Gross-Titlis-Schanze

Gross-Titlis-Schanze – duża skocznia narciarska o punkcie konstrukcyjnym K125 i rozmiarze HS140, zlokalizowana w szwajcarskim Engelbergu, na północnym stoku szczytu Titlis (3238 m n.p.m.), na wysokości 1180 m n.p.m., otwarta w 1971 r. Nie jest wyposażona w igelit.

Gross-Titlis-Schanze

Punkt konstrukcyjny K125
Państwo	Szwajcaria
Miejscowość	Engelberg
Data otwarcia	1971
Rozmiar skoczni (HS)	140 m
Igelit	brak
Rekord	144 m
(18.12.2016 16.12.2018)	Domen Prevc Ryōyū Kobayashi
Najdłuższy skok	146 m
(18.12.2020)	Kamil Stoch
Kluby	SC Engelberg
Położenie na mapie Obwalden Gross-Titlis-Schanze
Położenie na mapie Szwajcarii Gross-Titlis-Schanze
46°48′56″N 8°24′14″E

W skład kompleksu, oprócz Gross-Titlis-Schanze, wchodziły również obiekty: K-62 (Klein-Titlis-Schanze z 1964 r.), K-36 (Bubenschanze z 1967 r.) i K-10^[1].

Historia

Engelberg był jedną z pierwszych miejscowości w Szwajcarii, które posiadały skocznię narciarską. W jej tworzeniu i rozwoju od początku uczestniczył miejscowy klub narciarski - złożony w 1903 r. - Sport-Club Engelberg. Pierwszy tutejszy konkurs, w którym wzięło udział 10 skoczków, odbył się w 1904 r. w obecności niewielkiej liczby widzów. W tym samym roku generalne zgromadzenie klubu przyznało kredyt 133 franków i 50 czarnych koni na budowę nowej skoczni – Saindrainschanze, otwartej w 1907 r.^[1] Po zaledwie kilku latach okazało się, że obiekt jest przestarzały. Dlatego na początku lat 20. XX wieku zdecydowano o budowie nowej skoczni na zboczach góry Titlis. 4 lata po otwarciu obiektu rozegrano na nim zawody, podczas których zginął jeden ze skoczków, a kilku zostało rannych, dlatego cała konstrukcja została po raz pierwszy poddana przebudowie. Dodatkowo reaktywowano Sandrainschanze. Z biegiem lat jednak żadna z nich nie odpowiadała obowiązującym standardom. W związku z tym, w 1964 r. oddano do użytku średnią skocznię K-62 Klein-Titlis-Schanze, a w 1971 r. dużą Gross-Titlis-Schanze. Zaczęto organizować na niej międzynarodowe zawody^[1], jednak w 1983 r. Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) uznała, że obiekt ponownie nie spełnia wymogów. Z tego powodu w 1984 r. skocznia po raz kolejny została zmodernizowana. Od tego czasu na Gross-Titlis-Schanze regularnie odbywają się zawody Pucharu Świata. Od 2016 r. obiekt posiada sztuczne oświetlenie^[2]. Konkursy w Engelbergu już od lat są ostatnimi zawodami Pucharu Świata przed świętami Bożego Narodzenia i Turniejem Czterech Skoczni. W marcu 2016 r. rozpoczęła się przebudowa skoczni. Jej koszt wyniósł 2,9 milionów franków szwajcarskich, a objęła ona m.in. podniesienie progu o 2 metry i cofnięcie go o 4 metry, montaż torów lodowych TopSpeed (pierwsze na świecie tory podświetlane modułami LED), przystosowanie do obecnych standardów FIS oraz instalację nowego, bardziej wydajnego systemu oświetlenia. Przebudowa zakończyła się w październiku 2016 r. Rozmiar przebudowanego obiektu wynosi 140 metrów. Pierwsze zawody po modernizacji przeprowadzono w dniach 17–18 grudnia 2016, z czego pierwszy konkurs odbył się przy sztucznym oświetleniu^[2].

