Letnie Igrzyska Olimpijskie 1972

XX Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska XX Olimpiady) odbyły się w 1972 roku w Monachium (Niemcy Zachodnie). O organizację tych igrzysk starały się również miasta: Detroit (USA), Madryt (Hiszpania) i Montreal (Kanada). Podczas igrzysk doszło do zamachu terrorystycznego.

XX Letnie Igrzyska Olimpijskie

Naszywka z godłem spirali
IO 1968	IO 1976
Stolica igrzysk	Monachium  RFN
Liczba ekip	121
Liczba sportowców	7132 (6065 mężczyzn i 1058 kobiet)
Liczba konkurencji	195 w 23 dyscyplinach
Otwarcie	26 sierpnia 1972
Oficjalne otwarcie	prezydent RFN Gustav Heinemann
Zamknięcie	11 września 1972
Przysięga olimpijska	Heidi Schüller (sportowcy) Heinz Pollay (sędziowie)
Znicz olimpijski	Günther Zahn
Stadion	Olympiastadion, Monachium

Państwa uczestniczące

Państwa uczestniczące

Afganistan Albania Algieria Antyle Holenderskie Arabia Saudyjska Argentyna Australia Austria Bahamy Barbados Belgia Bermudy Birma Boliwia Brazylia Bułgaria Cejlon Chile Republika Chińska Czad Czechosłowacja Dahomej Dania Dominikana Egipt Ekwador Etiopia Fidżi Filipiny Finlandia Francja

Gabon Ghana Górna Wolta Grecja Gujana Gwatemala Haiti Hiszpania Holandia Honduras Brytyjski Hongkong Indie Indonezja Iran Irlandia Islandia Izrael Jamajka Japonia Jugosławia Kambodża Kamerun Kanada Kenia Kolumbia Kongo Korea Południowa Korea Północna Kostaryka Kuba

Kuwejt Lesotho Liban Liberia Liechtenstein Luksemburg Madagaskar Malawi Malezja Mali Malta Maroko Meksyk Monako Mongolia Nepal Niger Nigeria Nikaragua Norwegia Nowa Zelandia NRD Pakistan Panama Paragwaj Peru Polska Portoryko Portugalia RFN Rumunia

Salwador San Marino Senegal Singapur Somalia Stany Zjednoczone Suazi Sudan Surinam Syria Szwajcaria Szwecja Tajlandia Tanzania Togo Trynidad i Tobago Tunezja Turcja Uganda Urugwaj Wenezuela Węgry Wielka Brytania Wietnam Południowy Włochy Wybrzeże Kości Słoniowej Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych Zambia ZSRR

Na Igrzyskach w Monachium zadebiutowało 11 państw: Albania, Arabia Saudyjska, Benin (jako Dahomej), Burkina Faso (jako Górna Wolta), Gabon, Korea Północna, Lesotho, Malawi, Somalia, Suazi i Togo

Otwarcie

Stadion Olimpijski

Uroczystość otwarcia odbyła się 26 sierpnia 1972 roku na Stadionie Olimpijskim w Monachium. Uroczystego otwarcia dokonał Gustav Heinemann, prezydent RFN. Znicz olimpijski został zapalony przez niemieckiego lekkoatletę Günther Zahn.

Zamach

Osobny artykuł: Masakra w Monachium.

W trakcie igrzysk nastąpił zamach terrorystyczny. 5 września grupa Palestyńczyków z organizacji „Czarny Wrzesień” wdarła się przez mur do wioski olimpijskiej około godziny 4:00, zostali zauważeni przez pracowników poczty. Pracownicy ci, widząc grupę ubraną w dresy, pomyśleli, że są to sportowcy wracający z nocnej zabawy, dlatego nie włączali alarmu. Palestyńczycy weszli do budynku zamieszkiwanego przez izraelskich sportowców, których wzięli jako zakładników, zabijając przy tym dwóch, którzy stawili opór. Terroryści domagali się uwolnienia Palestyńczyków, przetrzymywanych w Izraelu. Po nieudanej akcji policjantów w strzelaninie zostało zabitych kolejnych 9 sportowców izraelskich, 5 terrorystów oraz jeden niemiecki policjant. Kolejnych trzech terrorystów aresztowano. Spodziewano się, że igrzyska zostaną zamknięte, co jednak nie nastąpiło (Avery Brundage wyraził swoje stanowisko słowami „The games must go on” (Zawody muszą trwać dalej)).

