Шашаварлија

Шашаварлија — село во Општина Штип, во околината на градот Штип.

Шашаварлија
Воздушен поглед на Шашаварлија
Шашаварлија Местоположба на Шашаварлија во Македонија Шашаварлија на карта
Координати 41°43′02″N 22°17′16″E
Регион	Источен
Општина	Штип
Област	Јуруклак
Население	79 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	2207
Повик. бр.	032
Шифра на КО	30070
Надм. вис.	740 м
Шашаварлија на општинската карта Атарот на Шашаварлија во рамките на општината
Шашаварлија на Ризницата

Потекло и значење на името

Воздушен поглед на селото

Името доаѓа од редупликација на Шаварлија (Шаварли) што пак се поврзува со растението шавар.^[2]

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во северниот дел на Општина Штип, во изворишното сливно подрачје на реката Отиња, чиј атар на еден многу мал дел се допира со подрачјето на Општина Карбинци.^[3] Селото е планинско, сместено на надморска височина од 740 метри. Од градот Штип, селото е оддалечено 11 километри.^[3]

Селото е сместено во областа Јуруклак, во западните падини на планината Плачковица. Атарот на селото Шашаварлија се граничи со атарите на селата: на југ со Чифлик, на запад со Калапетровци, на северозапад со Мал Габер, на север со Никоман и на југоисток со селата Ново Село и Липов Дол.

До селото води асфалтиран пат, кој започнува од градот Штип.

Историја

Подрачјето на Шашаварлија е населено барем од доцноантичко време, за што сведочат остатоци на населба на наоѓалиштето Чепрево.^[4]

Стопанство

Атарот на селото зафаќа простор од 17,3 километри квадратни. На него преовладуваат пасиштата на површина од 830 хектари, на шумите отпаѓаат 630 хектари, а на обработливото земјиште 210 хектари.^[3]

Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција.^[3]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 339 —     1953 358 +5.6% 1961 285 −20.4% 1971 235 −17.5% 1981 131 −44.3%	Година Нас. ±% 1991 149 +13.7% 1994 126 −15.4% 2002 108 −14.3% 2021 79 −26.9%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Шашаварлија живееле 730 жители, сите Турци.^[5]

Според Димитар Гаџанов во 1916 година селото имало 541 жител, сите Турци.^[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 550 Турци.^[7]

Селото е мало, коешто во 1961 година имало 286 жители, од кои 219 биле Македонци, а 58 жители Турци. Во 1994 година, бројот се намалил на 126 жители, од кои 85 биле Турци, а 41 жител Македонец.^[3]

Според пописот од 2002 година, во селото живееле 108 жители, од кои 23 Македонци и 85 Турци.^[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 79 жители, од кои 10 Македонци, 1 Албанец, 67 Турци и 1 лице без податоци.^[9]

Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во Шашаварлија:

Година	Македонци	Албанци	Турци	Власи	б.п.	Вкупно
1948	—	—	—	—	—	339
1953	0	0	333	25	0	358
1961	219	0	58	—	0	285
1971	208	0	27	—	0	235
1981	86	0	45	0	0	131
1991	59	0	90	0	0	149
1994	41	0	85	0	0	126
2002	23	0	85	0	0	108
2021	10	1	67	0	1	79

* Извор: Државен завод за статистика на Република Македонија (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години

Општествени установи

• Подрачното основно училиште „Гоце Делчев“, петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Гоце Делчев“ - Штип

• 
  Старата училишна зграда
• 
  Спортски терени кај училиштето
• 
  Новата училишна зграда

Самоуправа и политика

На крајот од XIX век, Шашаварлија било село во Штипската Каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Штип, една од ретките општини која не била променета при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Штип.

Во периодот 1957-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Штип. Во периодот од 1955 до 1957 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Радање.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Радање, во која покрај селото Шашаварлија, се наоѓале и селата Вртешка, Голем Габер, Ебеплија, Јунузлија, Калапетровци, Калаузлија, Кепекчелија, Кошево, Курфалија, Кучилат, Кучица, Мал Габер, Мичак, Муратлија, Никоман, Оџалија, Почивало, Прналија и Радање. Селото било седиште на Општина Шашаварлија во периодот 1950-1952, во која влегувале селата Калапетровци, Кошево, Никоман, Почивало и Шашаварлија.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2313 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Калапетровци.^[10]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 90 гласачи.^[11] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 94 гласачи.^[12]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[4]

• Чепрево — населба од доцноантичко време

Цркви

• Црква „Вознесение Христово“ — главна селска црква

Џамии

• Џамија — главна селска џамија

• 
  Селската џамија
• 
  Селската црква

Галерија

• 
  Православните гробишта
• 
  Исламските гробишта
• 
  Мештанка во јуручка облека (2021 г.)
• 
  Селска чешма

Поврзано

• Општина Штип