Додулари

Додулари или Додулар (со облиците Дудулари, Дудулар^[2]; грчки: Διαβατά, Дијавата, до 1926 г. Δουδουλάρ, Дудулар^[3]) — село во Солунско, Егејска Македонија, денес во општината Делта на Солунскиот округ во областа Централна Македонија, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци.^[2]

Додулари Διαβατά
Додулари
Местоположба во областа Додулари Местоположба на Додулари во Солунскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°41.15′N 22°51.29′E
Земја	Грција
Област	Централна Македонија
Округ	Солунски
Општина	Делта
Општ. единица	Ехедор
Надм. вис.	&1000000000000001700000017 м
Население (2021)[1]
• Вкупно	10.205
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Географија

Додулари е се наоѓа во Солунското Поле во областа Вардарија меѓу реките Галик и Вардар. Оддалечено е неколку километри северозападно од градот Солун.

Историја

Во Османлиското Царство

Црквата „Св. Димитриј“ е изградена во 1853 г.^[4] Според Боривое Милоевиќ („Јужна Македонија“) селото првично било метох, а потоа продадено како чифлик на две царски девојки.^[5]

Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Дондуларе (Dondoularé) е село со 30 домаќинства сочинети од 140 жители Македонци.^[6][7] Во 1874 - 1875 г. во Додулари учителствувал Димитар Мавродиев.^[8]

Во 1880 г. муктарот (кметот) на Додулари, Коста Манук, е испратен во затвор во Азија поради учество во потпишување на петиции до Румелиската комисија.^[9] Меѓу 1896 и 1900 г. селото преминало под врховенството на Бугарската егзархија.^[10]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Додулари имало 180 жители Македонци.^[6][11] Според Христо Силјанов, по Илинденското востание во 1904 г. целото село (Дудуларе) прешло под врховенството на Бугарската егзархија.^[12] По податоци егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Дудуларе (Doudoularé) имало 232 Македонци, сите под егзархијата. Во селото работело бугарско училиште.^[13]

Според извештај на Димитриос Сарос од 1906 г. Дудулар (Δουδουλάρ) е словенојазочно село во Солунската митрополија со 130 жители со сопсвена национална свест. Во селото работело 1 бугарско училиште со 20 ученици и 1 учител.^[14]

Во Грција

Офицери на Антантата кај Дудулар за време на Првата светска војна.

Во 1913 г. по Втората балканска војна Додулари е припоено кон Грција, кога населението броело 121 жител.^[2] Во прегледот на населението направен во 1917 и 1918 г. Милоевиќ го завел Дудулар како село со 30 македонски куќи.^[15]

Во 1926 г. селото е преиманувано во Дијавата. Согласно Лозанскиот договор во 1922 г. во селото са населени 87 семејства на туркојазични Грци од Мала Азија и 98 семејства на кавкаски Ерменци (исто така од Турција), вкупно 562 лица.^[16] Во 1928 г. Додулари е заведено како староседелско-дојденско село со 170 доселенички семејства сочинети од 524 лица.^[17] Некои од малобројните македонски мештани (официјално 54 лица) се преселиле во Бугарија заради притисоците.^[2] Следствено на тоа, Македонците останале мошне мало малцинство во селото.

Население

Преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011	2021
Население	779	1.125	1.707	2.716	3.375	4.463	8.423	9.890	10.205

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Културни и природни знаменитости

Цркви

• „Св. Димитриј“ од 1853 г., прогласена за споменик на културата
• „Св. Димитриј и Св. Бессребреници“ од 1981 г.

Личности

Родени во Додулари

• Варнава Тирис (р. 1958) — од доселеничко семејство, митрополит на Неаполско-ставруполската епархија
• Иван Ангелов (1831 – ?) — свештеник во Кониково од 1871 до 1910 г.^[18]
• Иван Манук — борец во Македонско-одринските чети^[19]
• Коста Манук — учесник во Македонското востание, затворен во Азија
• Митре Дудуларски — револуционер, терорист на Централниот комитет на МРО, заедно со Иван Карасулијата го убил србоманскиот учител Илија Пејчиновски во Солун на 6 септември 1897 г.^[20]