Everybody (singel Madonny)

Everybody – utwór muzyczny amerykańskiej piosenkarki popowej Madonny, pochodzący z jej debiutanckiego albumu studyjnego Madonna z 1983 roku. 6 października 1982 roku został wydany przez wytwórnię Sire Records na pierwszym promującym go singlu. Zarazem był pierwszym singlem w karierze piosenkarki.

Everybody

Wykonawca	Madonna
Album	Madonna
Wydany	6 października 1982
Nagrywany	kwiecień 1982, Blank Tapes Studios, Nowy Jork
Gatunek	post disco · R&B
Długość	4:57
Wydawnictwo	Sire · Warner Bros.
Producent	Mark Kamins
Format	7" · 12" · CD
Autor	Madonna
Chronologia
— „Everybody” (1982) „Burning Up” (1983)

„Everybody” został napisany samodzielnie przez Madonnę. Pierwsze nagranie demonstracyjne piosenki, wyprodukowane przez Stephena Braya, powstało w 1981 roku. Rok później DJ Mark Kamins zagrał ją w klubie Danceteria w Nowym Jorku. Zachęcony pozytywną reakcją publiczności, pomógł Madonnie podpisać kontrakt z wytwórnią Sire Records. Utwór został nagrany ponownie, tym razem pod nadzorem producenckim Kaminsa. „Everybody” łączy elementy post disco i R&B, a jego tekst dotyczy zabawy do muzyki. Okładka singla nie przedstawiała zdjęcia Madonny, gdyż wytwórnia chciała ją wypromować jako artystkę czarnoskórą, co korespondowało z brzmieniem w stylu R&B.

Madonna promowała debiutancki singel występami w klubach i programach telewizyjnych. Ponadto Ed Steinberg wyreżyserował teledysk do utworu, przedstawiający Madonnę śpiewającą w klubie i wykonującą układ choreograficzny z dwojgiem tancerzy. Singel odniósł sukces w klubach, co zapewniło mu pozycję na liście Hot Dance Club Songs, jednak poza nimi nie zdobył popularności. Nie udało mu się dostać na Hot 100 ani notowanie w jakimkolwiek innym państwie niż Stany Zjednoczone. Po upływie lat „Everybody” zdobył pozytywne recenzje. Przez kolejne dekady Madonna wykonywała go podczas dwóch tras koncertowych i okazjonalnie w trakcie kilku innych występów.

Geneza i powstanie

Na przełomie lat 70. i 80. mieszkająca w Nowym Jorku Madonna usiłowała rozpocząć karierę muzyczną^[1]. Pierwszym krokiem w tym kierunku była gra na perkusji i śpiew w hardrockowym zespole Breakfast Club. Następnie wraz z ówczesnym partnerem, Stephenem Brayem, opuściła Breakfast Club i założyła nowy zespół, Emmy. Grupa, w zamyśle funkowa, podpisała kontrakt z wytwórnią Gotham Records, który został jednak rozwiązany, gdyż przedstawiciele firmy nie byli usatysfakcjonowani talentami członków kapeli^[2]. Madonna opuściła Emmy i wraz z Brayem zaczęła nagrywać słabej jakości kasety demonstracyjne^[1]. Na jednej z nich znalazł się utwór „Everybody”, który samodzielnie napisała. W 1982 roku przekonała DJ-a klubu Danceteria, Marka Kaminsa, by zagrał tę piosenkę. Tłum zareagował na nią pozytywnie, a Kamins postanowił pomóc Madonnie w zdobyciu kontraktu płytowego^[1]. Zapoznał ją z Chrisem Blackwellem, właścicielem wytwórni Island Records, ten jednak nie wyraził zainteresowania współpracą^[3]. Z kolei Michael Rosenblatt, przedstawiciel działu A&R firmy fonograficznej Sire Records, zaoferował jej 5 tysięcy dolarów z góry i dodatkowy tysiąc za każdą napisaną piosenkę^[4][5].

Madonna jest świetna. Zrobi wszystko, by stać się gwiazdą, a ja właśnie tego poszukuję w artystach – całkowitej kooperacji. W jej przypadku wiedziałem od początku, że mam do czynienia z kimś gorącym i gotowym do współpracy. Planowałem zbudować jej karierę na singlach, a nie na albumie, przez który zaryzykuję katastrofą.

Michael Rosenblatt^[4]

Seymour Stein, prezes Sire, wysłuchał nagrań Madonny w szpitalu Lenox Hill. Będąc pod wrażeniem jej umiejętności, podpisał z nią kontrakt na dwa dwunastocalowe winylowe single^[4][5]. Piosenkarka nagrała ponownie „Everybody” i „Ain’t No Big Deal”, a tym razem producentem był Kamins. Sesja nagraniowa, której koszt ponieśli sami we dwoje, odbyła się w nowojorskim Blank Tapes Studios^[5][6]. Przyjaciel Kaminsa, Arthur Baker, nauczył go produkcji muzycznej i polecił muzyka Freda Zarra, który zagrał na pianinie^[7]. Rosenblatt chciał, by na stronie A singla znalazł się utwór „Everybody”, zaś na stronie B „Ain’t No Big Deal”. Usłyszawszy ostateczną wersję drugiego z nich, postanowił zastąpić go rozszerzoną, ponad dziewięciominutową wersję „Everybody”^[5].

Analiza utworu

Madonna w 2015 roku, wykonując „Everybody” podczas koncertu z trasy Rebel Heart Tour

„Everybody” został napisany w tonacji a-moll. W refrenie następuje progresja G–A–B–A^[8]. Wokal Madonny, nagrany w stylistyce bubblegum popu, jest zdublowany^[9]. Utwór rozpoczyna się od mówionego intro Madonny z głębokim wzięciem powietrza, przy akompaniamencie syntezatorów^[8]. Piosenka reprezentuje styl post-disco^[10] z elementami rhythm and blues (R&B)^[11]. Tematyką tekstu jest zabawa na parkiecie, a podmiot liryczny zachęca adresata, by z nim zatańczył i zaśpiewał^[11].

Wydanie i oprawa graficzna

Wytwórnia Sire Records wydała singel „Everybody” 6 października 1982 roku^[12]. Lou Beach zaprojektował jego okładkę. Rysunek przedstawia kolaż nowojorskiej ulicy i jest utrzymany w konwencji hip-hopowej. Ze względu na brak zdjęcia Madonny na okładce i brzmienie w stylu R&B, singel ukształtował fałszywe przekonanie, że jest artystką czarnoskórą^[13]. Wytwórnia Sire celowo zastosowała taki zabieg, by piosenka trafiła do radiowych playlist kierowanych do społeczności afroamerykańskiej^[11]. „Everybody” jest ósmym i ostatnim utworem na albumie studyjnym Madonna, wydanym 27 lipca 1983 roku^[14]. Remiks piosenki znalazł się na remix albumie Madonny You Can Dance z 1987 roku^[15]. W 1997 roku Stephen Bray wydał nieautoryzowany przez Madonnę album Pre-Madonna z demonstracyjnymi nagraniami piosenkarki. Wśród nich znalazły się dwie wersje „Everybody” – oryginalna z 1981 roku oraz przerobiona współcześnie przez Braya^[16][17]. W 2001 roku ukazała się reedycja albumu Madonna, na której „Everybody” zastąpiono (względem pierwotnej edycji) dłuższą, ponad sześciominutową wersją^[18][19]. W 2009 roku utwór znalazł się na kompilacji największych przebojów Madonny, Celebration, choć tylko w edycji dwupłytowej^[20].

Odbiór

Krytyczny

Mieszkałam na Upper West Side, przy skrzyżowaniu 99th i Riverside. Około 7 nad ranem słuchałam w sypialni radia WKTU i usłyszałam „Everybody”. Pomyślałam: „O Boże, to ja, wychodząca z pudła”. Wspaniałe uczucie (...). Jean-Michel Basquiat poznał mnie z Andym Warholem. Pamiętam, jak byliśmy razem w japońskiej restauracji przy Second Avenue i Seventh Street (...). Jean-Michel powiedział, że zazdrości mi tego, iż lecę w radiu. Uważał, że moja forma sztuki jest bardziej przystępna i więcej ludzi o mnie usłyszy. Powiedziałam mu, żeby przestał narzekać.

