ਅਪਰਾਜਿਤ ਵਰਮਨ

ਅਪਰਾਜਿਤ ਵਰਮਨ (ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ 880-897) ਪੱਲਵ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਆਖਰੀ ਰਾਜਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਰਾਜਿਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕੰਪਾਵਰਮਨ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਵਿਜਿਆ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਪੱਲਵ ਸ਼ਾਸਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,^[1] ਉਹ ਲਗਭਗ 897 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਆਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੋਂਡਾਈਮੰਡਲਮ ਉੱਤੇ ਪੱਲਵ ਰਾਜ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਪੱਲਵ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।^[2] 880 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ, ਅਪਰਾਜਿਤਾ ਨੇ ਪਾਂਡਿਆ ਸ਼ਾਸਕ ਵਰਗੁਣਵਰਮਨ ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।^[3]

ਅਪਰਾਜਿਤ ਵਰਮਨ
ਪੱਲਵ ਸਾਮਰਾਜ
ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ	ਅੰ. 880 – ਅੰ. 897
ਪੂਰਵ-ਅਧਿਕਾਰੀ	ਨੰਦੀਵਰਮਨ ਤੀਸਰਾ
ਵਾਰਸ	ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਖਾਤਮਾ (ਆਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਚੋਲ ਸਮਰਾਟ ਵਲੋਂ)
ਰਾਜਵੰਸ਼	ਪੱਲਵ
ਪਿਤਾ	ਕੰਪਾਵਰਮਨ
ਮਾਤਾ	ਵਿਜਿਆ

ਪੱਲਵ ਰਾਜਾ (200s–800s CE)
ਵੀਰਕੁਰਚਾ	(??–??)
ਵਿਸ਼ਨੂੰਗੋਪਾ ਪਹਿਲਾ	(??–??)
ਵਿਸ਼ਨੂੰਗੋਪਾ ਦੂਜਾ	(??–??)
ਸਿੰਹਵਰਮਨ ਤੀਜਾ	(??–??)
ਸਿੰਹਵਿਸ਼ਨੂੰ	575–600
ਮਹਿੰਦਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ	600–630
ਨਰਸਿੰਹਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ	630–668
ਮਹਿੰਦਰਵਰਮਨ ਦੂਜਾ	668–670
ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ	670–695
ਨਰਸਿਮਹਾਵਰਮਨ ਦੂਜਾ	695–728
ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਦੂਜਾ	728–731
ਨੰਦੀਵਰਮਨ ਦੂਜਾ	731–795
ਦੰਤੀਵਰਮਨ	795–846
ਨੰਦੀਵਰਮਨ ਤੀਸਰਾ	846–869
ਨ੍ਰਿਪੁਤੁੰਗਵਰਮਨ	869–880
ਅਪਰਾਜਿਤ ਵਰਮਨ	880–897
v t e

ਰਾਜ

ਤਿਰੂਤਾਨੀ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਏ ਇੱਕ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਕੰਧ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸੋਮਸਕੰਦ ਚਿੱਤਰਣ ਨੂੰ ਉਸ ਸ਼ੈਲੀਵਾਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਆਖਰੀ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਉਪਯੋਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[4] 885 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਤਿਰੂਪੁਰੰਬੀਅਮ ਵਿਖੇ ਜਿੱਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਤੰਜਾਵੁਰ ਦਾ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਆਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ। ਆਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਚੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਲਵਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਨ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਅਪਰਾਜਿਤ ਵਰਮਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੱਲਵ ਰਾਜ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।^[5]