Дервент

Дервент или Дервен (грчки: Ακριτοχώρι, Акритохори; до 1926 г. Δερβέντι, Дервенти^[2]) — село во Валовишко, Егејска Македонија, денес во општината Синтика на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци.^[3]

Дервент Ακριτοχώρι
Дервент
Местоположба во областа Дервент Местоположба на Дервент во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°16.15′N 23°10.41′E
Земја	Грција
Област	Централна Македонија
Округ	Серски
Општина	Синтика
Општ. единица	Петрич
Надм. вис.	&10000000000000130000000130 м
Население (2011)[1]
• Вкупно	390
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Географија

Селото се наоѓа северозападно од градот Сер и на 12 км северозападно од Валовишта. Лежи во живописна месност во југоисточното подножје на Беласица. Кај селото е манастирот „Св. Јован Претеча“.

Историја

Во Отоманското Царство

Во XIX век Дервент бил чисто македонско село во Демирхисарската каза. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Дървент к’с чифлик (Dervent-këss tchiflik) бил село со 50 домаќинства на 160 Македонци.^[4][5]

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

„

Дервент чифлик, сопственост на Дервиш-бег од Демир Хисар, од него 3 часа на север. Сместено до левиот брег на Струма. 16 куќи Македонци.[6][7]

“

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. селото има 160 жители, сите Македонци христијани.^[4][8] Според статистиката на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. населението на Дервент (Dervent) се состоело од 160 Македонци, сите под врховенството на Цариградската патријаршија.^[9]

Во Грција

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година селото имало 195 жители, кои во 1920 г. се накачиле на 249 лица.^[3] Во 1924 г. населението е присилно иселено во Бугарија, а на негово место се доведени грчки колонисти. Во 1926 г. селото е преименувано во Акритохорион.^[10] На пописот од 1928 г. Дервент е заведен како наполно дојденско село со 344 жители (113 домаќинства).^[11]

Месности во Дервент преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.

Име	Име	Ново име	Ново име	Опис
Исли Таш[12]	Ίσλί Τάς	Палеопетра	Παλαιόπετρα[13]	месност на З од Мандраџик[12]
Големо Греки Јованоглу[14]	Μεγάλο Γκρέκι Γιοβάνογλου	Мегали Стани	Μεγάλη Στάνη[13]	месност на Беласица на СЗ од Дервент[14]
Мало Греки Јованоглу[14]	Μικρό Γραίκι	Микри Стани	Μικρή Στάνη[13]	месност на Беласица на СЗ од Дервент[14]
Орта Буру[15]	Όρτά Μπουρού	Месорема	Μεσόρεμα[13]	река на Беласица на СЗ од Дервент[15]
Дејдеко[15]	Ντέϊν Ντέκο	Какодијавато	Κακοδιάβατο[13]	месност на Беласица на СЗ од Дервент[15]
Конаци[15]	Κονάκια	Каталима	Κατάλυμα[13]	месност на Беласица на СЗ од Дервент[15]
Демир Капија[15]	Δεμίρ Καπού	Сидеропетра	Σιρεδόπετρα[13]	месност на Беласица на СЗ од Дервент, Ј под врвот Радомир (2.029,2 м)[15]
Таш Мандра[14]	Τάς Μάνδρα	Мандра	Μάνδρα[13]	гранична месност на Беласица на ССЗ од Дервент, Ј под врвот Фурка[14]
Једи Куле[15]	Γεντή Κουλέ	Епапиргион	Έπταπύργιον[13]	месност на Беласица на С од Дервент, Ј под врвот Конгур (1.951,3 м)[15]
Мемиш Јатаки	Μεμίς Γιατάκι	Апандима	Άπάντημα[13]
Чајнк Каја	Τσάϊνκ Καγιά	Петроплаја	Πετροπλαγιά[13]
Бахтијар[15]	Μπαχτάρη	Елос	Έλος[13]	поранешно село на Ј од Дервент[15]

Население

Преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011	2021
Население	489	524	626	454	387	488	427	390

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Личности

• Тане Комитата (? – 1912) — борец во МОО, четата на Панајот Карамфилович, загинал на 21 ноември 1912 г.^[16]

Културни и природни знаменитости

• Манастир „Св. Јован Претеча“ од 1981 г.