Groupe PSA

Groupe PSA (PSA, Peugeot Société Anonyme) – dawny francuski koncern motoryzacyjny powstały w 1976 roku w wyniku przejęcia przez Peugeota bankrutującego Citroëna. W styczniu 2021 roku sfinalizowana została fuzja z włosko-amerykańskim FCA, w wyniku której powstał nowy międzynarodowy konglomerat Stellantis^[2].

Ten artykuł dotyczy przedsiębiorstwa. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Grupa PSA

Groupe PSA

Państwo	Francja
Region	Île-de-France
Siedziba	Rueil-Malmaison
Data założenia	1976[1] (Fuzja Peugeota z Citroënem)
Data likwidacji	2021[2] (Fuzja PSA z FCA)
Forma prawna	Spółka akcyjna
Prezes	Carlos Tavares(inne języki)
Dyrektor	Thierry Peugeot(inne języki)
Udziałowcy	Dongfeng Motor (13,68%) rząd Francji (13,68%) rodzina Peugeot (13,68%)
Zatrudnienie	208 780 (2019)[3]
Dane finansowe (2020)
Przychody	60,734 mld euro[4]
Wynik operacyjny	3,685 mld euro[4]
Wynik netto	2,173 mld euro[4]
Aktywa	73,510 mld euro[4]
Kapitał zakładowy	12,3 mld € (2012)
Położenie na mapie Francji Grupa PSA
48°46′25,968″N 2°13′03,504″E
Strona internetowa

Struktura koncernu

Marki

• Citroën – francuska marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1919 roku,
• DS – francuska marka samochodów premium, w latach 2009–2014 funkcjonująca jako linia modelowa marki Citroën, następnie wydzielona jako oddzielna marka samochodowa,
• Opel – niemiecka marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1898 roku, w grupie PSA funkcjonuje od 2017 roku,
• Peugeot – francuska marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1889 roku,
• Vauxhall – brytyjska marka samochodów produkowanych od 1903 roku, w grupie PSA funkcjonuje od 2017 roku,

Zlikwidowane lub sprzedane

• Simca – francuska marka samochodów produkowanych w latach 1935–1987, w grupie PSA funkcjonowała od 1980 roku,
• Talbot – marka samochodów sprzedawanych z przerwami w latach 1903–1994, w grupie PSA funkcjonowała od 1978 roku,
• Panhard – francuska marka samochodów osobowych produkowanych w latach 1890–1967.
• Maserati – włoska marka samochodów sportowo-luksusowych, pierwotnie przeznaczona do likwidacji, finalnie sprzedana w 1975 roku.

Pozostałe przedsiębiorstwa

• Faurecia(inne języki) – producent i dostawca części samochodowych
• Gefco – przedsiębiorstwo logistyczne
• Banque PSA Finance – dostawca usług finansowych, głównie kredytów pod zakup samochodu
• Peugeot Motocycles – producent motocykli i skuterów
• Peugeot Citroën Moteurs (PCM) – przedsiębiorstwo handlowe
• Process Conception Ingénierie (PCI) – przedsiębiorstwo zajmujące się projektowaniem i realizacją systemów technologicznych
• Sevel – spółka j.v. PSA i FIAT produkujące samochody dostawcze

Historia

Carlos Tavares, dyrektor generalny Groupe PSA

Koncern powstał w 1976 roku^[1] na skutek przejęcia przez Peugeota znajdującego się na skraju bankructwa Citroëna. Oba przedsiębiorstwa pozostały oddzielnymi markami, ale dzieliły się technologią i częściami. W 1978 roku koncern przejął borykający się z kłopotami europejski oddział Chryslera (powstały z połączenia francuskiego producenta Simca, brytyjskiego Rootes i hiszpańskiej Barreiros). W latach 1980. koncern przeszedł poważny kryzys finansowy, z powodu którego zlikwidowano marki przejęte od Chryslera. W 2013 roku ówczesny prezes koncernu Philippe Varin ogłosił plany o odsunięciu od siebie modeli obu marek by uniknąć wewnętrznej konkurencji, stawiając Citroëna poniżej Peugeota i wydzielając luksusową markę DS^[5].

1 marca 2012 r. poinformowano o zawarciu strategicznego sojuszu z General Motors, który miał objąć 7% akcji francuskiego koncernu (udział rodziny Peugeot miał zmniejszyć się z 30 do 25%). Obaj partnerzy liczyli na oszczędności związane z wymianą platform, silników i pozostałych części, jednak już 12 grudnia 2013 roku General Motors ogłosiło sprzedaż swoich udziałów PSA i wycofanie się z porozumienia argumentując, że nie dało ono oczekiwanych korzyści, zachowując jednak współpracę technologiczną.

Od roku 2016 koncern PSA produkuje we francuskiej fabryce w Valenciennes model Toyota ProAce, będący bliźniaczą konstrukcją m.in. Peugeota Experta i Citroëna Jumpy. W fabryce w Vigo, w Hiszpanii od roku 2019 wytwarzana jest Toyota ProAce City będąca bliźniaczą konstrukcją Citroëna Berlingo, Peugeota Partnera i Opla Combo.

