Irania

Irania^[1]^[2] (Persice ايران, API: [iːˈɾɑn]), etiam usitatissime ante annum 1935 Persia,^[3]^[4]^[5]^[6] rite Respublica Islamica Iraniae (Persice جمهوری اسلامی ایران Jomhuri ye Eslāmi ye Irān) appellata, est civitas sui iuris in Asia Occidentali sita. Finitur ab Iraquia Turciaque ad occidentem versus, Atropatene Armeniaque ad occidente et septentrionem versus, a mari Caspio Turcmeniaque ad septentrionem versus, ab Afgania Pakistaniaque ad orientem versus, et Sinu Omaniensi Sinuque Persico ad meridiem versus. Sua area superficialis est 1 648 195 chiliometra quadrata, ut quarta a maxima civitate omnino in Asia sit et secunda a maxima civitate in Asia Occidentali, post Arabiam Saudianam. Numerus civium est 85 milliones, ut septima decima a frequentissima orbis terrarum civitate sit.^[7] Caput et maxima urbs est Teheranum (nomine Latino antiquo Rhagae appellatum), urbibus Mashhad, Isfahano, Karaj, Sirasio, et Tauri sequentibus.

Quick facts

Terrae hodie Iranicae sunt locus unius ex veterrimis orbis terrarum civilizationibus,^[8]^[9] ex regnis Elamiticis millennio quarto a.C.n. exortis, quae in unum saeculo septimo a.C.n. redacta sunt a Medibus, antiquis gentibus Iranicis,^[10] et maximas terras suas saeculo sexto a.C.n. superaverunt, cum Cyrus Magnus Imperium Achaemenidarum conderet, quod vicissim unum e maximis imperiis notis factum est, unde prima mundi superpotentia politica reapse describitur.^[11] Imperium Achmaenidarum Alexandro Magno saeculo quarto a.C.n. cecidit, et deinde in aliquot civitates Hellenisticas divisum est. Homines seditiosi Regnum Parthorum saeculo tertio a.C.n. constituerunt, cui Imperium Sassanidarum saeculo tertio p.C.n. successit, quattuor saeculis sequentibus magna mundi potestas.^[12]^[13]

Etymologia