Parametry skoczni

Dane sprzed przebudowy w 2016 r.^[3]:

• Punkt konstrukcyjny: 125 m
• Wielkość skoczni (HS): 137 m
• Długość rozbiegu: 123 m
• Nachylenie progu: 10,5°
• Wysokość progu: 3,2 m
• Nachylenie zeskoku: 34°

Dane po przebudowie w 2016 r.^[4]:

• Punkt konstrukcyjny: 125 m
• Wielkość skoczni (HS): 140 m
• Długość rozbiegu: 99 m
• Nachylenie progu: 11,0°
• Wysokość progu: 3,15 m
• Nachylenie zeskoku: 37,8°/34,8°/32,2°

Rekordziści skoczni

Lp.	Dzień	Rok	Zawodnik	Odległość	Zawody	Uwagi
1.	2 marca	1980	Anton Innauer	115,0 m	Puchar Świata
2.	25 stycznia	1981	Per Bergerud	119,5 m	Puchar Świata
3.	26 lutego	1984	Matti Nykänen	120,5 m	Mistrzostwa Świata
4.	17 lutego	1985	Jens Weißflog	121,0 m	Puchar Świata
5.	17 lutego	1985	Ladislav Dluhoš	123,0 m	Puchar Świata
6.	17 lutego	1985	Jens Weißflog	124,0 m	Puchar Świata
7.	11 lutego	1990	Andi Rauschmeier	124,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
8.	15 stycznia	1995	Roberto Cecon	125,5 m	Puchar Świata
9.	15 stycznia	1995	Andreas Goldberger	125,5 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
10.	15 stycznia	1995	Christian Moser	125,5 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
11.	15 stycznia	1995	Espen Bredesen	125,5 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
12.	15 stycznia	1995	Dieter Thoma	126,5 m	Puchar Świata
13.	15 stycznia	1995	Andreas Goldberger	127,0 m	Puchar Świata
14.	14 stycznia	1996	Christof Duffner	127,5 m	Puchar Świata
15.	14 stycznia	1996	Reinhard Schwarzenberger	127,5 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
16.	14 stycznia	1996	Andreas Goldberger	127,5 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
17.	3 stycznia	1999	Bjørn Einar Romøren	132,5 m	Puchar Kontynentalny
18.	15 grudnia	2001	Stephan Hocke	134,0 m	Puchar Świata
19.	15 grudnia	2001	Veli-Matti Lindström	134,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
20.	15 grudnia	2001	Alan Alborn	137,0 m	Puchar Świata
21.	15 grudnia	2001	Simon Ammann	137,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
22.	20 grudnia	2003	Sigurd Pettersen	137,5 m	Puchar Świata
23.	18 grudnia	2004	Jakub Janda	139,0 m	Puchar Świata
24.	18 grudnia	2004	Janne Ahonen	141,0 m	Puchar Świata
25.	20 grudnia	2009	Simon Ammann	141,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
26.	27 grudnia	2011	Jaka Hvala	142,5 m	Puchar Kontynentalny	rekord nieoficjalny[5]
27.	21 grudnia	2013	Jan Ziobro	141,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
28.	19 grudnia	2014	Anders Bardal	141,0 m	Puchar Świata – kwalifikacje	wyrównanie rekordu
29.	20 grudnia	2015	Peter Prevc	142,0 m	Puchar Świata
30.	18 grudnia	2016	Kamil Stoch	143,5 m	Puchar Świata
31.	18 grudnia	2016	Domen Prevc	144,0 m	Puchar Świata
32.	16 grudnia	2018	Ryōyū Kobayashi	144,0 m	Puchar Świata	wyrównanie rekordu
33.	18 grudnia	2020	Kamil Stoch	146,0 m	Puchar Świata – trening	rekord nieoficjalny[5]

Zobacz też

• Puchar Świata w skokach narciarskich w Engelbergu

Przypisy

1. Engelberg. skisprungschanzen.com. [dostęp 2015-01-11].
2. Dominik Formela: Zakończono przebudowę Dużej Titlis. skijumping.pl, 2016-10-21. [dostęp 2016-11-01].
3. Engelberg. skisprungschanzen.com. [dostęp 2016-11-01].
4. Certyfikat skoczni w Engelbergu. berkutschi.com. [dostęp 2016-11-27].
5. Rekord nieuznawany przez FIS.

Linki zewnętrzne

• Engelberg (Szwajcaria) - HS 140 m. skijumping.pl. [dostęp 2020-12-30]. (pol.).
• Engelberg Titlis-Schanze. skisprungschanzen.com. [dostęp 2020-12-30]. (pol.).
• Engelberg – Gross-Titlis-Schanze HS-140. skokipolska.pl. [dostęp 2020-12-30]. (pol.).
• Oficjalna strona Pucharu Świata w Engelbergu (niem. • ang.)