Antigone (rodzaj)

Antigone – rodzaj ptaków z rodziny żurawi (Gruidae).

Antigone
Reichenbach, 1853[1]
Żuraw białoszyi (A. vipio)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Nadrodzina	Gruoidea
Rodzina	żurawie
Podrodzina	żurawie
Rodzaj	Antigone
Typ nomenklatoryczny
Ardea antigone Linnaeus, 1758
Synonimy
Pseudogeranus Sharpe, 1893[2] Mathewsia Iredale, 1911[3] Mathewsena Iredale, 1914[4] Baeopteryx Wetmore, 1960[5]
Gatunki
5 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej (Kanada, Stany Zjednoczone, Meksyk i Kuba), Azji (Rosja, Chińska Republika Ludowa, Mongolia, Pakistan, Indie, Nepal, Bhutan, Bangladesz, Mjanma, Kambodża, Laos, Wietnam, Korea Południowa i Północna, Japonia i nowogwinejska część Indonezji) i Australazji (Papua-Nowa Gwinea i Australia)^[6].

Morfologia

Długość ciała 120–176 cm, rozpiętość skrzydeł 160–280 cm; masa ciała 3350–12 240 g; samce są większe i cięższe od samic^[6].

Systematyka

Etymologia

• Antigone: epitet gatunkowy Ardea antigone Linnaeus, 1758; w mitologii greckiej Antygona była córką Laomedona, króla Troi, która została zamieniona w bociana, bo ośmieliła się porównywać do bogini Hery; Karol Linneusz pomylił ten mit z mitem o Geranie, księżniczce Pigmejów, która została zamieniona w żurawia przez Herę za popełnienie tego samego rodzaju obrazy majestatu^[7].
• Pseudogeranus: gr. ψευδος pseudos „fałszywy, inny”; γερανος geranos „żuraw”^[8]. Gatunek typowy: Grus leucauchen Temminck, 1827 (= Grus vipio Pallas, 1811).
• Mathewsia: Gregory Macalister Mathews (1876–1949), australijski ornitolog amator, kolekcjoner^[9]. Gatunek typowy: Ardea rubicunda Perry, 1810.
• Mathewsena: rodzaj Mathewsia Iredale, 1911; łac. przyrostek -ena „odnoszący się do”^[10]. Nazwa zastępcza dla Mathewsia Iredale, 1811, ponieważ Iredale błędnie uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Matthewsia Gemminger, 1868 (Coleoptera).
• Baeopteryx: gr. βαιος baios „mały, krótki”; πτερυξ pterux, πτερυγος pterugos „skrzydło”^[11]. Gatunek typowy: †Baeopteryx latipes Wetmore, 1960.

Podział systematyczny

Taksony wyodrębnione z Grus^[12]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[13]:

• Antigone canadensis (Linnaeus, 1758) – żuraw kanadyjski
• Antigone vipio (Pallas, 1811) – żuraw białoszyi
• Antigone antigone (Linnaeus, 1758) – żuraw indyjski
• Antigone rubicunda (Perry, 1810) – żuraw australijski
• Antigone cubensis (Fischer & Stephan, 1971) – wymarły, plejstoceński gatunek^[14]