laeve

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

laeve (Nederlands: leven)

• Mofers: lae~ve (lae\f, lae\fdje, gelae\f)

Verveuging

laef, laefde, gelaef

Zelfsjtendig naamwaord

laeve ó (Nederlands: leven, voortbestaan, lawaai)

• Mofers: lae~ve (lae~ves, —)

Verbuging

laeves, laeveke

Mofers

Wirkwaord

Lemma

laeve /lɛ́:ve/

1. (óneuvergenkelik) 't laeve (↓1) doormake

   Daen Tei dae laef ol e paar jaor nimmieë.

2. (óneuvergenkelik) genete van 't laeve (↓1)

   Allein wirke wuuers se neet gelökkig van; doe mós ouch laeve!

3. (synoniem) anger waord veur wone

   Die van Horstebach laeven al sieëre jaore neugetig in Pruses, mein ich.

Aafbraeking

• lae-ve

Aafleijinge

• laef, laevendj, laevetig
• laefkrink, laefómgaeving, laeftied
• aaflaeve, belaeve, doorlaeve, euverlaeve, inlaeve, mitlaeve, naolaeve, oetlaeve, óntlaeve, oplaeve, samelaeve

Verwantje wäörd

• lebendig
• nöttige, wone

Zagswies

• Dae dan laef, dae dan zorg: Me mót zich gèn zörg maken euver waat later geit kómme.
• Dae guuef waat t'r haef/haet, is waerd det t'r laef: Me mót kóntent zeen mit 'n klein biedraag.
• Dae 't langs laef, haet alles: Ederein mót sterve. (Det wuuert veural gebroek es doeadmaeker wen 't geit euver bezitzuchtigheid.)
• Doe bös te good; doe laefs neet lang: Bön verstenjig; 'n waarsjoewing aan emes dae al te zieër rejaal is.
• Doe mós laeven en laote laeve: Geneet van 't laeve, meh gón anger luuj ouch get.
• Flot is vanne sjiet gestórve; lansaam laef nag: Me mót zich neet spojen of anger luuj opjage.
• in 't laeve: veuren doer van emes zie laeve, inne luip van emes zie laeve

  Die höbbe väöl taengeslaag gadj in 't laeve.

• laeve wie 'ne blinje: zich door anger luuj laote verzorge sónger zelf get daoveur hove doon
• laeve wie God in Frankriek: sónger zörg laeve
• laeve wie 'ne prins in 'n aerpelekoel: e laeven höbbe det neet pas bieje huuegdje van emes zien staot
• op emes zien tes laeve: oppe köste van emes anges laeve
• op groeate voot laeve: euverdreve väöl geldj oetgaeve, veural aan dinger die me neet ech nuuedig haet
• 't Is 'n kwestie van laeven en laote laeve: Me mót anger luuj ouch get gunne.
• vanne windj laeve: laeve van 'n inkómme det veure spraeker neet waarnumbaar of väöls te lieëg is
• van veure neet wete det me van achter laef: slaopendj uige, neet flot van verstandj zeen (Nederlandjs: suffig zijn)
• wie 't laeve: guuef aan det get väöl of euverdreven is

  Die kónne zoepe wie 't laeve; twintjig glazer beer op 'nen aovendj is kinjerspeel bie die.

• Wielaat laeve v'r? = Wuuert gebroek veur te vraoge nao d'n tied.

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	laef		laefs		laef		laeve	laeven	laef		laeve	laeven	laevendj
	IPA	/lɛ̀:f/	/lɛ̀:v/	/lɛ̀:fs/	/lɛ̀:vz/	/lɛ̀:f/	/lɛ̀:v/	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/lɛ̀:f/	/lɛ̀:v/	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/lɛ́:veɲɟ/
vergangen tied	sjrif	laefdje	laefdjen	laefdjes		laefdje	laefdjen	laefdje	laefdjen	laefdje	laefdjen	laefdje	laefdjen	gelaef
	IPA	/lɛ̀:vɟe/	/lɛ̀:vɟen/	/lɛ̀:vɟes/	/lɛ̀:vɟez/	/lɛ̀:vɟe/	/lɛ̀:vɟen/	/lɛ̀:vɟe/	/lɛ̀:vɟen/	/lɛ̀:vɟe/	/lɛ̀:vɟen/	/lɛ̀:vɟe/	/lɛ̀:vɟen/	/ɣə'lɛ̀:f/	/ɣə'lɛ̀:v/
gebi-jjendje wies	sjrif			laef!				laeve-v'r		laeftj! laef!
	IPA			/lɛ̀:f/	/lɛ̀:v/			/lɛ́:vever/		/lɛ̀:fc/ /lɛ̀:f/	/lɛ̀:vɟ/ /lɛ̀:v/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	laeve	laeven	gelaef ó		laeve	laeven	laeventaere		laeventaeren		gelaeve		gelaeven
	IPA	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/ɣə'lɛ̀:f/	/ɣə'lɛ̀:v/	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/lɛ́:ven̥'tɛ̀:re/		/lɛ́:ven̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'lɛ́:ve/		/ɣə'lɛ́:ven/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: laeve

