Barasinga

Barasinga^[9] (Rucervus) – rodzaj ssaków z podrodziny jeleni (Cervinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Barasinga

Rucervus
B.H. Hodgson, 1838[1]
Barasinga tykoczelna (R. eldii)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Nadrodzina	Cervoidea
Rodzina	jeleniowate
Podrodzina	jelenie
Plemię	Cervini
Rodzaj	barasinga
Typ nomenklatoryczny
Cervus elaphoides B.H. Hodgson, 1835 (= Cervus duvaucelii G. Cuvier, 1823)
Synonimy
Panolia J.E. Gray, 1843[2] Procervus[a] B.H. Hodgson, 1847[3] Recervus[b]: J.E. Gray, 1847[4] Recurvus[b]: Jäger & Bessels, 1870[5] Bucervus[b]: von Zittel, 1893[6] Rucercus[b]: Trouessart, 1898[7] Thaocervus Pocock, 1943[8]
Podrodzaje i gatunki
2 podrodzaje i 8 gatunków (w tym 6 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Współcześnie przedstawiciele rodzaju występują w Azji^[10][11][12].

Morfologia

Długość ciała 140–190 cm, długość ogona 14–25 cm, wysokość w kłębie 90–135 cm; długość poroża 60–112 cm; masa ciała 60–270 kg^[11][13].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1838 roku angielski etnolog i przyrodnik Brian Houghton Hodgson w artykule zatytułowanym Klasyfikowany katalog ssaków Nepalu, opublikowanym na łamach „Annals of natural history”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) barasinga bagienna (R. duvaucelii).

Etymologia

• Rucervus (Recervus, Recurvus, Bucervus, Rucercus): zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Rusa C.H. Smith, 1827 (sambar) oraz Cervus Linnaeus, 1758 (jeleń)^[14].
• Panolia: etymologia niejasna, Gray nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej^[15]; być może od gr. πανωλης panōlēs ‘zniszczony’, od ολλυσθοαι ollusthai ‘niszczyć’^[16]. Gatunek typowy: Gray wymienił dwa gatunki – Panolia acuticornis J.E. Gray, 1843 (= Cervus eldii McClelland, 1842) i Panolia platyceros J.E. Gray, 1843 (= Cervus eldii McClelland, 1842) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Panolia acuticornis J.E. Gray, 1843 (= Cervus eldii McClelland, 1842).
• Procervus: gr. προ pro ‘blisko, w pobliżu’; rodzaj Cervus Linnaeus, 1758 (jeleń)^[17]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Cervus dimorphe B.H. Hodgson, 1843 (= Cervus duvaucelii G. Cuvier, 1823).
• Thaocervus: Tajlandia (ang. Thailand); rodzaj Cervus Linnaeus, 1758 (jeleń)^[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cervus schomburgki E. Blyth, 1863.

Podział systematyczny

Niektóre wcześniejsze ujęcia systematyczne zaliczają Rucervus eldii do monotypowego rodzaju Panolia^[11][10]; tutaj klasyfikacja współczesnych^[c] gatunków za All the Mammals of the World (2023) i Mammals Diversity Database (2023)^[19][13][20]:

Podrodzaj	Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[9]	Podgatunki[11][10][13]	Rozmieszczenie geograficzne[11][10][13]	Podstawowe wymiary[11][13][d]	Status IUCN[21]
Panolia		Rucervus eldii	(McClelland, 1842)	barasinga tykoczelna	3 podgatunki	północno-wschodnie Indie (Manipur), Mjanma, Laos, Wietnam (może wyginąć), Kambodża i Chińska Republika Ludowa (Hajnan)	DC: 140–170 cm DO: 22–25 cm MC: 60–125 kg	EN
Rucervus		Rucervus duvaucelii	(G. Cuvier, 1823)	barasinga bagienna	3 podgatunki	północne, środkowe i północno-wschodnie Indie oraz południowy Nepal	DC: 180–190 cm DO: 14–19 cm MC: 140–270 kg	VU
Rucervus		Rucervus schomburgki	(E. Blyth, 1863)	barasinga tajska	gatunek monotypowy	centralne równiny Tajlandii (ostatni osobnik zginął w pobliżu Sai Yok i Khwae Yai); niepotwierdzone doniesienia z południowej Chińskiej Republiki Ludowej, Laosu i Mjanmy	DC: brak danych DO: około 10 cm MC: brak danych[22]	EX

Kategorie IUCN:  VU  – gatunek narażony,  EN  – gatunek zagrożony,  EX  – gatunek wymarły.

Opisano również gatunki wymarłe w czasach prehistorycznych:

• podrodzaj: Rucervus
  • Rucervus colberti (Azzaroli, 1954)^[23] (Azja)
  • Rucervus gigans Croitor, 2018^[24] (Europa; plejstocen).
  • Rucervus simplicidens (Lydekker, 1876)^[25] (Azja; miocen–plejstocen).
• podrodzaj: incertae sedis
  • Rucervus insolitus (Vekua, Bendukidze & Kiladze, 2010)^[26] (Azja; plejstocen).
  • Rucervus sivalensis (Lydekker, 1880)^[27] (Azja; plejstocen).

Uwagi

1. Młodszy homonim Procervus de Blainville, 1840 (Cervidae).
2. Niepoprawna późniejsza pisownia Rucervus B.H. Hodgson, 1838.
3. W teriologii za taksony współczesne uważa się również gatunki wymarłe po 1500 roku^[18].
4. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała