Igor Mitoraj
polski rzeźbiarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
polski rzeźbiarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Igor Mitoraj (ur. 26 marca 1944 w Oederan (Niemcy)[1], zm. 6 października 2014 w Paryżu[2][3][4][5]) – polski rzeźbiarz, od 1968 tworzący poza granicami kraju (Francja, Włochy), znany z wielkogabarytowych rzeźb, przedstawiających uszkodzone ludzkie korpusy, zdobył uznanie i popularność na skalę międzynarodową.
.jpg) Mitoraj w 2014 roku | |
| Data i miejsce urodzenia |
26 marca 1944 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 października 2014 |
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
   | |
Syn deportowanej polskiej robotnicy przymusowej i francuskiego jeńca wojennego[1], oficera Legii Cudzoziemskiej. Po zakończeniu wojny przyjechał z matką do jej rodziców w Polsce. Dzieciństwo i młodość spędził w miejscowości Grojec pod Oświęcimiem[1]. Po ukończeniu Liceum Plastycznego w Bielsku-Białej[1] w 1963, przez rok pracował w Miejskim Handlu Detalicznym w Katowicach. Z tej pracy zrezygnował z niewiadomych przyczyn, po czym w październiku 1965 roku rozpoczął pracę w Zakładach Chemicznych "Oświęcim" w Oświęcimiu (ZChO) na stanowisku plastyka zakładowego[6]. W 1966 roku wstąpił na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował malarstwo pod kierunkiem Tadeusza Kantora. Od 1968 tworzył we Francji i Włoszech. Zmarł 6 października 2014 w Paryżu[5][4][2][7]. Pochowany na cmentarzu we włoskiej miejscowości Pietrasanta (Toskania)[8].
Po ukończeniu krakowskiej ASP miał swoją pierwszą indywidualną wystawę w krakowskich "Krzysztoforach", po czym wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował studia w École nationale supérieure des beaux-arts. W stolicy Francji zaczynał jako malarz i grafik. Fascynacja sztuką i kulturą latyno-amerykańską, której doświadczył podczas rocznej podróży dookoła Meksyku wyzwoliła w nim zainteresowanie rzeźbiarstwem. Swoje prace wystawiał[9] w galerii "La Hune" w Dzielnicy Łacińskiej Paryża, związanej z księgarnią o tej samej nazwie (1976).
Po otrzymaniu propozycji przygotowania wystawy dla galerii "ArtCurial" w Paryżu, prowadzonej przez bratanka ówczesnego prezydenta Francji, Mitteranda wyjechał na rok do centrum artystycznych odlewni w brązie oraz kamieniarzy, zajmujących się obróbką marmuru w Pietrasanta we Włoszech. Tam powstały jego pierwsze prace w brązie oraz monumentalne rzeźby z białego marmuru z pobliskiej Carrary.
Od momentu wystawy ArtCurial w 1977 rzeźby i rysunki Igora Mitoraja pokazano na 120 wystawach indywidualnych na całym świecie. Jego rzeźby, często gigantycznej wielkości, stoją w reprezentacyjnych punktach wielu miast – m.in. w Paryżu na La Défense oraz w Rzymie, Mediolanie, Lozannie, Londynie, Krakowie, Scheveningen koło Hagi, w USA i Japonii.
Igor Mitoraj dzielił swój czas pomiędzy Paryżem i Pietrasantą, gdzie od 1983 miał swoją pracownię[10]. Wiele z jego rzeźb powstawało z glinianego lub gipsowego oryginału w odlewniach i pracowniach kamieniarskich Pietrasanty, gdzie od setek lat stosuje się te same techniki. Jako rzeźbiarz-samouk, odwoływał się do warsztatu przeszłości, wzorując się na twórczości Michała Anioła i Antonia Canovy. Jednocześnie poszukiwał nowej estetyki, która oddawałaby ducha współczesności.
Głównym tematem rzeźb Mitoraja jest ludzkie ciało, jego piękno i kruchość, a także głębsze aspekty ludzkiej natury, które pod wpływem czasu i okoliczności ulegają wynaturzeniu. Odwołując się, nawet dosłownie (niekiedy już w tytule rzeźby: Ikar, Tyndareus, Centauro, Eros, Mars, Gorgona, Paesaggio Ithaka), do mitologii lub historii Grecji i Rzymu, niejako „cytuje” piękno i idealne proporcje rzeźb klasycznych, jednocześnie uzmysławiając odbiorcy ich ludzką naturę i niedoskonałość poprzez umyślne spękania i uszkodzenia powierzchni posągów, a nawet powalenie ich na ziemię. Mityczni bohaterowie, zranieni, niedoskonali patrzą niemo na widza pustymi oczodołami, często zakryci całunami, niczym istoty ranne lub kalekie, niejednokrotnie niemi – z ustami zakrytymi tkaniną. Styl polegający na nawiązaniu do antyku, do którego wprowadził wyraźne akcenty nowoczesności jest obecnie rozpoznawany przez miłośników sztuki na całym świecie.
W 2003 roku został uhonorowany tytułem doktora honoris causa przez krakowską Akademię Sztuk Pięknych, jako pierwszy odbiorca tego zaszczytu na tej uczelni[11].
5 października 2005, podczas uroczystości w krakowskim magistracie został uhonorowany przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[12].
Postanowieniem z 24 kwietnia 2012 „za wybitne zasługi dla polskiej i światowej kultury, za osiągnięcia w pracy twórczej i artystycznej” został odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[13]. Wręczenie odbyło się 3 maja 2012[14].
25 października 2023 na mocy uchwały Rady Gminy otrzymał pośmiertnie godność Honorowego Obywatela gminy Oświęcim[1], jako wyraz najwyższego szacunku i podziwu dla Jego talentu i działalności twórczej[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
