Petunia (Petunia Juss.) – rodzaj roślin z rodziny psiankowatych. Obejmuje ok. 35[4]–40[5] gatunków. Rośliny te występują naturalnie w ciepłych obszarach Ameryki Południowej[4][5]. Nazwa petun w języku południowoamerykańskich Indian oznacza tytoń. Gatunki petunii są rzeczywiście z nim spokrewnione i mają również podobne działanie narkotyczne[6]. W naturze rośliny te rosną nad strumieniami na obszarach pustynnych, na otwartych terenach piaszczystych w górach i nad morzem[4]. Mieszańcowego pochodzenia petunie ogrodowe (główne gatunki rodzicielskie to P.axillaris i P. integrifolia) są popularnie uprawiane jako rośliny ozdobne. Wyhodowano ponad 200 ich kultywarów, a obrót nimi w 2005 szacowany był na blisko 100 mln dolarów[5].
Petunia ogrodowa (odmiana z grupy surfinii) | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
petunia |
Nazwa systematyczna | |
Petunia Juss. Ann. Mus. Natl. Hist. Nat. 2: 215. 1803 | |
Typ nomenklatoryczny | |
Petunia axillaris (Lam.) Britton, Stern & Poggenb[3] |
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne, dwuletnie i dość krótko żyjące byliny osiągające do 1 m wysokości[4].
- Liście
- Pojedyncze, często miękkie i gruczołowato (lepko) owłosione[4].
- Kwiaty
- Pięciokrotne, otwierające się sukcesywnie i pachnące zwłaszcza o zmroku. Kielich zrosłodziałkowy, rurkowaty. Korona kwiatu z płatków zrośniętych zwykle na całej swojej długości, kształtu lejkowatego i barwy białej, różowej, fioletowej, sano żółtej i czerwonej, u odmian uprawnych także w najróżniejszych mieszankach barw, też paskowane, plamiaste, z podwojonymi płatkami. Pręciki równej długości są cztery, jeden wykształca się jako pratniczek. Zalążnia górna, dwukomorowa, z licznymi zalążkami, szyjka słupka pojedyncza, zakończona zaokrąglonym znamieniem[4].
- Owoce
- Suche torebki otwierające się dwiema klapkami, zawierające dużą liczbę drobnych, brązowych nasion[4].
Systematyka
Rodzaj z podrodziny Petunioideae w obrębie rodziny psiankowatych (Solanaceae)[7]. Do tego rodzaju bywają też włączane podobne, ale o mniejszych kwiatach rośliny z rodzaju Calibrachoa, z których wyhodowano także popularne w uprawie odmiany takie jak 'Million Bells'[4].
- Wykaz gatunków (taksony zweryfikowane według The Plant List)[8]
- Petunia altiplana Ando & Hashimoto
- Petunia axillaris (Lam.) Britton, Stern & Poggenb.
- Petunia bajeensis T. Ando & Hashim.
- Petunia bonjardinensis Ando & Hashimoto
- Petunia exserta J.R. Stehm. in Napaea
- Petunia guarapuavensis T. Ando & Hashim.
- Petunia × hybrida hort. ex Vilm. – petunia ogrodowa
- Petunia inflata R.E. Fr.
- Petunia integrifolia (Hook.) Schinz & Thell.
- Petunia interior T. Ando & Hashim.
- Petunia littoralis L.B. Sm. & Downs
- Petunia occidentalis R.E. Fr.
- Petunia patagonica Millán
- Petunia reitzii L.B. Sm. & Downs
- Petunia riograndensis T. Ando & Hashim.
- Petunia saxicola L.B. Sm. & Downs
- Petunia scheideana L.B. Sm. & Downs
Zastosowanie
Mieszaniec petunia ogrodowa oraz gatunek Petunia integrifolia są powszechnie uprawiane jako rośliny ozdobne w ogromnej ilości odmian ozdobnych[6]. W Polsce uprawiane są jako rośliny jednoroczne, głównie doniczkowe i wykorzystywane do zdobienia balkonów, werand, parapetów okiennych, pergoli.
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.