tol

From Wiktionary, the free dictionary

Remove ads

Kurmancî

Zêdetir agahî Tewandina, Zayenda mê ya binavkirî ...

tol m t-ya req

  1. Ziyana kesek bi zanebûn li kesekê/î dike ji ber ku vê kesa / vî kesê xirabî lê tê kirin berê ziyanek gihandibû kesa/ê niha ziyanê digihiyê.
    • Ji biryan ra berî wê da
      Bi tolên asitanî ra
      Vexwendim mîr bi dergahê       — ()
  2. pîvan, hed
  3. tolazî, tûletî
    Heta êvarê tol tol digere, nayê mala xwe.
  4. tole, çerx, xirrxal, teker, tayre

Bi alfabeyên din

Hevmane

Bikaranîn

Bi gelek lêkerên alîkar ên cihêreng bi kar tê ku di nav wan da berbelavtirîn vekirin e, bi ramana dîsan kirin li gel vegerrandin (zazakî , soranî ()). hildan li deverên dûrî tirkî peyda nabe lewma bi gengazî bin bandora tirkî bi wergerandina yekser li Kurdistana Bakurî çêbûye.

Jê

Etîmolojî

Ramana rastîn qerebû, ewêzî; hevreha soranî (), zazakî , ji zimanên kurdî. Binyata wêdatir nevebirrî ye, dibe ku têkil bi terr, tûle, tole (“çirtik, forq”), tolaz, torran (“serserî”), terral; ji proto-hindûîranî , ji ber ku kesên ciwan tol vedikin (wek kurr tola bavik veke). Nê ev hemû rengder in û guherrka ramanê dijwar dixuye, herwihan ne mîna bêjeyên ji wê rehê (û hevşêweya xwe tole) bi t-ya nerm nayê bi lêv kirin. Dibe ku têkildarî tole a bi ramana "çerx", çimkî tol tê zivirrandin, hevreha tilor, tol bûn û hwd.

Alternatîvkî, ji proto-îranî (“dadwerî, edilahî, dad”) wek:

  • *r̥tátāt(i) > * r̥tátā > *urtét (-er- gelek car di kurdî da dikeve -ur-, bibîne bihurîn, xurt, kirm...) > *ûrléd > oléd (-rd/rz/rj- dibin -l-, bibîne alî, gel) > olét (wek bet (“coreyeka çivîkê”), not (“nod”); li şûna ku -d- bikeve) > metatez > tolé (wek soranî ()).

Ewa ku kirpandin bi zimanê nûjen jî ser -e- ye (wek teşeka îraniya kevn) viya xurttir dike.

Bi zaravayên din

Werger

  • Albanî:  →  m,  →  m
  • Almaniya bilind a kevn:  m
  • Almaniya Pennsylvania:  m
  • Almanî:  →  m
  • Aromanî:  nt,  m
  • Asamî: (), ()
  • Astûrî:  m
  • Azerî:  → ,  → ,
  • Baskî:
  • Başkîrî: (), ()
  • Belarusî:  m ()
  • Bulgarî:  →  m (),  →  nt ()
  • Çeçenî:  m ()
  • Çekî:  →  m,  m
  • Çerokî: ()
  • Çînî:
    Mandarînî:  / (),  / (),  /  →  ()
  • Danmarkî:  g
  • Endonezyayî:  → ,  → 
  • Erebî:  n (),  n ()
    Erebiya misrî:  n ()
    Erebiya hîcazî:  n (),  n ()
    Erebiya fasî:  n ()
  • Ermenî:  →  (),  →  (),  →  ()
  • Esperantoyî:
  • Estonî:
  • Farisî:  →  ()
  • Ferî:  m
  • Fînî:  → 
  • Fransî:  →  m,  →  m
    Fransiya kevn:  m,  m
  • Gaelîka skotî:  n
  • Galîsî:  →  m
  • Gotî:  nt ()
  • Gurcî: (), ()
  • Hindî:  →  (),  n (),  n ()
  • Holendî:  →  m
  • Îbranî:  →  m ()
  • Îdoyî:  → 
  • Îngilîziya kevn:  m
  • Îngilîzî:  → 
  • Îrlendî:  n
  • Îtalî:  →  m,  →  m,  →  m,  →  m
  • Îzlendî:  m
  • Japonî:  →  (),  →  ()
  • Kapampanganî:
  • Katalanî:  n,  →  m
  • Kirgizî:  →  ()
  • Koreyî:  →  (),  →  ()
  • Latînî:  m,  m
  • Latviyayî: ,
  • Lawsî: ()
  • Lîtwanî:  n
  • Makedonî:  m ()
  • Malayalamî:  →  ()
  • Malezî:
  • Maorî: ,
  • Mecarî:  → 
  • Normandî:  m
  • Norwecî:
    Norweciya bokmålî:  n
    Norweciya nînorskî:  n
  • Oksîtanî:  →  m
  • Osetî: ()
  • Oygurî: ()
  • Ozbekî:  → 
  • Peştûyî:  →  n ()
  • Plodîşî:  m
  • Polonî:  →  n,  →  m,  →  m
  • Portugalî:  →  m
  • Qazaxî: (), ()
  • Romanyayî:  →  m
  • Rusî:  →  m (),  →  n (),  →  nt (),  →  nt (),  →  nt ()
  • Rusînî: ()
  • Sindhî:
  • Sirboxirwatî:
    Kirîlî:  m,  m
    Latînî:  →  m,  →  m
  • Slaviya kevn:
    Kirîlî:  m ()
  • Slovakî:  m
  • Slovenî:  nt
  • Sorbî:
    Sorbiya jêrîn:  m,  nt
  • Spanî:  →  m
  • Swahîlî:  → 
  • Swêdî:  →  g
  • Tacikî: ()
  • Tagalogî: ,
  • Tayî:  → 
  • Teterî:  →  ()
  • Tirkî:  → ,  → 
  • Urdûyî:  n ()
  • Ûkraynî:  m ()
  • Viyetnamî:
  • Walonî:  →  m
  • Weylsî: ,  →  n,  n p
  • Yidîşî:  m ()
  • Yûnanî:  →  m ()
    Kevn:  m ()
Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Remove ads

Mòçenoyî

 nt

  1. (erdnîgarî) gelî, newal, nihal

Çavkanî

Ev made ji wergerên gelî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Tirkî

  1. qabkirî
  2. Holika li zozan û bexçeyan.
  3. Gundê biçûk.

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads