Bierbeek

Bierbeek is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente telt ruim 10.000 inwoners.

Bierbeek

Gemeente in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Arrondissement	Leuven
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	38,97 km² (2023) 80,48% 10,2% 9,32%
Coördinaten	50° 50' NB, 4° 45' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	10.778 (01/01/2025) 50,38% 49,62% 276,61 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2025) 19,46% 58,16% 22,38%
Buitenlanders	6,36% (01/01/2025)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Johan Vanhulst (CD&V)
Bestuur	CD&V, Open Bierbeek, Vooruit
Zetels CD&V N-VA Open Bierbeek Vooruit Groen	21 10 4 3 2 2
Economie
Gemiddeld inkomen	29.224 euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad	4,08% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 3360 3360 3360 3360	Deelgemeente Bierbeek Korbeek-Lo Lovenjoel Opvelp
Zonenummer	016
NIS-code	24011
Politiezone	Bierbeek / Boutersem / Holsbeek / Lubbeek
Hulpverlenings­zone	Oost Vlaams-Brabant
Website	www.bierbeek.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Toponymie

Bierbeek ontleent zijn naam aan de Molendaalbeek, die in het gelijknamig gehucht ontspringt en deel uitmaakt van het Dijlebekken. Voor "bron" bestaan in het Oudgermaans de woorden bir, birre of borre. Een andere bron meent dat de naam is afgeleid van het Germaanse birnu, dat 'mest' betekent. Volgens deze bron zou "Bierbeek" dus "een beek met mest" betekenen.

Geschiedenis

Tijdens de prehistorie was Bierbeek een uitverkoren en druk bezochte plaats. Getuige daarvan zijn de vele archeologische sites die werden ontdekt. Er werden ook diverse Romeinse sites gelokaliseerd, onder andere een landbouwnederzetting (Villa Rustica) aan de Herpendalstraat. Samen met de omliggende dorpen maakte Bierbeek eertijds deel uit van het graafschap Brunerode, dat in 879 bij Duitsland werd ingelijfd, maar in 1105 definitief toegevoegd werd aan het graafschap Leuven. De baronie Bierbeek was toen een van de belangrijkste van het Hertogdom Brabant. De bekendste telg van het geslacht van Bierbeek is de Zalige Walter van Bierbeek, die als ridder deelnam aan de Kruistochten en in 1183 intrad in de Cisterciënzerabdij te Hemmerod.

In 1248 verloor de baronie haar zelfstandigheid en ging over naar het latere hertogdom Aarschot. Uiteindelijk kwam Bierbeek in 1620 in bezit van het Huis Arenberg. In 1842 werd het gehucht Blanden zelfstandig en in 1928 ook het gehucht Haasrode. Beide gemeenten maken nu deel uit van de gemeente Oud-Heverlee.

Tweede Wereldoorlog

De gemeente werd op 16 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 4 september 1944. Minstens acht weerstanders werden naar het Auffanglager van Breendonk gedeporteerd.^[1]

Na-oorlogse periode

Bierbeek bestaat sedert 1977 uit de vroegere deelgemeenten Bierbeek, Korbeek-Lo (gedeeltelijk), Lovenjoel en Opvelp.

In Bierbeek werd in 2020 voor het eerst in België met agrivoltaics geëxperimenteerd.

Geografie

Kernen

Naast Bierbeek zelf telt de gemeente nog drie andere woonkernen, met name Korbeek-Lo, Lovenjoel en Opvelp. Ongeveer 1/4 van deelgemeente Bierbeek wordt ingenomen door het Mollendaalbos, dat zelf deel uitmaakt van het Meerdaalwoud, een groot boscomplex ten zuiden van Leuven.

Tabel

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Bierbeek	22,90	3.216	140	24011A
2	Korbeek-Lo	3,66	3.669	1.003	23003B
3	Lovenjoel	5,71	2.154	377	23003C
4	Opvelp	6,70	1.122	168	23003D

Aangrenzende gemeenten

De fusiegemeente Bierbeek grenst aan Oud-Heverlee (W), Leuven (NW), Lubbeek (N) en Boutersem (O), maar ook aan de Waals-Brabantse gemeenten Bevekom (Z) en Graven (ZW).

Bezienswaardigheden

Sint-Hilariuskerk

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Bierbeek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• De Ruisbroekmolen, watermolen op de Molendaalbeek, (voor 1234 / 1740)
• De Sint Hilariuskerk, Romaanse kerk (12de eeuw)
• Het Kasteel Wilderhof (1672)
• Het Schotteshof, vierkantshoeve (1192)
• Het Katspoelhof, vierkantshoeve (16de eeuw)
• Het Bordingenhof, vierkantshoeve (1389)
• De Kapel van het Heilig Aanschijn, oude schuur en hoeve, thans kapel (18e eeuw)
• De Watertoren van Bierbeek, bolvormige watertoren beschilderd als wereldbol, o.a. zichtbaar vanaf de E40 autosnelweg.

Natuur en landschap

Bierbeek ligt op het Brabants Plateau op een hoogte van 40-109 meter. Ongeveer 1 km ten zuiden van Bierbeek ontspringt de Molendaalbeek die in noordelijke richting stroomt.

In de omgeving van Bierbeek liggen belangrijke kasseiwegen en holle wegen. Ten zuidwesten van de kom ligt het Mollendaalbos dat deel uitmaakt van het uitgestrekte Meerdaalwoud.