14 lutego 2017 roku oba koncerny wspólnie poinformowały o prowadzonych negocjacjach w sprawie przejęcia przez PSA od General Motors marki Opel oraz będącej jej brytyjskim odpowiednikiem marki Vauxhall. Oznaczało to wycofanie się koncernu GM z rynku europejskiego, który ponosił dotychczas straty z posiadania tych marek. Informacja ta wywołała zaniepokojenie związków zawodowych oraz rządów Niemiec i Wielkiej Brytanii obawiających się o utrzymanie produkcji i licznych miejsc pracy w tych krajach po dokonaniu transakcji^[6][7]. 6 marca 2017 roku ogłoszono, że transakcja została sfinalizowana. Koncern PSA zapłacił GM kwotę 2,3 mld $, przejął w ten sposób 12 fabryk zatrudniających 40 tys. osób, stając się największym producentem samochodów w Europie za Volkswagenem^[8].

W tym samym czasie koncern kupił prawa do indyjskiej marki Ambassador od Hindustan Motors^[9]. Oznacza to powrót koncernu na rynek indyjski.

PSA posiada porozumienia o współpracy z Toyotą (wspólne platformy dla małych aut), BMW (silniki, skrzynie biegów i auta hybrydowe), Fiatem (wspólne platformy dla vanów), Fordem (silniki), Mitsubishi (auta elektryczne) oraz chińskimi Dongfeng i Chang’an (produkcja aut w Chinach).

W 2018 roku koncern zatrudniał na całym świecie 211 tys. osób, sprzedał 3,9 mln pojazdów, a jego przychody wyniosły 74 mld €^[10].

Fuzja z FCA

Logo Stellantis

31 października 2019 roku koncern PSA ogłosił plany połączenia się z dotychczas konkurencyjnym Fiat Chrysler Automobiles, w ramach czego powstać miał nowy motoryzacyjny gigant o wartości ok. 50 miliardów dolarów o strukturze udziałów 50:50^[11].

W lipcu 2020 roku ogłoszono, że nowy koncern otrzyma nazwę Stellantis, która wywodzi się od łacińskiego czasownika „stello, stellare”, oznaczającego „lśnić jak gwiazda”^[12]. Na czele nowego koncernu jako prezes funkcję objął John Elkann, natomiast Carlos Tavares(inne języki), prezes Grupy PSA miał, zyskał stanowisko dyrektora generalnego. W skali światowej Stellantis jest czwartym największym tego typu podmiotem w branży motoryzacyjnej, ze sprzedażą ok. 4,16 miliona samochodów rocznie^[13].

Z powodu Pandemii COVID-19, finalizacja fuzji została przesunięta z końca 2020 roku na początek 2021 roku^[14]. Nowy podmiot gospodarczy Stellantis ostatecznie powstał 16 stycznia 2021 roku^[15] po wyrażeniu zgody większości akcjonariuszy na połączenie FCA z Groupe PSA.

Fabryki koncernu

Państwa, w których znajdowały się fabryki PSA (stan na 2008)

