Gołąbek diamentowy

Gołąbek diamentowy^[6] (Geopelia cuneata) – gatunek małego ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae), zamieszkujący endemicznie Australię. Nie jest zagrożony wyginięciem. Hodowany w celach ozdobnych.

Gołąbek diamentowy

Geopelia cuneata[1]
(Latham, 1801)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	gołębiowe
Rodzina	gołębiowate
Podrodzina	trerony
Rodzaj	Geopelia
Gatunek	gołąbek diamentowy
Synonimy
Columba cuneata Latham, 1801[2] Turtur spilonota Mathews, 1924[3] Geopelia cuneata cuneata Latham, 1801[4] Geopelia cuneata mungi Mathews, 1912[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]
najmniejszej troski
Zasięg występowania

Systematyka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1801 roku John Latham. Autor nadał mu nazwę Columba cuneata, a jako miejsce typowe wskazał Nową Holandię (dawna nazwa Australii)^[3][7]; Gregory Macalister Mathews uściślił miejsce typowe na Sydney w Nowej Południowej Walii^[2][3]. Obecnie gatunek zaliczany jest do rodzaju Geopelia^[6][8].

Jest to gatunek monotypowy^[2][8]. Opisany w 1912 roku przez Mathewsa podgatunek mungi^[4] nie jest uznawany^[2].

Morfologia

Cechy gatunku

Należy do małych gołębi, jest prawie dwa razy mniejszy niż gołąb miejski. Ubarwienie głowy, szyi i górnej części piersi srebrno-szafirowe. Dolna część piersi jest jaśniejsza, a brzuch i pióra pokrywowe podogonowe są prawie białe. Pióra pokrywowe skrzydeł są brunatno-szare, nakrapiane białymi kropkami. Sterówki są szare. Między płciami występują niewielkie różnice w ubarwieniu. Samica jest nieco bledsza i ma mniejszą pomarańczową obwódkę wokół oka, co jest szczególnie widoczne w okresie godowym, w którym obwódka u samca przybiera kolor czerwony.

Wymiary średnie

Długość ciała z ogonem 19–24 cm^[2].

Masa ciała

28–43 g^[2].

Zasięg występowania

Zamieszkuje prawie całą Australię poza jej południową częścią, nie występuje też na Tasmanii^[8].

Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego wymienia go na liście gatunków stwierdzonych w Polsce, lecz nie zaliczonych do awifauny krajowej (kategoria E w klasyfikacji AERC – pojaw nienaturalny)^[9].

Ekologia i zachowanie

Gołąbek diamentowy na gnieździe

Jak inne gołębie pije wodę zasysając ją

Biotop

Zakrzewione miejsca w pobliżu rzek lub zbiorników wodnych.

Gniazdo

W gałęziach drzew lub gęstych zaroślach, wykonane niedbale.

Jaja

Samica składa 2 jaja.

Wysiadywanie, pisklęta

Lęg jest wysiadywany przez oboje rodziców przez 12 dni. Młode opuszczają gniazdo po około 14 dniach, ale przez następne dwa tygodnie są jeszcze dokarmiane przez rodziców, przy czym samiec robi to częściej.

Pożywienie

Znajdowane na ziemi nasiona, młode pędy roślin i larwy różnych owadów.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gołąbka diamentowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny^[5].

Gołąbek diamentowy w niewoli

Jest gołębiem hodowanym w celach estetycznych, w podobnym charakterze jak kanarki i papużki faliste, a nie jak gołębie pocztowe. Hodowane od wielu pokoleń, uznane są za udomowione. Łatwo przyzwyczajają się do opiekunów. Lubią przebywać na dnie klatki, dlatego zalecane jest, aby dno wyłożyć grubą warstwą piasku. W niewoli żywione są nasionami prosa, maku, konopi i różnymi mieszankami dla kanarków. W okresie lęgów i wychowu piskląt zalecane jest podawanie karmy wzbogaconej w jajko. W niewoli znana jest srebrzysta odmiana barwna, będąca generalnie jaśniej ubarwiona.

Zobacz też

• ptaki obserwowane w Polsce, lecz nie zaliczone do polskiej awifauny