Den Dikken Eik, de dikste en waarschijnlijk ook oudste boom in het Meerdaalwoud, stamt uit de tweede helft van de 17e eeuw. Zijn omtrek bedraagt meer dan vijf meter op zijn breedste punt.^[2]

Demografische ontwikkeling

Demografische ontwikkeling voor de fusie

• Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
• 1930: Afsplitsing van Haasrode als zelfstandige gemeente in 1928

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
• 1930: Afsplitsing van Haasrode in 1928, bij de fusie in 1977 werd Haasrode deelgemeente van Oud-Heverlee

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal[3]	Evolutie: 1992=index 100
1992	8.658	100,0
1993	8.748	101,0
1994	8.746	101,0
1995	8.737	100,9
1996	8.786	101,5
1997	8.770	101,3
1998	8.805	101,7
1999	8.835	102,0
2000	8.822	101,9
2001	8.900	102,8
2002	8.938	103,2
2003	8.958	103,5
2004	9.100	105,1
2005	9.123	105,4
2006	9.147	105,6
2007	9.233	106,6
2008	9.282	107,2
2009	9.367	108,2
2010	9.467	109,3
2011	9.503	109,8
2012	9.609	111,0
2013	9.696	112,0
2014	9.800	113,2
2015	9.881	114,1
2016	9.953	115,0
2017	10.017	115,7
2018	10.025	115,8
2019	10.083	116,5
2020	10.162	117,4
2021	10.194	117,7
2022	10.277	118,7
2023	10.469	120,9
2024	10.534	121,7
2025	10.778	121,3

Politiek

Zetelverdeling gemeenteraad 2024-2030

10

4

3

2

2

10 4 3 2 2 

De 21 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ CD&V: 10
■ N-VA: 4
■ Open Bierbeek: 3
■ Vooruit: 2
■ Groen: 2

Burgemeesters

• 1977-1999: Josse Denonville (1931-2022) (CVP)
• 1999-2012: Mark Cardoen
• 2013-heden: Johan Vanhulst (CD&V)

Legislatuur 2007-2012

Bierbeek werd in de periode 2007-2012 bestuurd door een coalitie van CD&V, sp.a - Spirit en N-VA. Mark Cardoen (CD&V) was burgemeester.

Legislatuur 2013-2018

Het burgemeesterschap was in handen van Johan Vanhulst (CD&V). Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en sp.a-Groen. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 21 zetels.

Legislatuur 2019-2024

Johan Vanhulst (CD&V) bleef burgemeester. Hij leidde opnieuw een coalitie bestaande uit CD&V en sp.a-Groen. Samen beschikten zij over een meerderheid van 13 op 21 zetels.

Legislatuur 2024-2030

Johan Vanhulst (CD&V) bleef burgemeester. Hij vormde een coalitie met CD&V, het liberale Open Bierbeek en Vooruit. Samen hebben zijn een meerderheid van 15 op 21 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel		10-10-1976[4]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[5]		14-10-2012[6]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	17	%	19	%	19	%	19	%	19	%	21	%	21	%	21	%	21
	CVP1/ CD&V-N-VAA/ CD&V2	45,031	9	30,451	7	36,371	8	36,821	8	31,961	7	41,94A	9	34,682	8	35,92	8	41,12	10
	VU1/ VU&ID2/ N-VA3	9,81	1	21,341	4	20,941	4	15,211	2	13,292	2		1	22,683	5	17,03	3	17,93	4
	PVV1/ VLD2/ Open Vld3/ Open Bierbeek4	30,21	5	23,451	5	21,621	4	23,72	5	30,132	6	30,142	7	21,763	4	23,84	5	15,64	3
	SP1/ sp.a-spirit2/ sp.a-GroenB/ Vooruit3	14,971	2	12,851	2	12,191	2	12,51	2	11,781	2	17,592	3	20,88B	2	23,4B	2	13,03	2
	Agalev1/ Groen!2/ sp.a-GroenB/ Groen3	-		-		8,111	1	11,781	2	12,841	2	10,332	1		2		3	12,43	2
	FGP	-		10,76	1	-		-		-		-		-		-		-
Anderen(*)		-		1,15	0	0,77	0	-		-		-		-		-		-
Totaal stemmen		4661		5406		5747		6196		6236		6502		6698		7074		5595
Opkomst %						93,87		92,91		90,68		92,01		92,07		92,6		69,9
Blanco en ongeldig %		1,95		3,59		3,25		3,65		3,93		4,54		2,76		3,4		0,7

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1982: LOVO (1,15%) / 1988: PVDA (0,77%)

Evolutie in het stemgedrag

Uitslag gemeenteraadsverkiezingen 1976-2000

Sport

• Voetbalclub Stade Bierbeek, ook bekend als Hoger-Op Bierbeek, is aangesloten bij de KBVB en speelt er in de provinciale reeksen.
• Bierbeekse Tennisclub, gesitueerd naast kasteel Wilderhof, is aangesloten bij de Vlaamse Tennis Vereniging (VTV).

Religie

In de gemeente bevinden zich verschillende kerkdorpen. De kerken zijn:

• Sint-Hilariuskerk te Bierbeek
• Heilig-Kruiskerk te Korbeek-Lo
• Sint-Lambertuskerk te Lovenjoel
• Sint-Antonius Abtkerk te Honsem/Opvelp

Bekende inwoners

Geboren

• Walter van Bierbeek (?-1224), zalige, ridder, monnik
• Gaston Roelants (1937), voormalig atleet
• Frederik Veuchelen (1978), wielrenner
• Jonas Van Geel (1984), acteur, presentator

Woonachtig

• Jan Colpaert, hoogleraar
• Luc De Vos, hoogleraar
• Rudi Vranckx, journalist
• Bruno Wyndaele, televisiemaker
• Kevin Valgaeren, schrijver
• Dominique Biebau, schrijver

Partnersteden

• Oña (Ecuador)

Nabijgelegen kernen

Haasrode, Korbeek-Lo, Lovenjoel, Neervelp, Opvelp