Madonna^[21]

Rikky Rooksby, autor książki The Complete Guide to the Music of Madonna, napisał, że piosenka stanowiła płaskie zakończenie albumu, nazywając ją sztuczną, wtórną i mało inspirującą^[9]. Don Shewey, dziennikarz „Rolling Stone’a”, napisał: „Początkowo [«Everybody»] nie brzmi zbyt ciekawie. Później zauważa się jego charakterystyczną cechę: dziewczęcą czkawkę, której piosenkarka używa w kółko, aż denerwuje jak diabli. W końcu się uzależnia i wyczekuje, by usłyszeć ten chwytliwy głosik”^[22]. J. Randy Taraborrelli, biograf Madonny, nazwał utwór „chwytliwą zachętą do zabawy”^[23]. Santiago Fouz-Hernández, autor innej biografii piosenkarki, szczególnie pochwalił refren i dodał, że „Everybody” i „Music” (2000) definiują kredo Madonny: muzykę, która przełamuje bariery związane z rasą, płcią czy orientacją seksualną^[8]. Matthew Lindsay, redaktor The Quietus, nazwał utwór spektakularnym i trudnym do odparcia. Dodał, że „za sprawą fragmentów mówionych, wzdychań i zaproszenia do tańca debiutancki singel Madonny stał się szablonem, do którego powracała przez całą karierę”. Monika Riegel z serwisu Porcys napisała: „Rok później dostajemy wielkie zaproszenie do tańca od Bowiego. Chyba niepotrzebnie, po «Everybody» i tak wszyscy już tańczą”^[24]. Louis Virtel z portalu The Backlot umieścił „Everybody” na drugim miejscu rankingu 100 najlepszych utworów Madonny, nazywając go przykładem na niezaprzeczalną gamę talentów artystki – „dowódczyni i Barysznikowa popu, prawowitej cesarzowej disco”^[25].

Komercyjny

W tygodniu kończącym się 30 listopada 1982 roku nowojorska WKTU jako pierwsza ze stacji radiowych dodała „Everybody” do swojej playlisty^[26]. Singlowi nie udało się wejść na najważniejszą listę przebojów w Stanach Zjednoczonych, Hot 100 tygodnika „Billboard”, znalazł się jednak w jej „poczekalni”, Bubbling Under Hot 100 Singles. W wydaniu z 22 stycznia 1983 piosenka zajęła siódme miejsce notowania, co jest równoważne ze 107. pozycją w rankingu najpopularniejszych utworów w kraju^[27]. Za sprawą częstej emisji w klubach, „Everybody” dostał się na listę Hot Dance Club Songs. Najwyższą pozycję, trzecią, osiągnął 8 stycznia 1983 roku^[28]. Dzięki klubowemu sukcesowi Madonnie udało się zdobyć pierwszą w karierze sesją okładkową – w grudniowym (1982 roku) wydaniu czasopisma „Dance Music Report”^[29]. „Everybody” nie był notowany w żadnym innym państwie niż Stany Zjednoczone. Światowa sprzedaż singla przekracza 250 tysięcy egzemplarzy^[30].

Teledysk

W teledysku wystąpiła przyszła aktorka, Debi Mazar

Madonna zaprosiła Michaela Rosenblatta i Seymoura Steina, przedstawicieli wytwórni Sire Records, do nowojorskiego klubu Danceteria, gdzie zaprezentowała „Everybody” podczas imprezy zorganizowanej przez Haoui Montauga^[31]. Występ obejmował nie tylko śpiew, ale także wykonanie w towarzystwie tancerzy układu choreograficznego^[32]. Rosenblatt i Stein doszli do wniosku, że piosenkarka oczarowuje w warstwie wizualnej, w związku z czym podjęli decyzję o realizacji teledysku do singla, który będzie puszczany w klubach w całym kraju. W ten sposób Madonna miała się stać rozpoznawalna z wyglądu^[31]. Rosenblatt skontaktował się z Edem Steinbergiem, który prowadził studio wideoklipów, Rock America. Zapytał o możliwość zrealizowania teledysku, przedstawiającego Madonnę podczas występu w Danceterii, i zaoferował 1000 dolarów budżetu. Jak na tamte czasy, była to bardzo skromna suma – Duran Duran czy Michael Jackson wydawali na swoje wideoklipy sześciocyfrowe sumy^[33]. Steinberg zgodził się na wyreżyserowanie teledysku do „Everybody” za 1500 dolarów, choć ostatecznie otrzymał tylko 1000^[34][35]. Za jego sugestią, zdjęcia odbyły się w klubie gejowskim Paradise Garage^[36]. Za makijaż Madonny odpowiadała jej przyjaciółka i przyszła aktorka, Debi Mazar. W wideoklipie wystąpili jako tancerze Erika Belle i Bags Rilez, zaś wśród tłumu na parkiecie pojawił się między innymi znany artysta graffiti, Michael Stewart^[33]. Planowo piosenkarce miało towarzyszyć troje tancerzy, ale jeden z nich nie zjawił się na planie. Madonna samodzielnie wymyśliła choreografię^[35]. Steinberg był pod wrażeniem profesjonalizmu, którym wykazała się podczas zdjęć, co wpłynęło na fakt, że osobiście usiłował promować teledysk i wysyłał jego kopie do klubów w całych Stanach Zjednoczonych^[29][35].

