Loading AI tools
biolog amerykańska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lynn Margulis (ur. 5 marca 1938[uwaga 1] w Chicago, zm. 22 listopada 2011 w Amherst) – amerykańska specjalistka w dziedzinie biologii i nauczycielka akademicka, znana z prac naukowych dotyczących teorii endosymbiozy, propagatorka hipotezy Gai, popularyzatorka nauki[1].
Lynn Margulis w czasie sympozjum „150 lat Darwina” (Madryt, listopad 2009) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
biolog, naukowiec, nauczyciel akademicki |
Narodowość | |
Tytuł naukowy | |
Edukacja |
Hyde Park Academy High School, Chicago, IL (1952) |
Alma Mater |
BA: Uniwersytet Chicagowski |
Pracodawca |
Brandeis University |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Urodziła się w marcu 1938 roku w Chicago. Jej ojciec, Morris Alexander, był prawnikiem, matka, Leone Alexander – agentką w biurze podróży. W 1952 roku ukończyła Hyde Park Academy High School (Woodlawn, Chicago). Studia rozpoczęła w Uniwersytecie Chicagowskim. Po uzyskaniu w 1957 roku stopnia BA studiowała zoologię i genetykę w Uniwersytecie Wisconsin w Madison, uzyskując stopień MS w 1960 roku. Studia doktoranckie w dziedzinie genetyki zakończyła w 1965 roku w Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley[2].
Pracowała zawodowo na stanowiskach[2]:
Jest określana jako twórczyni endosymbiotycznej teorii o pochodzeniu mitochondriów i chloroplastów, w której przyjmuje się, że organella te powstały w wyniku symbiozy przodków współczesnych przedstawicieli Eucariota z przodkami współczesnych cyjanobakterii (chloroplasty) oraz bakterii purpurowych (mitochondria). Symbiotyczni przodkowie cyjanobakterii umożliwiali proces fotosyntezy, a przodkowie bakterii purpurowych – oddychanie tlenowe. Z biegiem ewolucji pełnione przez te symbionty funkcje metaboliczne stały się nieodzowne dla gospodarza, a same symbionty stały się organellami komórkowymi. Teoria ta, przyjęta początkowo krytycznie, obecnie jest powszechnie uznawana.
Była współpracowniczką Jamesa Lovelocka i propagatorką hipotezy Gai, opartej na koncepcjach opisanych m.in. w pracy pt. Gaia. A New Look at Life on Earth[3]. Zgodnie z hipotezą Gai cała biosfera jest samoregulującym się superorganizmem, w którym działalność świata żywego wpływa na takie aspekty środowiska Ziemi jak klimat, atmosfera, zasolenie oceanów itp. (zob. ekosystem i jego struktura, równowaga biocenotyczna, homeostaza).
Była także współautorką jednego z obecnie istniejących systematycznych podziałów ziemskich organizmów na pięć królestw Whittakera[4]. Była sceptyczna wobec doniesień, że HIV jest czynnikiem wywołującym AIDS[2].
Publikowała artykuły w czasopismach naukowych (np. On the origin of mitosing cells, 1967[5], Whittaker’s five kingdoms of organisms, 1971[6]) oraz liczne książki[7], np. (wybór według NNDB)[2]:
W Notable Names Database (NNDB) wymieniono[2]:
Lynn Margulis była dwukrotnie zamężna. W latach 1957–1965 jej mężem był Carl Sagan, astronom zainteresowany astrobiologią, popularyzator nauki[12], a w latach 1967–1980 – Thomas Margulis, krystalograf. Z obu małżeństw miała trzech synów i jedną córkę (Dorion Sagan, Jeremy Ethan Sagan, Zachary Margulis-Ohnuma, Jennifer Margulis di Properzio). Od 2000 roku jej partnerem był Ricardo Guerrero, biolog[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.