Loading AI tools
papież XX-wieczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Benedykt XV (łac. Benedictus PP. XV; właśc. Giacomo della Chiesa; ur. 21 listopada 1854 w Genui, zm. 22 stycznia 1922 w Rzymie[1]) – włoski duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup Bolonii w latach 1907–1914, 258. papież w okresie od 3 września 1914 do 22 stycznia 1922[2].
Giacomo Paolo Battista della Chiesa | |||
Papież Biskup Rzymu | |||
Benedykt XV (1915) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
21 listopada 1854 | ||
Data i miejsce śmierci |
22 stycznia 1922 | ||
Miejsce pochówku | |||
Papież | |||
Okres sprawowania |
3 września 1914–22 stycznia 1922 | ||
Arcybiskup metropolita Bolonii | |||
Okres sprawowania |
1907–1914 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
21 grudnia 1878 | ||
Nominacja biskupia |
18 grudnia 1907 | ||
Sakra biskupia |
22 grudnia 1907 | ||
Kreacja kardynalska |
23 maja 1914 | ||
Kościół tytularny | |||
Pontyfikat |
3 września 1914 | ||
Strona internetowa |
Data konsekracji |
22 grudnia 1907 | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Miejsce | |||||||||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||||||||
Współkonsekratorzy |
Pietro Balesta | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
Giacomo della Chiesa pochodził z rodziny patrycjuszowskiej i był synem Giuseppe della Chiesy i Giovanny Migliorati[3]. Pierwsze nauki pobierał w domu rodzinnym, a następnie dostał się do Istituto Donavaro e Giusso (1862-1868), który przygotowywał do stanu kapłańskiego. Na skutek nalegań ojca przerwał edukację w tym kierunku. W 1869 eksternistycznie ukończył studia filozoficzne w seminarium w Genui i rozpoczął w tym mieście studia prawnicze (1871) na uniwersytecie królewskim, gdzie uzyskał w 1875 doktorat z prawa cywilnego. Dopiero wtedy ojciec pozwolił mu na studia przygotowujące do kapłaństwa. W latach od 1875 do 1879 studiował na uniwersytecie Gregorianum w Rzymie, na którym w 1879 uzyskał doktorat z teologii, a w rok później doktorat z prawa kanonicznego[3]. Od 1879 do 1885 studiował nauki dyplomatyczne na Papieskiej Akademii Kościelnej[3].
21 grudnia 1878 w Rzymie przyjął święcenia kapłańskie[3]. Dwa lata później przystąpił do III Zakonu św. Dominika, zostając tercjarzem[4]. W latach 1882–1907 został zaangażowany w papieskiej służbie dyplomatycznej, gdzie zyskał sławę sprawnego dyplomaty[3]. W 1901 został zastępcą sekretarza stanu[3]. 18 grudnia 1907 papież Pius X mianował go arcybiskupem Bolonii i osobiście udzielił mu sakry 4 dni później w kaplicy Sykstyńskiej[3]. W czasie sprawowania tej funkcji odwiedził wszystkie parafie i kaplice. Największą uwagę arcybiskup poświęcał wychowaniu kleru (nauce religii). Chciał w ten sposób przeciwstawić się wybuchającym w Bolonii zamieszkom wywoływanym przez socjalistów. Kapelusz kardynalski otrzymał dopiero 23 maja 1914 po śmierci kardynała Rampolli[3]. Mówiono, że najwyższe władze kościelne obawiały się wzrostu wpływów kardynała Rampolli, gdyby do Kolegium Kardynałów dołączono jego ucznia.
Po śmierci Piusa X konklawe zebrało się już w trakcie pierwszej wojny światowej. O wyborze della Chiesy zadecydowało przekonanie kardynałów o potrzebie doświadczonego dyplomaty na tronie Piotrowym[1]. W dziesiątym skrutynium, 3 września 1914 otrzymał 38 głosów na 57 wówczas oddanych. Jako papież przyjął imię Benedykta XV. Jego wybór był zaskoczeniem dla opinii publicznej[5]. Koronacja – a zarazem oficjalna inauguracja pontyfikatu – odbyła się w kaplicy Sykstyńskiej 6 września 1914[3].