Wideoklip przedstawia Madonnę i dwójkę tancerzy, występujących w klubie. Cała trójka wykonuje układ choreograficzny, ponadto piosenkarka śpiewa. W tle widać migoczące lampki, ponadto na parkiecie znajduje się grupa ludzi, tańczących w rytm muzyki. Profesor Douglas Kellner napisał w książce Media Culture: Cultural Studies, Identity, and Politics Between the Modern and the Postmodern, że już w debiutanckim teledysku Madonna zaprezentowała swój charakterystyczny wizerunek. Jawiła się jako stawiająca na strój, seksualność i świadomą kreację artystyczną; była zarówno pociągającym obiektem seksualnym, jak i łamaczem ustalonych norm^[37]. Sama piosenkarka przyznała, że wideoklip odegrał dużą rolę w jej karierze: „Gdyby nie teledysk, pewnie większość dzieciaków w Midwest nie wiedziałaby o moim istnieniu. Teledyski zajmują miejsce koncertowania, są wszędzie. Sporo im zawdzięczam w kwestii sukcesu, który odniosłam”^[38]. Ponadto wideoklip pomógł zniszczyć panujące powszechnie przekonanie, że Madonna jest artystką czarnoskórą^[31].

Wykonania na żywo

W ramach promocji debiutanckiego albumu Madonna śpiewała pochodzące z niego utwory w klubach, głównie na terenie Nowego Jorku. Podczas występów często towarzyszyli jej na scenie brat, Christopher Ciccone, oraz Erika Bell, z którymi piosenkarka wykonywała układy choreograficzne^[39]. Pierwszy występ na żywo z „Everybody” odbył się 16 grudnia 1982 roku podczas imprezy Haoui Montaug’s No Entiendes w klubie Danceteria w Nowym Jorku^[40][41]. W 1983 roku Madonna wystąpiła między innymi w klubach: Studio 54, Roxy, Ara, Pyramid, Paradise Garage i Roseland w Nowym Jorku, Uncle Sam’s w Levittown oraz Copa w Fort Lauderdale^[39]. W styczniu roku zaśpiewała „Everybody” w programie telewizyjnym Dancin’ on Air^[42][41], 13 października w klubie Camden Palace w Londynie^[43], a 23 października we włoskim programie Di-Gei^[44]. W 1985 roku uwzględniła debiutancki singel podczas swojej pierwszej trasy koncertowej, The Virgin Tour. Elementem występu był układ choreograficzny, wykonywany z dwojgiem tancerzy^[45]. Nagranie wykonania z koncertu z Detroit znalazło się na albumie wideo Madonna Live: The Virgin Tour (1985)^[46].

Madonna w 2015 roku, wykonując medley flamenco podczas koncertu z trasy Rebel Heart Tour

W 1990 roku Madonna rozpoczynała koncerty w ramach trasy Blond Ambition World Tour kilkukrotnie powtórzonym wersem z „Everybody” („Dance and sing, get up and do your thing”), wplecionym jako sampel do piosenki „Express Yourself”^[47]. W 1993 roku uwzględniła debiutancki singel podczas trasy The Girlie Show World Tour, gdzie był ostatnią wykonywaną piosenką. Piosenkarka była ubrana w białą koszulkę i niebieskie, dżinsowe spodenki^[48]. Występ zaczynał się od zaśpiewania refrenu utworu „Everybody Is a Star” zespołu Sly and the Family Stone^[49]. Samo „Everybody” obejmowało zabawę z tancerzami oraz przedstawianie publiczności występującego z artystką zespołu^[48]. W piosenkę wpleciono sample z utworów „Dance to the Music” Sly and the Family Stone, „After the Dance” Marvina Gaye’a i „It Takes Two” duetu Rob Base and DJ E-Z Rock^[49]. Po zakończeniu występu opadała kurtyna, zza której po chwili wychodził klaun. Gdy ściągał maskę, okazywało się, że była nim sama Madonna^[48]. Jon Pareles, dziennikarz „The New York Times”, napisał: „Finał koncertu jest wręcz zdrowy. [Madonna] w towarzystwie swojej ubranej w dżinsy i białe koszulki trupy zaprasza publiczność do tańca w rytm «Everybody». Nie jest to żadna prowokacja, tylko po prostu przyjemna rewia muzyczno-taneczna”^[50]. Zapis występu z Sydney znalazł się na albumie wideo The Girlie Show: Live Down Under (1994)^[51].

