Loading AI tools
polski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Nowakowski, właśc. Zygmunt Jan Błażej Tempka (ur. 22 stycznia 1891 w Krakowie, zm. 4 października 1963 w Londynie) – polski pisarz, felietonista, dziennikarz, aktor, reżyser teatralny, doktor filologii polskiej.
Urodził się w rodzinie Błażeja Tempki (1845–1896), urzędnika, i Heleny z Nowakowskich (1855–1936), nauczycielki (jednej z pierwszych kobiet studiujących na Uniwersytecie Jagiellońskim). Miał trzech braci. Dwóch spośród braci to: Tadeusz – lekarz internista i hematolog oraz Władysław – prawnik, polityk, poseł na Sejm RP. Uczęszczał do Gimnazjum Św. Jacka, a następnie im. Sobieskiego w Krakowie. Studiując na UJ polonistykę równolegle pobierał nauki w szkole dramatycznej. W 1911 Ludwik Solski zatrudnił go w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. W 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Po powrocie z wojny zaczął robić błyskawiczną karierę aktorską otrzymując m.in. role: Poety w Weselu, Konrada w Dziadach, Hrabiego w Nie-Boskiej komedii, Don Ferdynanda w Księciu Niezłomnym.
W latach 1926–1929 był aktorem i dyrektorem Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Od 1930 był stałym felietonistą „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”. Wiceprezes KS Cracovia.
W 1935 został laureatem literackiej nagrody miasta Krakowa[1]. W 1938 otrzymał medal brązowy Nagrody im. Leona Reynela za najlepszą sztukę minionego roku, którą została uznana Gałązka rozmarynu[2].
Od 1939 przebywał na emigracji. W latach 1940–1941 był członkiem Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej przy prezydencie Władysławie Raczkiewiczu. W latach 1940–1944 redaktor naczelny „Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich”, redagowanych wspólnie z Mieczysławem Grydzewskim.
Był wieloletnim współpracownikiem Radia Wolna Europa. Na antenie tego radia prezentował, między innymi, własne gawędy historyczne, które później wydano w postaci zbioru[3].
W swoich tekstach prasowych i wystąpieniach posługiwał się często bardzo mocnymi określeniami i posądzeniami, wręcz obraźliwymi. Znana była np. jego silna niechęć[4] do Zofii Kossak, którą oskarżał o to, że jest „agentką komunistyczną”[5].
Zmarł w Londynie. Zgodnie z ostatnią wolą Nowakowskiego, w lutym 1968 urna z jego prochami została przewieziona do kraju i złożona na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera PAS 42-wsch-4)[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.