Albanees: jetoj(sq:) Frans: vivre(fr:) Gotisch: 𐌻𐌹𐌱𐌰𐌽(got:) Grieks (klassiek): ζάω Hindi: जीना(hi:) Ieslandjs: lifa(is:) Ingels: live(en:) Japans: 生きる(ja:) Litouws: gyventi(lt:)

Nederlandjs: leven(nl:) Pools: żyć(pl:) Pruus: leben(de:) Russisch: жить(ru:) Sjinees: 居(zh:) Spaans: vivir Tagalog: mabuhay(tl:) Viëtnamees: sinh sống(vi:), sống(vi:) Zweeds: leva

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

laeve ó /lɛ́:ve/

1. 't blieve bestaon van organisme, gerich op greuj dan vermeinigvöldiging
2. (euverdrechtelik) d'n tied daen me laevendj doormaak
3. (synoniem) anger waord veur plezeer
4. (synoniem) anger waord veur drökdje
5. (synoniem) anger waord veur herrie
6. (gerundium) gerundium II van laeve (Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.)

Aafbraeking

• lae-ve

Aafleijinge

• elaeve, melaeve, zelaeve
• laevemaeker, laevesaom, laevesaor, laevesaovendj, laevesbelang, laevesbesjriever, laevesbesjrieving, laevesdaag, laevesdoer, laeveservaring, laeveseuverzich, laevesgank, laevesgelök, laevesgesjiechte, laevesgevaor, laevesgevieërlik, laevesgezel, laevesgezellin, laevesgroeat, laevesgruuetdje, laevesjaor, laeveskónstenieër, laeveskrach, laeveslank, laevesleed, laeveslieër, laeveslös, laevesluip, laevesmiddel, laevesóngerhaad, laevespaad, laevespartner, laevesreddendj, laevessjemie, laevesstiel, laevestied, laevesverhaol, laevesverwachting, laevesvorm, laeveswaeg, laeveswerk, laeveswichtig, laeveswies, laeveswiesheid, laeveszin
• bedriefslaeve, dobbellaeve, hieërelaeve, hónjslaeve, jóngeslaeve, loezelaeve, mienselaeve, stillaeve, studentelaeve, zakelaeve

Verwantje wäörd

• gedreps

Zagswies

• e laeve wie 'nen hóndj höbbe: door 't doon van anger luuj e slech laeven höbbe
• e laeve wie 'ne prins/'n prinses höbbe: 'n aangenaam laeven höbbe
• e laeve wie 'n oordeil höbbe: väöl lewej of drökdje make
• emes 't laeve zoer make: daoveur zörge det emes väöl perbleme krieg
• (neet) 't ieëwig laeven höbbe: (neet) de sjien höbbe van veur ummer te laeve
• 't Laeven is wie e kinjerliefke: kort en besjete: 't Laeve doert kort en is ónaangenaam.
• laeve make: gemutelikheid make, stumming bringe
• mit gevaor veur ('t) eige laeve

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	laeve	laeven	laeves
	IPA	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/lɛ́:ves/	/lɛ́:vez/
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	laeve	laeven	laeves
	IPA	/lɛ́:ve/	/lɛ́:ven/	/lɛ́:ves/	/lɛ́:vez/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: laeve

Albanees: jetë(sq:) v Assamees: জান(as:) Bengaals: জান(bn:) Frans: vie(fr:) v Grieks (klassiek): βίος m, ζωή(en:) v Grieks (nuuj): βίος(el:) m, ζωή(el:) v Ieslandjs: líf(is:) ó Ingels: life(en:)

Japans: 生(ja:) Koreaans: 삶(ko:), 생(ko:), 생명(ko:) Nederlandjs: leven(nl:) ó Pruus: Leben(de:) ó Russisch: жизнь(ru:) v Sjinees: 命(zh:) Spaans: vida(es:) v Zweeds: liv ó

Wirkwaord

Neet-lemma

laeve /lɛ́:ve/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van laeve
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van laeve

Aafbraeking

• lae-ve