Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Kolegium Kardynałów

ogół kardynałów Kościoła katolickiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Remove ads

Kolegium Kardynałów, Kolegium Kardynałów Świętego Kościoła Rzymskiego[1], także Kolegium Kardynalskie[2] (łac. Collegium Cardinalium Sanctae Romanae Ecclesiae) – ogół kardynałów Kościoła katolickiego, którego zadaniem jest wspomaganie papieża w kierowaniu Kościołem. Kolegium Kardynałów zbiera się na konsystorzach zwoływanych przez papieża. Po wystąpieniu wakatu Stolicy Apostolskiej Kolegium to zbiera się na konklawe w celu wybrania nowego papieża.

Remove ads

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

Kolegium Kardynalskie wywodzi się ze starożytnej rady starszych (prezbiterium) kierującej diecezją rzymską (kościołem partykularnym w Rzymie) pod przewodnictwem biskupa rzymskiego. Proboszczowie 25 (później 28) najważniejszych kościołów Rzymu powołani byli do pełnienia służby liturgicznej w głównych bazylikach (św. Jana na Lateranie, św. Piotra w Watykanie, Matki Bożej Większej, św. Pawła za Murami i św. Wawrzyńca), których od V wieku obdarzano przymiotnikiem cardinales, czyli „główni”. Z czasów papieża Symmacha (498–514) pochodzi pierwsza zachowana lista 28 kardynałów prezbiterów (kardynalnych prezbiterów) i 7 kardynałów diakonów (kardynalnych diakonów). W VIII wieku do służby liturgicznej w głównych bazylikach dołączyli biskupi diecezji podmiejskich Rzymu, którzy zaczęli być wówczas tytułowani jako kardynałowie biskupi (kardynalni biskupi). Wreszcie pod koniec XI wieku mianem kardynałów zaczęto określać także członków 18-osobowego rzymskiego kolegium diakonów (kardynałowie diakoni)[3]. Nazwa „Święte Kolegium Kardynałów” jest udokumentowana od pontyfikatu Eugeniusza III (1145–1153), jednak w owym czasie było ono już dobrze ugruntowaną w strukturach Kościoła instytucją. Proces jej kształtowania trwał wiele stuleci, a począwszy od pontyfikatu Leona IX (1049–1054) nabrał szczególnej dynamiki. Proces historyczny doprowadził do tego, że kolegium przekształciło się z reprezentacji duchowieństwa diecezjalnego Rzymu w międzynarodową reprezentację Kościoła Powszechnego, przy czym rzeczywiste funkcje biskupie, prezbiterialne i diakońskie kardynałów przekształciły się w tytuły honorowe.

Obecnie niemal wszyscy kardynałowie są biskupami. Jeśli nowo mianowany kardynał nie posiadałby święceń biskupich, powinien je przyjąć; nominowani w podeszłym wieku kardynałowie są jednak niekiedy zwalniani z obowiązku przyjęcia sakry biskupiej (obecnie w Kolegium jest czterech takich kardynałów: Ernest Simoni, Raniero Cantalamessa, Gianfranco Ghirlanda oraz Timothy Radcliffe).

Remove ads

Stopnie kardynalskie

Podsumowanie
Perspektywa

Zgodnie z tradycją wyróżnia się trzy stopnie kardynałów:

  • kardynałowie biskupi (tytularni zwierzchnicy podmiejskich diecezji Rzymu – Ostia, Albano, Frascati, Palestrina, Porto-Santa Rufina, Sabina-Poggio Mirteto i Velletri-Segni, a także niektórzy kardynałowie z Kurii Rzymskiej oraz zaliczeni do kolegium kardynalskiego patriarchowie kościołów wschodnich); z grona kardynałów biskupów są wybierani Dziekan (tytularny biskup Ostii) i Subdziekan Kolegium Kardynalskiego. We włoskich źródłach występuje określenie cardinale protovescovo (kardynał protobiskup), które oznacza kardynała-biskupa o najdłuższym stażu w kolegium kardynalskim,
  • kardynałowie prezbiterzy (obecnie są to na ogół biskupi diecezjalni podniesieni do godności kardynała, jako tytuł otrzymują od papieża jeden z kościołów rzymskich); pierwszy z kardynałów tego stopnia nosi tytuł kardynała protoprezbitera (czyli pierwszego prezbitera),
  • kardynałowie diakoni (jako tytuł otrzymują jedną z diakonii rzymskich, są to przeważnie urzędnicy kurii rzymskiej); pierwszy z kardynałów tego stopnia nosi tytuł kardynała protodiakona (czyli pierwszego diakona); kardynałowie diakoni podczas liturgii papieskich nie koncelebrują w ornatach, lecz asystują papieżowi w dalmatykach diakońskich, różniąc się od zwykłych diakonów jedynie prawem noszenia mitry biskupiej; najstarszy stażem kardynał, który przewodniczy grupie, to kardynał protodiakon.