Następny występ z „Everybody” odbył się dopiero 12 lat później, w okresie promocji albumu Confessions on a Dance Floor (2005). 15 listopada 2005 roku Madonna zagrała koncert w londyńskim klubie Koko (dawnym Camden Palace). Przed końcem występu zapowiedziała: „Teraz piosenka, którą wykonałam tu po raz pierwszy na terenie Anglii 22 lata temu. Myślę więc, że mieliście odpowiednio dużo czasu, by nauczyć się tekstu”. Następnie zakończyła koncert utworem „Everybody” w nowej aranżacji, przygotowanej przez Stuarta Price’a^[52]. Później zaprezentowała tę samą wersję debiutanckiego singla podczas występów w klubie G-A-Y w Londynie (19 listopada 2005 roku)^[53], w Studio Coast w Tokio (7 grudnia 2005 roku)^[54] i na festiwalu Coachella Valley Music and Arts Festival w kalifornijskim Indio (30 kwietnia 2006 roku)^[55]. 6 października 2012 roku singel „Everybody” obchodził trzydziestą rocznicę wydania. Z tej okazji Madonna zaśpiewała go podczas koncertu w San Jose, który był częścią trasy The MDNA Tour. Aidin Vaziri, dziennikarz gazety „San Francisco Chronicle”, napisał: „Trzy dekady później proste synth popowe brzmienie i naiwna melodia R&B wciąż wypadają świetnie. Ten moment spoza głównego scenariusza okazał się najciekawszą częścią koncertu”^[56].

W 2015 roku Madonna wyruszyła w trasę Rebel Heart Tour, podczas której zaprezentowała medley swoich piosenek z lat 80. w aranżacjach flamenco. W trakcie tej części występu była ubrana w kreację inspirowaną kulturami Latynosów i Romów, zaprojektowaną przez Alessandro Michele dla domu mody Gucci^[57]. Artystka miała na sobie szal, kapelusz, żakardowe body i czarno-różową spódnicę. Podczas występu Madonna z tancerzami imitowali zabawę w stylu latynoskim^[58][59]. Podczas trzech pierwszych koncertów z trasy (dwóch w Montrealu i jednego w Waszyngtonie) medley obejmował utwory „Dress You Up”, „Into the Groove”, „Everybody” i „Lucky Star”^[60][61]. Joe Lynch z „Billboardu” skomentowała: „Marakasy to może już za wiele, ale gitara flamenco wspaniale nadała piosenkom nowego, organicznego brzmienia”^[62]. W trakcie późniejszych występów Madonna zrezygnowała z „Everybody”, ograniczając medley do pozostałych trzech piosenek^[63][64].

Lista utworów

Amerykański singel 12-calowy „Everybody” – 5:56 „Everybody” (dub) – 9:23 Amerykański singel 7-calowy „Everybody” – 3:58 „Everybody” (wersja instrumentalna) – 4:13 Brytyjski singel 12-calowy „Everybody” (remiks) – 6:16 „Everybody” (dub) – 5:59 Brytyjski singel 7-calowy „Everybody” (remiks) – 3:20 „Everybody” (dub) – 4:40

Niemiecki singel 5-calowy CD „Everybody” (wersja albumowa) – 4:55 „Everybody” (dub) – 8:58 Francusko-włoski maxi singel 12-calowy „Everybody” – 5:56 „Everybody” (wersja instrumentalna) – 9:23 Brytyjsko-niemiecki maxi singel CD „Everybody” – 6:00 „Everybody” (dub) – 9:23

Personel

• Madonna – wokal, autorstwo
• Mark Kamins – produkcja
• Butch Jones – syntezator, realizacja dźwięku
• Reggie Lucas – gitara, instrument perkusyjny
• Fred Zarr – syntezator, pianino, pianino elektroniczne
• Dean Gant – pianino, pianino elektroniczne
• Bobby Malach – saksofon tenorowy
• Ed Walsh – syntezator
• Gwen Guthrie – wokal wspierający
• Brenda White – wokal wspierający
• Chrissy Faith – wokal wspierający
• Christine Sauers – dyrekcja artystyczna
• Lou Beach – projekcja okładki

Notowania

Terytorium	Notowanie	Najwyższa pozycja
Stany Zjednoczone	Bubbling Under Hot 100 Singles[27]	7
	Hot Dance Club Songs[28]	3