Источен Тимор
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Источен Тимор, се среќава и како Тимор-Лешт (португалски: Timor-Leste, изговор: [tiˈmoɾ ˈlɛʃtɨ]) (тетум: Timór Lorosa'e) или официјално Демократска Република Источен Тимор (португалски: República Democrática de Timor-Leste) — островска држава во Југоисточна Азија и северна Океанија. Државата го зазема источниот дел од островот Тимор и блиските острови Атауро, Јако и ексклавата Оекуси-Амбено. Источен Тимор спаѓа во помалите држави во светот со 15.410 км2 [5] и е 640 км оддалечена од Дарвин, Австралија.
Источен Тимор бил колонизиран од Португалија во 16 век и бил познат како Португалски Тимор сè додека Португалија ја деколонизирала државата. Во 1975 година Источен Тимор прогласил независност, но набрзо Индонезија ја окупирала државата и ја прогласила за своја 27. покраина. Во 1999 година, Индонезија во ООН ја повлекла контролата на источниот дел од островот и станала првата нова држава во 21 век на 20 мај 2002. Источен Тимор е една од двете држави во Азија каде католицизмот е доминантна религија, другата е Филипини.
Економијата на Источен Тимор е со среден раст[6] Државата сè уште страна од последиците од војната за независност против Индонезија, што ја оштетила инфраструктурата и протерала голем број население.
Remove ads
Потекло на поимот
Името „Тимор“ потекнува од индонезискиот и малајскиот збор за исток — тимур, кој подоцна на португалски бил прифатен како Тимор. Леште пак е португалскиот збор за исток. Официјалното име на државата според нејзиниот устав е Демократска Република Источен Тимор или на португалски República Democrática de Timor-Leste. Во Индонезија државата се вика Тимор Тимур или скратено ТимТим, но денес оваа кратенка ретко се користи. Денес, името Тимор-Леште сѐ почесто се користи во Индонезија.
Remove ads
Историја
Географија и клима
Политички систем
На чело на државата е претседателот на Источен Тимор кој е избран на избори за петгодишен мандат. Иако неговата улога во политичкиот живот на државата е симболична, претседателот има право на вето за некои законодавни акти. По изборите, претседателот го назначува водачот на најголемата моментална политичка партија или коалиција за премиер на Источен Тимор. Како претседател на владата, премиерот е и претседател на државниот совет или кабинетот на министри.
Еднодомниот парламент на Источен Тимот е националното собрание на Источен Тимот, чии членови се избрани на избори за мандат од пет години. Бројот на пратенички места варира од минимум 52 до максимум 64 места, иако денес има осумдесет и осум пратеници во тиморското собрание. Уставот на Источен Тимор е создаден по моделот на уставот на Португалија и државата сè уште е во фаза на целосно оформување на администрацијата и владините институции.
Remove ads
Административна поделба
Источен Тимор се дели на 13 окрузи.[7] Окрузите потоа се поделени на подокрузи, а тие пак, на сукоа.
Во 2003 г. претрпиле промена границите помеѓу Кова Лима и Ајнару и помеѓу Баукау и Викеке.
Remove ads
Стопанство
Население, јазик и религија
Религија
Култура
Наводи
Поврзано
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads