Loading AI tools
polski dyplomata Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Dęga (ur. 23 stycznia 1923[1] w Szczecynie, zm. 19 marca 2008) – polski wojskowy i dyplomata, generał brygady Wojska Polskiego, profesor doktor habilitowany nauk wojskowych, ambasador PRL na Kubie i Jamajce, działacz PZPR.
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia |
23 stycznia 1923 |
---|---|
Data śmierci |
19 marca 2008 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1943–1990 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
Zgrupowanie Partyzanckie „Jeszcze Polska nie zginęła” |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
ambasador PRL na Kubie i Jamajce |
Odznaczenia | |
Urodził się w rodzinie nauczyciela[2]. Do 1939 ukończył trzy klasy Gimnazjum im. marszałka Józefa Piłsudskiego w Pińsku. W czasie okupacji pracował jako pomocnik elektromontera i elektromonter. W czerwcu 1943 wstąpił do radzieckiej 37 Jelskiej Brygady Partyzanckiej. Od sierpnia 1943 do sierpnia 1944 roku walczył w szeregach Zgrupowania Partyzanckiego „Jeszcze Polska nie zginęła” pod dowództwem Roberta Satanowskiego)[2]. W sierpniu 1944 został wcielony do ludowego Wojska Polskiego. Służył jako dowódca plutonu w 37 pułku artylerii lekkiej 8 Dywizji Piechoty, w którym ukończył polowy kurs szkoły podoficerskiej. Z jednostką przeszedł cały szlak bojowy[2]. Uczestniczył w walkach nad Nysą Łużycką, na Łużycach oraz w niemieckich i czeskich Sudetach. W czerwcu 1945 wraz z 37 pułkiem artylerii lekkiej został skierowany do obrony rejonów Sanoka i Baligrodu przed oddziałami UPA.
W czerwcu 1946 ukończył kurs dowódców dywizjonów w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu i został awansowany na porucznika artylerii. Po zakończeniu kursu został wyznaczony na pomocnika kierownika sekcji w Sekcji Artylerii Wydziału II Departamentu Personalnego MON. Od sierpnia 1948 do maja 1950 studiował w Wojskowej Akademii Artyleryjskiej im. Feliksa Dzierżyńskiego w Moskwie. Po powrocie do kraju został skierowany do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu, gdzie był kolejno starszym wykładowcą artylerii (1950–1951) i kierownikiem Cyklu Taktyki Artylerii (1951–1953). W latach 1953–1954 był w pierwszej grupie oficerów LWP jako dowódca 2. polskiej grupy kontrolnej w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Po powrocie do kraju został skierowany do Akademii Sztabu Generalnego WP im. gen. broni Karola Świerczewskiego na stanowisko starszego wykładowcy sprzętu artyleryjskiego, rozpoznania i pomiarów Katedry Techniki Artylerii w Fakultecie Artylerii. Od września 1954 był komendantem Fakultetu Artylerii ASG. W styczniu 1957 Rada Naukowa ASG WP nadała mu stopień doktora nauk wojskowych po obronie pracy „Zwalczanie artylerii nieprzyjaciela w działaniach zaczepnych”. Promotorem jego pracy doktorskiej był gen. bryg. Leon Dubicki.
Następnie został skierowany do Zarządu II Sztabu Generalnego WP, gdzie po przeszkoleniu pełnił funkcję zastępcy attache wojskowego, a od września 1958 attaché wojskowego, morskiego i lotniczego Ambasady PRL w Londynie. Skompromitował tę placówkę swoim postępowaniem jako rezydent. Do kraju powrócił w 1961 i objął stanowisko szefa Wydziału Rozpoznawczego w Szefostwie Artylerii WP. W 1962 ukończył Wyższy Kurs Akademicki w Wojskowej Akademii Artyleryjskiej im. M. Kalininia w Leningradzie. W latach 1962–1964 dowodził 18 Brygadą Artylerii w Bolesławcu[3]. Brygada ta była wyposażona w pierwszą generację rakiet operacyjno-taktycznych. Na tym stanowisku w październiku 1963 roku awansował na stopień generała brygady.
W maju 1964 roku został dowódcą Wojsk Rakietowych i Artylerii Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu. Od lipca 1967 do września 1970 był zastępcą dowódcy Wojsk Obrony Powietrznej Kraju ds. liniowych. W 1971 ukończył Kurs Kadry Kierowniczej w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. Klimenta J. Woroszyłowa w Moskwie. W latach 1971–1974 i 1975–1978 był szefem Katedry Taktyki Wojsk Rakietowych i Artylerii Akademii Sztabu Generalnego WP. Od maja 1974 do lutego 1975 był zastępcą przedstawiciela PRL do spraw wojskowych w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie. W maju 1978 został komendantem Wydziału Wojsk Lądowych Akademii Sztabu Generalnego WP (do sierpnia 1983). W okresie służby w ASG był promotorem 12 prac doktorskich.
W okresie stanu wojennego był w latach 1981–1983 komisarzem wojskowym w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W sierpniu 1983 został urlopowany z WP i skierowany na stanowisko kierownika Wydziału Zagranicznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1984–1985). Od sierpnia 1985 do października 1989 pełnił misję ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego PRL na Kubie i Jamajce[4].
Członek PPR i PZPR. W latach 1976–1980 był przewodniczącym Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Wietnamskiej. W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1973–1980 był prezesem Wojskowego Klubu Sportowego „Kadra” Rembertów.
15 grudnia 1989 oficjalnie pożegnany przez ministra obrony narodowej, gen. armii Floriana Siwickiego w związku z zakończeniem zawodowej służby wojskowej. W stan spoczynku przeniesiony został w marcu 1990. Na emeryturze zajmował się pisarstwem i działalnością publicystyczną.
Pochowany 27 marca 2008 roku na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera FII-4-10)[5].
W trakcie wieloletniej służby w ludowym Wojsku Polskim otrzymywał awanse na kolejne stopnie wojskowe[6]:
I inne.
Syn Jana, rolnika, aresztowanego w 1939 przez NKWD i zamordowanego w nieznanych okolicznościach i Heleny z domu Daca. Mieszkał w Warszawie, był dwukrotnie żonaty, miał cztery córki.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.