Pontyfikat Benedykta XV był uwarunkowany I wojną światową[2]. Podejmował wiele inicjatyw pokojowych oraz starał się łagodzić skutki wojny, m.in. organizował pomoc dla ofiar wojny[2]. W 1914 w Watykanie papież otworzył biuro opieki nad jeńcami oraz ośrodek informacyjny o jeńcach i zaginionych, który ułatwiał kontakt jeńców wojennych z ich rodzinami[1]. Organizował pomoc sanitarną i żywnościową dla jeńców i ludności krajów objętych działaniami wojennymi[2]. Wobec stron walczących starał się zachować maksymalną neutralność, przez co był oskarżany przez uczestników, o sprzyjanie stronie przeciwnej[1]. W encyklice Ad Beatissimi Apostolorum ogłoszonej 1 listopada 1914 zwrócił się z apelem do panujących o zachowanie pokoju. Dodatkowym kłopotem dla papieża, było włączenie się do wojny Włoch (1915), podczas gdy Watykan nie był niepodległy[2]. 1 sierpnia 1917 wydał notę pokojową skierowaną do walczących państw, w której wzywał do zawarcia pokoju bez zwycięzców i zwyciężonych[1]. Apelował o uwzględnienie żądań narodów bałkańskich i Ormian. Opowiadał się także za przyznaniem niepodległości Polsce[6].
W 1915 nakazał odprawić w intencji pokoju w kościołach specjalne nabożeństwa do Serca Pana Jezusa. Francja i Hiszpania przemilczały wezwanie papieża, natomiast Niemcy, początkowo przychylni, zrezygnowali z propozycji papieża, gdy ich szanse na zwycięstwo urosły wobec wojny domowej w Rosji[1]. Po zakończeniu wojny, w wyniku tajnych ustaleń aliantów z Włochami, nie dopuszczono Stolicy Apostolskiej do rokowań pokojowych[1]. Papież natomiast 23 maja 1920 wydał encyklikę Pacem Dei munus, w której nawoływał o pojednanie między narodami, a także poparł Ligę Narodów[1]. Nawiązywał także stosunki dyplomatyczne z wieloma państwami, stwarzając warunki do zawierania konkordatów[1].
W listopadzie 1919 uchylił zasadę non expedit, która zabraniała katolikom włoskim działalności politycznej, a także pobłogosławił Luigiego Sturzo, założyciela Partii Ludowej[1]. Starał się znaleźć rozwiązanie kwestii rzymskiej, którą dzięki jego działaniom dyplomatycznym udało się zakończyć za czasów jego następcy[1].
Benedykt XV ogłosił przygotowany przez poprzednika papieża Piusa X kodeks prawa kanonicznego (obowiązujący do 1983)[2] i zniósł Kongregację Indeksu. Starał się o wznowienie katolickiej działalności misyjnej[2]. Listem apostolskim Maximum illud z 1919 zapoczątkował nową erę w misjach katolickich. W 1915 powołał Kongregację Seminariów i Uniwersytetów a w 1917 Kongregację Kościołów Wschodnich oraz Instytut Orientalistyczny w Rzymie[1]. Założył Katolicki Uniwersytet Najświętszego Serca w Mediolanie w 1921.
W encyklice Humani generis redemptionem wydanej w 15 czerwca 1917 zawarł teologiczne podstawy przepowiadania słowa Bożego w Kościele. 15 września 1920 ogłosił z okazji 1500. rocznicy śmierci św. Hieronima encyklikę Spiritus Paraclitus o inspiracji ksiąg biblijnych i ważności studium Pisma świętego. Wiernych zachęcał do czytania Biblii.
Benedykt XV wprowadził bullą Incruentum z 1919 prefację za zmarłych oraz przywilej odprawiania trzech mszy w Dzień Zaduszny. 9 maja 1920 dokonał kanonizacji Joanny d’Arc, a 5 października ogłosił Efrema Syryjczyka doktorem Kościoła[1].
W latach 1914–1922 pełnił funkcję Wielkiego Mistrza Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[7]. Kreował 32 kardynałów na pięciu konsystorzach[3].
Benedykt XV zmarł 22 stycznia 1922 w Rzymie na grypę, z której rozwinęło się zapalenie płuc[1]. Został pochowany w bazylice św. Piotra.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.