Apteryx

Apteryx – rodzaj ptaków z rodziny kiwi (Apterygidae).

Apteryx
Shaw, 1813[1]
Przedstawiciel rodzaju – kiwi brunatny (A. australis)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki paleognatyczne
Rząd	kiwi
Rodzina	kiwi
Rodzaj	Apteryx
Typ nomenklatoryczny
Apteryx australis Shaw, 1813
Synonimy
Apterix[a] Boie, 1829[2] Apternyx[a] Swainson, 1837[3] Stictapteryx Iredale & Mathews, 1926[4] Kiwi Verheyen, 1960[5]
Gatunki
5 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Zelandii^[6].

Morfologia

Długość ciała 50–65 cm, długość dzioba samic 75–205 mm, samców 63–155 mm; masa ciała samic 1000–3850 g, samców 880–3060 g^[7].

Systematyka

Etymologia

• Apteryx (Apterix, Apternyx): gr. negatywny przedrostek α- a- „bez, brak”; πτερυξ pterux, πτερυγος pterugos „skrzydło”^[8].
• Stictapteryx: gr. στικτος stiktos „cętkowany, nakrapiany”, od στιζω stizō „tatuować”; rodzaj Apteryx Shaw, 1813^[9]. Gatunek typowy: Apteryx owenii Gould, 1847.
• Kiwi: Kiwi lub Kiwikiwi, nazwy używane przez Maorysów z Nowej Zelandii, w aluzji do przenikliwych i gwiżdżących nawoływań kiwi^[10]. Gatunek typowy: Apteryx owenii Gould, 1847.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[11]:

• Apteryx maxima P.L. Sclater & von Hochstetter, 1861 – kiwi plamisty
• Apteryx owenii Gould, 1847 – kiwi mały
• Apteryx mantelli A.D. Bartlett, 1852 – kiwi północny
• Apteryx rowi Tennyson, Palma, H.A. Robertson, Worthy & B.J. Gill, 2003 – kiwi szary
• Apteryx australis Shaw, 1813 – kiwi brunatny

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Apteryx Shaw, 1813.