Maskotka

Po raz pierwszy na letnich igrzyskach olimpijskich została oficjalnie zaprezentowana maskotka igrzysk, był nim jamnik Waldi w kolorach: niebieski, pomarańczowy i zielony. Od tej pory na każdych kolejnych igrzyskach była prezentowana maskotka igrzysk^[1].

Wyniki zawodów

boks (szczegóły) gimnastyka (szczegóły) hokej na trawie (szczegóły) jeździectwo (szczegóły) judo (szczegóły) kajakarstwo (szczegóły) kolarstwo (szczegóły) koszykówka (szczegóły) lekkoatletyka (szczegóły) łucznictwo (szczegóły) pięciobój nowoczesny (szczegóły) piłka nożna (szczegóły)

piłka ręczna (szczegóły) piłka wodna (szczegóły) pływanie (szczegóły) podnoszenie ciężarów (szczegóły) siatkówka (szczegóły) skoki do wody (szczegóły) strzelectwo (szczegóły) szermierka (szczegóły) wioślarstwo (szczegóły) zapasy (szczegóły) żeglarstwo (szczegóły)

Dyscypliny pokazowe

• badminton (szczegóły)
• narciarstwo wodne (szczegóły)

Medale zdobyte przez Polaków

Złote

• Jan Szczepański – boks – waga lekka
• Władysław Komar – lekkoatletyka – pchnięcie kulą
• Zygmunt Smalcerz – podnoszenie ciężarów – waga musza
• Józef Zapędzki – strzelectwo – pistolet szybkostrzelny
• Witold Woyda – szermierka – floret
• Zygmunt Anczok, Lesław Ćmikiewicz, Kazimierz Deyna, Robert Gadocha, Zbigniew Gut, Jerzy Gorgoń, Andrzej Jarosik, Kazimierz Kmiecik, Hubert Kostka, Jerzy Kraska, Grzegorz Lato, Włodzimierz Lubański, Joachim Marx, Zygmunt Maszczyk, Marian Ostafiński, Marian Szeja, Zygfryd Szołtysik, Antoni Szymanowski, Ryszard Szymczak – piłka nożna, trener – Kazimierz Górski
• Lech Koziejowski, Witold Woyda, Marek Dąbrowski, Arkadiusz Godel, Jerzy Kaczmarek – szermierka – floret drużynowo

Srebrne

• Wiesław Rudkowski – boks – waga lekkośrednia
• Antoni Zajkowski – judo – waga lekka
• Edward Barcik, Lucjan Lis, Stanisław Szozda, Ryszard Szurkowski – kolarstwo szosowe – wyścig drużynowy na 100 km
• Irena Szydłowska – łucznictwo – wielobój
• Norbert Ozimek – podnoszenie ciężarów – waga półciężka

Brązowe

• Leszek Błażyński – boks – waga musza
• Janusz Gortat – boks – waga półciężka
• Rafał Piszcz, Władysław Szuszkiewicz – kajakarstwo – dwójka 1000 m
• Andrzej Bek, Benedykt Kocot – kolarstwo torowe – tandemy
• Ryszard Katus – lekkoatletyka, dziesięciobój
• Irena Szewińska – lekkoatletyka – bieg na 200 metrów
• Zbigniew Kaczmarek – podnoszenie ciężarów – waga lekka
• Kazimierz Lipień – zapasy – styl klasyczny, waga piórkowa
• Czesław Kwieciński – zapasy – styl klasyczny, waga półciężka

Klasyfikacja medalowa

Klasyfikacja medalowa
Lp.	Państwo				Łącznie
1	ZSRR	50	27	22	99
2	Stany Zjednoczone	33	31	30	94
3	NRD	20	23	23	66
4	RFN	13	11	16	40
5	Japonia	12	8	8	28
6	Australia	8	7	2	17
7	Polska	7	5	9	21
8	Węgry	6	13	16	35
9	Bułgaria	6	10	5	21
10	Włochy	5	3	10	18
Zobacz pełną klasyfikację medalową

Zamknięcie

W Monachium na zakończenie wszyscy zawodnicy trzymali się za ręce w symbolicznym geście zbratania się wobec tragedii, jaka miała miejsce w trakcie igrzysk.