•  Francja
  • Sochaux (departament Doubs) – zatrudnienie 8000 osób^[16], produkcja: Peugeot 308, Peugeot 3008, Peugeot 5008, DS 7 Crossback, Opel Grandland X
  • Miluza (departament Haut-Rhin) – zatrudnienie: 1500 osób, produkcja: Peugeot 2008, Peugeot 508 II, DS 7 Crossback
  • Poissy (departament Yvelines) – zatrudnienie: 7500 osób, produkcja: DS 3, Peugeot 208, DS 3 Crossback
  • Carrières-sous-Poissy (departament Yvelines) – centrum badawcze jednostek napędowych, wspólne z japońskim Nidec
  • Rennes (departament Ille-et-Vilaine) – produkcja: Peugeot 5008 II, Citroën C5 Aircross, e-Mehari
  • Douvrin (departament Pas-de-Calais) – produkcja silników
  • Trémery (departament Mozela) – produkcja silników
  • Valenciennes (departament Nord) – zatrudnienie: 2000 osób, produkcja skrzyń biegów^[17], Citroën Jumpy, Peugeot Expert, Opel Vivaro, Toyota ProAce
  • Hordain/Lieu-Saint-Amand (departament Nord) – fabryka Sevel Nord
  • Metz-Borny (departament Mozela) – produkcja skrzyń biegów
  • Cormelles-le-Royal (departament Calvados) – produkcja wałów napędowych^[18][19]
•  Niemcy
  • Rüsselsheim am Main – zatrudnienie: 4600 osób, produkcja: Opel Insignia, Opel Zafira
  • Eisenach – zatrudnienie: 1800 osób^[20], produkcja modeli Opel Adam, Opel Corsa
  • Kaiserslautern – produkcja silników
  • Dudenhofen – tor testowy Opla
•  Polska
  • Gliwice (OMP) – zatrudnienie: 2600 osób, produkcja: Opel Astra J, Opel Astra K
  • Tychy – produkcja trzycylindrowych silników benzynowych 1.2 PureTech^[21]
•  Hiszpania
  • Madryt – produkcja: Citroën C4 Cactus
  • Saragossa – produkcja: Opel Mokka X, Opel Crossland X, Citroën C3 Aircross, Opel Corsa
  • Vigo – produkcja: Peugeot 301, Citroën C-Elysée, Citroën C4 Picasso, Peugeot Partner, Citroën Berlingo, Opel Combo, Toyota ProAce City
•  Portugalia
  • Mangualde – produkcja: Peugeot Partner, Citroën Berlingo, Opel Combo
•  Włochy
  • Val di Sangro – produkcja: Peugeot Boxer, Citroën Jumper, Fiat Ducato (w ramach spółki Sevel)
•  Wielka Brytania
  • Ellesmere Port – zatrudnienie: 2200 osób, produkcja: Astra
  • Luton – zatrudnienie: 1300 osób, produkcja: Opel-Vauxhall Vivaro
•  Czechy
  • Kolín – produkcja Peugeot 108, Citroën C1, Toyota Aygo (w partnerstwie z Toyotą)
•  Słowacja
  • Trnawa – produkcja: Peugeot 208, Citroën C3 III
•  Węgry
  • Szentgotthárd – produkcja silników do modeli Opla
•  Rosja
  • Kaługa – produkcja: Peugeot 408, Citroën C4, Peugeot Expert, Citroen Jumpy, Opel Vivaro
•  Chiny
  • Wuhan – produkcja: Peugeot 301, Peugeot 308, Peugeot 408, Peugeot 2008, Peugeot 3008, Citroën Elysée (w partnerstwie z Dongfeng)
  • Shenzhen – produkcja modeli marki DS (w partnerstwie z Chang’an)
  • Chengdu – produkcja: Peugeot 4008 (w partnerstwie z Dongfeng Motor)^[22]
•  Federacja Malajska
  • Kuala Lumpur – produkcja: Peugeot 408, Peugeot 3008
  • Gurun – produkcja: Peugeot 2008, Peugeot 3008, Peugeot 5008^[23]
•  Kazachstan
  • Kustanaj – produkcja: Peugeot 301
•  Iran
  • Teheran (w partnerstwie z Khodro)
•  Maroko
  • Kenitra, fabryka otworzona w 2019, produkcja modelu Peugeot 208^[24]
•  Egipt
  • Kair
•  Nigeria
  • Kaduna – produkcja: Peugeot 301
•  Brazylia
  • Porto Real – produkcja: Peugeot 208, Peugeot 2008
•  Argentyna
  • Buenos Aires – produkcja: Peugeot 408

Historyczne fabryki Citroën

•  Francja
  • Javel (Paryż) – pierwsza i jedyna do 1921 fabryka marki Citroën, początkowo produkowała pociski, w 1919 zatrudniała 4500 osób, zrekonstruowana w 1933, zamknięta w 1975, produkowała m.in. Citroën Type A^[25]
  • Levallois (departament Hauts-de-Seine) – od 1921 produkowała m.in. Citroën Type C^[26]
  • Suresnes (departament Hauts-de-Seine) – od 1922 przeniesiono tam kuźnie z Javel, od 1926 produkcja pojazdów półgąsienicowych^[26]
  • Saint-Charles (Paryż) – atelier, gdzie od 1923 składane były skrzynie biegów^[26]
  • Saint-Ouen (departament Sekwana-Saint-Denis) – od 1924 fabryka produkowała stalowe karoserie do samochodów marki Citroën^[26]
  • Les Épinettes (Paryż) – od 1928 wspierała fabrykę w Saint-Ouen^[26]
  • Clichy (departament Hauts-de-Seine) – od 1924 umiejscowiono tam kuźnie i odlewnie, w pobliżu w Saint-Ouen, W Clichy ok. 40% siły roboczej stanowili imigranci, w tym 64% z Maghrebu, 10% z Polski, po 4% z Portugalii, Hiszpanii, Rosji i Włoch^[26]
  • Grenelle (Paryż) – od 1925 produkowała m.in. skrzynie biegów, dyferencjały i przednie osie^[27]
  • Gutenberg (Paryż) – od 1926 fabryka produkująca m.in. bloki silników^[27]
  • Aulnay-sous-Bois (departament Sekwana-Saint-Denis) – zamknięta w 2014, zatrudniała 3600 osób, produkowała m.in. Citroën C3
•  Włochy  Wielka Brytania  Belgia  Niemcy  Polska
  • zakłady montażowe w Mediolanie (1925-1935, Włochy), Slough (od 1926, Anglia), Forest (od 1926, Belgia), Kolonii (od 1927, Niemcy), Warszawie (od 1930, Polska)^[27]

Zatrudnienie[3]

• 2015: 182 157
• 2016: 170 156
• 2017: 172 927
• 2018: 211 013
• 2019: 208 780