Geldenaken - Wikiwand

Geldenaken (Frans: Jodoigne, Waals: Djodogne) is een stad in België. Ze ligt in de provincie Waals-Brabant, tussen Tienen en Perwez, aan de rivier de Grote Gete.

Snelle feiten Stad in België, Geografie ...

Een aantal gebouwen in Geldenaken hoort bij het beschermd erfgoed van België. De RAVeL 2, een landelijke fietsroute, komt door Geldenaken.

Remove ads

Geschiedenis

De stad Geldenaken werd voor 1217 door de Brabantse hertog Hendrik I binnen de gelijknamige heerlijkheid gesticht, die hij al sinds 1184 in zijn bezit had. Men neemt aan dat Geldenaken de onbekende stad was die in 1211 een stadsrecht gemodelleerd naar dat van Leuven kreeg.^[1] Vervolgens ontwikkelde Geldenaken zich tot regionaal marktstadje.^[2]

In 1568 vond de Slag bij Geldenaken plaats tussen Willem van Oranje en de Hertog van Alva. De hertog won en beëindigde hiermee Oranjes eerste invasie.

Remove ads

Kernen

Deelgemeenten

Meer informatie #, Naam ...

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Geldenaken	15,38	6.052	393	25048A
2	Opgeldenaken	5,41	826	153	25048B
3	Jauchelette	3,10	415	134	25048C
4	Dongelberg	4,82	597	124	25048D
5	Lathuy	6,88	767	111	25048E
6	Malen	11,59	1.374	119	25048F
7	Sint-Remigius-Geest	5,30	564	106	25048G
8	Zittert-Lummen	6,23	1.158	186	25048H
9	Sint-Jans-Geest	7,56	957	127	25048G
10	Petrem	7,45	1.646	221	25048H

Overige kernen

In deelgemeente Malen (Frans: Mélin) liggen de gehuchten Sart-Mélin, Maison du Bois en Gobertange. In Gobertange wordt sinds vele eeuwen de beroemde kalkhoudende zandsteen ontgonnen.^[3]
Sint-Maria-Geest in deelgemeente Sint-Jans-Geest (Frans: Saint-Jean-Geest);
Genville in Sint-Remigius-Geest (Frans: Saint-Remy-Geest);
Brocui in Lathuy
Zétrud en Lumay in Zittert-Lummen (Frans: Zétrud-Lumay));
Molembais-Saint-Josse in Geldenaken (Frans: Jodoigne)
Piétremeau en Herbais in Petrem (Frans: Piétrain).

Remove ads

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van beschermd erfgoed in Geldenaken voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het Château du Bordia is een bouwwerk in eclectische stijl van 1875, aan de stijloever van de Grote Gete.
Het Château Pastur, op de plaats waar in 1220 een burcht werd gebouwd die verwoest werd tijdens de godsdiensttwisten in 1568. Omstreeks 1620 werd een nieuw verblijf gebouwd en in 1730 kreeg het zijn huidige uiterlijk.
Het Château des Cailloux is een neorenaissancekasteel van 1881-1883.
Het Château Gobert werd in 1792 in Lodewijk XVI-stijl gebouwd.
Het Château de l'Ardoiserie is gelegen op een voormalig domein. Het huidige kasteel kwam eind 19e eeuw tot stand.
Het Stadhuis van Jodoigne is een bouwwerk van 1730, uitgevoerd in Gobertangesteen.
Enkele restanten van de stadsommuring.
De Sint-Lambertuskerk (Église Saint-Lambert) is een neoclassicistisch kerkgebouw van 1861-1862 met een 18e-eeuwse toren waarvan de onderste geleding in Gobertangesteen is uitgevoerd.
De Onze-Lieve-Vrouwekerk (Chapelle Notre-Dame du Marché) werd in 1353 gewijd en na een brand van 1632 hersteld. Hij heeft een gedraaide torenspits.
De Sint-Medarduskerk (Église Saint-Médard) is een romaans-gotisch kerkgebouw dat al in de 12e eeuw bestond en in de 13e eeuw een kapittelkerk werd. In de loop der eeuwen vonden diverse wijzigingen plaats.
De Grand Moulin is een turbinemolen op de Grote Gete.

Natuur en landschap

Jodoigne ligt aan de Grote Gete. De hoogte aan het Grand' Place bedraagt 82 meter.

Demografische ontwikkeling

Demografische evolutie voor de fusie

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen, 1976= inwoneraantal op 31 december

Demografische evolutie van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Meer informatie Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden, jaar ...

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[4]	Evolutie: 1992=index 100
1992	10.215	100,0
1993	10.442	102,2
1994	10.746	105,2
1995	10.922	106,9
1996	11.042	108,1
1997	11.114	108,8
1998	11.258	110,2
1999	11.354	111,2
2000	11.483	112,4
2001	11.564	113,2
2002	11.754	115,1
2003	11.814	115,7
2004	11.896	116,5
2005	12.193	119,4
2006	12.440	121,8
2007	12.644	123,8
2008	12.759	124,9
2009	12.943	126,7
2010	12.978	127,0
2011	13.241	129,6
2012	13.428	131,5
2013	13.614	133,3
2014	13.593	133,1
2015	13.728	134,4
2016	13.883	135,9
2017	14.005	137,1
2018	14.079	137,8
2019	14.123	138,3
2020	14.357	140,5
2021	14.309	140,1
2022	14.558	142,5
2023	14.789	144,8
2024	14.899	145,9
2025	14.935	146,2

Remove ads

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Meer informatie Partij, 10-10-1976 ...

Partij	10-10-1976^[5]	10-10-1982	9-10-1988	9-10-1994	8-10-2000	8-10-2006^[6]	14-10-2012^[7]	14-10-2018	13-10-2024
Stemmen / Zetels	%	19	%	19	%	19	%	21	%	21	%	23	%	23	%	23	%	23
	UCP^A / PRL-PSC^B / U.C.¹ / LB²	51,52^A	11	47,81^B	10	47,63¹	10	52,92¹	13	57,75¹	14	56,8¹	15	64,19¹	16	57,71¹	14	60,93²	15
	UCP^A / PRL-PSC^B / PSC¹ / Psc+² / cdH³ / J'M^C	12,5¹	2	14,75²	3	12,04²	2	12,54³	2	23,77^C	5	23,23^C	5	26,26^C	6
	PS¹ / J'M^C	42,6¹	8	39,2¹	8	33,33¹	7	25,34¹	5	18,92¹	4	19,99¹	4
	Ecolo¹/ Ecolo+²	-		-		-		5,16¹	0	9,69¹	1	10,67¹	2	12,04¹	2	19,06¹	4	12,81²	2
	DIC	-		10,44	1	6,55	0	-		-		-		-		-		-
Anderen^(*)	5,88	0	2,55	0	-		1,83	0	1,6	0	-		-		-		-
Totaal stemmen	6397	6724	6919	7498	7778	8796	9206	9521	9687
Opkomst %			95,72	94,13	92,04	94,37	90,59	90,46	87,50
Blanco en ongeldig %	2,24	3,44	3,08	3,88	5,39	5,25	6,46	7,14	7,68

(*) 1976: NC (4,73%), PCB (1,15%) / 1982: AC (2%), UDRT (0,55%) / 1994: SUD (1,21%), IDEAL (0,62%) / 2000: VIVANT (1,6%)
De meerderheid wordt vet aangegeven. De grootste partij is in kleur.

Remove ads