  nt (),  →  n ()

  Kevn:  n (),  n ()

• Zarmayî:
• Zhuangî:

xwarin (2)

→ Binêre xwarin.

Lêker

nan parametre: c=gh: gerguhêz, c=ngh: negerguhêz, bo parametreyên din: Şablon:lêker#Bikaranîn

2. niyan, danîn, bi cih kirin:

   pê lê nan ― dewisandin, pê lê kirin

   venan ― bi cih kirin

3. xwe kirin tiştek ku bi rastî wisa be, xwe şibandin, xwe bi awayekî halekî kirin, da ku xelkê bixapîne:

   Xwe li mirinî nan. ― Bi hawîyî miriyan kirin

   Xwe li gêjî nan. ― Bi hawîyî gêjan kirin

Agadarî

Bo agahiyên berfirehtir binêrin: niyan.

Soranî

Navdêr

1. nan
2. xwarin

Lêker

1. nan, niyan, danîn

Zazakî

Navdêr

 n

1. nan

Jê

• (m)
• (m)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (m)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)
• (n)

Fransî

Bilêvkirin

• Deng (Vosges, Fransa)^ⓘ
• Deng (Lyon, Fransa)^ⓘ

Hoker

1. (devkî) na, ne, nexêr

Gaelîka skotî

Girêdek

1. eger, heke

Haîtî

Daçek

1. di ... de

Çavkanî

Ev made ji wergerên di ... de hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Îngilîzî

Navdêr

1. pîrê, dapîr
2. dayen, çavdêra zarokan
3. (kevnbûyî) xidam, carî
4. (kevnbûyî) serejin, mêrê jinane

Îngilîziya kevn

Hoker

1. ne, na

Cînav

1. ne ti kes, ne çu kes

Katalanî

Bilêvkirin

• Deng (Barselona, Spanya)^ⓘ

Navdêr

 n

1. bejnbost

Papyamentoyî

Cînav

1. ew (pirjimar), wan

Sorbiya jêrîn

Navdêr

 n

1. (malbat) bav, bab

Sorbiya jorîn

Navdêr

 n

1. (malbat) bav, bab