Na czele Kolegium Kardynalskiego jako pierwszy wśród równych stoi jego dziekan. Funkcja dziekana Kolegium Kardynalskiego jest związana z godnością kardynała biskupa Ostii. Z chwilą wakatu dziekan wybierany jest przez kardynałów biskupów mających tytuły diecezji podmiejskich, zebranych pod przewodnictwem subdziekana lub – gdy go nie ma – najstarszego z kardynałów biskupów i przedstawiany do zatwierdzenia papieżowi. Podobnie dokonuje się, pod przewodnictwem dziekana, wyboru subdziekana. Ważną rolę w Kolegium Kardynalskim obok dziekana odgrywają: kamerling, protoprezbiter oraz protodiakon.

Remove ads

Członkowie Kolegium Kardynałów

Podsumowanie
Perspektywa

Na dzień 22 sierpnia 2025:

  • jest 248 żyjących kardynałów, z których 129 posiada prawa elektorskie (byłym kardynałem jest papież Leon XIV[a])
  • jest 41 kardynałów z nominacji Jana Pawła II (w tym 5 elektorów), 60 z nominacji Benedykta XVI (w tym 20 elektorów) i 147 z nominacji Franciszka (w tym 104 elektorów)
  • kardynał Timothy Radcliffe jest ostatnim, który utracił prawa elektorskie w związku z osiągnięciem wieku 80 lat (22 sierpnia 2025)
  • kardynał Vinko Puljić jest następnym, który utraci prawa elektorskie w związku z osiągnięciem wieku 80 lat (8 września 2025)
  • kardynał Giovanni Angelo Becciu jest jedynym, który nie ma praw elektorskich, mimo że nie osiągnął jeszcze wieku 80 lat (wiek ten osiągnie 2 czerwca 2028[b])
  • biskupi Lucas Van Looy i Paskalis Bruno Syukur są jedynymi żyjącymi duchownymi, którzy odmówili nominacji kardynalskiej po jej ogłoszeniu przez papieża
  • kardynałem z najdłuższym stażem jest Michael Michai Kitbunchu (został kreowany 2 lutego 1983 przez Jana Pawła II)
  • kardynałem elektorem z najdłuższym stażem jest Vinko Puljić (został kreowany 26 listopada 1994 przez Jana Pawła II)
  • najmłodszym kardynałem jest Mykoła Byczok (urodzony 13 lutego 1980)
  • najstarszym kardynałem jest Angelo Acerbi (urodzony 23 września 1925)
  • kardynałem zmarłym jako ostatni jest Estanislao Esteban Karlic (8 sierpnia 2025 w wieku 99 lat)

Niżej znajduje się pełna lista kardynałów obecnych w Kolegium. W skład konklawe wchodzą wyłącznie ci, którzy w dniu zaistnienia sede vacante nie osiągnęli wieku 80 lat.

Więcej informacji Nazwisko i imię, Państwo ...
Remove ads

Zobacz też

Uwagi

  1. Mianowany kardynałem 30 września 2023 przez papieża Franciszka. Wybrany na papieża 8 maja 2025.
  2. Kardynał Becciu zrzekł się uprawnień elektorskich i innych prerogatyw przysługujących mu jako kardynałowi, a papież Franciszek przyjął jego decyzję 24 września 2020.
  3. Dokładna data urodzenia kardynała nie jest znana, jednak dokumenty watykańskie wskazują właśnie na datę 1 stycznia 1946.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads