doleo

Latine

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈdoleoː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: do·le·ō — morphologica: dol-eo

Verbum temporale

dol|eō, -ēre, -uī, -itum, -itūrus ^{[1][2][3][4][5]}

1. Dolore afficere, dolorem afferre.
2. (Intrans.) dolore affici.

Coniugatio

Verbum finitum

Thema	Vox activa
dol-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	doleō	doleam		dolēbam	dolērem	dolēbō
II. sing.	dolēs	doleās	dolē!	dolēbās	dolērēs	dolēbis	dolētō!
III. sing.	dolet	doleat		dolēbat	dolēret	dolēbit	dolētō!
I. plur.	dolēmus	doleāmus		dolēbāmus	dolērēmus	dolēbimus
II. plur.	dolētis	doleātis	dolēte!	dolēbātis	dolērētis	dolēbitis	dolētōte!
III. plur.	dolent	doleant		dolēbant	dolērent	dolēbunt	dolentō!

Thema	Vox activa
dolu-	Tempus perfectum		plusquam perfectum		futurum exactum
Persona	indicativ.	coniunct.	indicativ.	coniunct.
I. sing.	doluī	doluerim	dolueram	doluissem	doluerō
II. sing.	doluistī	dolueris	doluerās	doluissēs	dolueris
III. sing.	doluit	doluerit	doluerat	doluisset	doluerit
I. plur.	doluimus	doluerimus	doluerāmus	doluissēmus	doluerimus
II. plur.	doluistis	dolueritis	doluerātis	doluissētis	dolueritis
III. plur.	doluērunt	doluerint	doluerant	doluissent	doluerint

Verbum infinitum

Modus	infinitivus			participium
Tempus	praesens	perfectum	futurum	praesens	perfectum	futurum
Vox activa	dolēre	doluisse	dolitūrum, -am, -um esse	dolēns		dolitūrus, -a, -um
Gerundium		Gerundivum			Supinum
dolendī		dolendus, -a, -um			—	—

Dictiones collatae

• dolus
• adoleō, adolēre
• redoleō, redolēre

Dictiones derivatae

• dolēns, dolenter
• dolentia
• dolentulus
• dolidus
• doliēs
• dolitō, dolitāre
• dolium
• dolor
• dolōrōsus
• dolōsē

Composita

• circumdoleō, circumdolēre
• condoleō, condolēre
• dēdoleō, dēdolēre
• perdoleō, perdolēre

Translationes

Dolore afficere, dolorem afferre	dilatare ▼

Dolore afficere, dolorem afferre	collabi ▲

Anglice: hurt (en) Germanice: schmerzen (de), wehtun (de)

Dolore affici	dilatare ▼

Dolore affici	collabi ▲

Anglice: feel pain (en), suffer (en) Germanice: Schmerz empfinden (de), leiden (de)

Loci

M. Porcius Cato –234…–149

M. Tullius Cicero –106…–43

Gaius Valerius Catullus –87…–54

P. Ovidius Naso –42…+18

Apuleius ca. 125–170

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

antiq.

• Si opus erit, defrutum indito in mustum de musto lixivo coctum, partem quadragesimam addito defruti vel salis sesquilibram in culleum. Marmor si indes, in culleum libram indito; id indito in urnam, misceto cum musto; id indito in doleum. Resinam si indes, in culleum musti P. III, bene comminuito, indito in fiscellam et facito uti in doleo musti pendeat; eam quassato crebro, uti resina condeliquescat. —De agri cultura M. Porci Catonis ^[6][7]

class.  (59 a.C.n. / 695 a.u.)

• ego autem ne irasci possum quidem iis quos valde amo; tantum doleo ac mirifice quidem. cetera in magnis rebus, minae Clodii contentionesque mihi proponuntur modice me tangunt; etenim vel subire eas videor mihi summa cum dignitate vel declinare nulla cum molestia posse. —Epistolae ad Atticum Ciceronis ^[8][7]

class.

• Aureli, pater esuritionum,

non harum modo, sed quot aut fuerunt

aut sunt aut aliis erunt in annis,

pedicare cupis meos amores.

nec clam: nam simul es, iocaris una,

haerens ad latus omnia experiris.

frustra: nam insidias mihi instruentem

tangam te prior irrumatione.

atque id si faceres satur, tacerem:

nunc ipsum id doleo, quod esurire

a temet puer et sitire discet.

quare desine, dum licet pudico,

ne finem facias, sed irrumatus. —Carmina Catulli ^[9][7]

class.  (versio II, ca. 5 p.C.n.)

• haec quoque, quam docui, multo meliora fuerunt,

et quiddam visa est addidicisse novi.

quod nimium placuere, malum est, quod tota labellis

lingua tua est nostris, nostra recepta tuis.

nec tamen hoc unum doleo – non oscula tantum

iuncta queror, quamvis haec quoque iuncta queror;

illa nisi in lecto nusquam potuere doceri.

nescio quis pretium grande magister habet. —Amores Ovidii Nasonis ^[10][7]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 158 p.C.n.)

• Doleo me huncce scrupulum Aemiliano dempsisse, tam inopinatam rem ei indicasse. Specta quaeso Maxime, ut hisce auditis subito obstipuerit, ut oculos ad terram demiserit. Enim longe sequius ratus fuerat, nec inmerito: mulierem filii contumeliis infectam, meis officiis devinctam sciebat. De me quoque fuit quod timeret: quiuis vel aeque ut ego spernens hereditatis tamen vindicari de tam inofficioso privigno non recusasset. —Apologia sive Pro se de magia liber Apulei ^[11][7]

Fontes