Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Aszchabad

stolica Turkmenistanu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aszchabadmap
Remove ads

Aszchabad (turkm. Aşgabat; ros. Ашхабад) – stolica Turkmenistanu leżąca na południu kraju. Aszchabad jest miastem na prawach wilajetu[1]. W 2022 roku liczyło ok. 1,03 mln mieszkańców[2].

Szybkie fakty Państwo, Wilajet ...

Krajowe główne centrum przemysłowe. Funkcjonuje tu przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny, chemiczny, materiałów budowlanych, szklarski, włókienniczy oraz spożywczy[3].

Na terenie miasta funkcjonuje międzynarodowy port lotniczy Aszchabad[3].

W mieście swoje siedziby ma wiele turkmeńskich szkół; znajdują się tu Turkmeńska Akademia Nauk, 8 szkół wyższych (m.in. uniwersytet założony w 1950 roku), instytuty naukowo-badawcze oraz muzea[3]. Miasto jest znane głównie z opustoszałych ulic i parków oraz wielu budynków pokrytych białym marmurem[4].

Remove ads

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

Aszchabad był ośrodkiem Aułu Tekińskiego, jednak został przejęty w 1881 roku przez Imperium Rosyjskie podczas podboju Oazy Achałtekińskiej. W latach 80. powstało połączenie kolejowe z Taszkentem i Turkmenbaszy. Od 1897 roku Aszchabad był głównym miastem obwodu zakaspijskiego generał-gubernatorstwa turkiestańskiego[3].

Podczas wojny domowej w Rosji, miasto przeszło w ręce Białych Rosjan w lipcu 1918 roku, którzy utracili kontrolę nad miastem w kwietniu 1919 roku na rzecz bolszewików. Do 1921 roku funkcjonowała nazwa Aschabad – zmieniono ją na Połtorack, a miasto zostało stolicą Turkmeńskiej SRR. Nowa nazwa utrzymała się do 1927 roku, kiedy nadano mu współczesne miano[3]; w tymże roku odsłonięto również pomnik Włodzimierza Lenina[5].

W 1948 roku Aszchabad stał się ofiarą silnego trzęsienia ziemi, które całkowicie zniszczyło miasto. Zostało odbudowane w stylu typowym dla republik sowieckich[6]. Po ogłoszeniu niepodległości przez Turkmenistan w 1991 roku – zostało stolicą Turkmenistanu, którą jest do dziś[3].

Polski sierociniec w czasie II wojny światowej

Po zawarciu układu Sikorski-Majski między Polską a ZSRR w lipcu 1941 roku, w Aszchabadzie zorganizowano polski sierociniec, do którego trafiały dzieci z całego Związku Radzieckiego. Dużą rolę w jego utworzeniu odegrała słynna piosenkarka Hanka Ordonówna i jej mąż Michał Tyszkiewicz[7] współpracujący z radcą Józefem Żmigrodzkim z ambasady polskiej w Kujbyszewie[8]. Dzieci z okolic Samarkandy i Buchary w Uzbekistanie przewoził także wicekonsul z Bombaju, Tadeusz Lisiecki[9] wraz z kpt. Archie Webbem, przedstawicielem rządu indyjskiego[10]. Następnie dzieci ewakuowano do Iranu, dalej do Indii i Pakistanu, oraz Afryki Wschodniej.

Remove ads

Demografia

Miasta partnerskie

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads