Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Imielin

miasto i gmina w województwie śląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Imielinmap
Remove ads

Imielinmiasto[3] w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim.

Szybkie fakty Państwo, Województwo ...

Według danych z 31 grudnia 2023 miasto miało 9 097 mieszkańców[2].

Remove ads

Położenie

Miasto położone jest na obszarze Wyżyny Śląskiej, nad Imielinką i Przemszą, w południowo-wschodniej części GOP, a historycznie na Górnym Śląsku (niektórzy historycy uważają, że jest częścią Małopolski).

Imielin oddalony jest 18 km od Katowic. Zajmuje obszar 2800 ha, graniczy z Mysłowicami na północy, Chełmem Śląskim na południu, Jaworznem i Chełmkiem na wschodzie i Lędzinami na zachodzie.

Środowisko naturalne

Rzeźba terenu

Terytorium miasta cechuje zróżnicowanie rzeźby terenu. W jego północno-wschodniej części znajdują się wzniesienia zwane Garby Imielina, spośród których najwyższym wzgórzem jest Golcówka[4]. Południowo-zachodnia część miasta to teren równinny, znajdują się tam złoża węgla kamiennego.

Gleby

Gleby w Imielinie posiadają 4–6 klasę, są piaszczyste, płytko zalegają podłoża skalne.

Klimat

Klimat Imielina jest typowy dla Wyżyny Śląskiej, dni mroźnych jest około 20–40 w ciągu roku, z przymrozkami 120–130 dni. Pokrywa śnieżna zalega około 70 dni, długość okresu wegetacyjnego 210–220 dni. Średnia temperatura roczna wynosi 7,8 °C, zaś roczna suma opadów 667 mm. Średnia temperatura stycznia to –2 °C, lipca 18–20 °C.

Lasy

Obszary leśne w Imielinie zajmują około 36 hektarów. W większości występują drzewa iglaste z przewagą sosny. Nad wodą występują lasy łęgowe z wierzbami, topolami, jesionami oraz wiklinami drzewnymi.

Struktura powierzchni

Według danych z 2002[5] Imielin ma obszar 28 km², w tym:

  • użytki rolne: 50%
  • użytki leśne: 14%
Remove ads

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Imielina w 2021[6]:

Thumb

Części miasta

Thumb
Centrum Imielina

Imielin składa się z następujących części:

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

W 1391 Imielin razem z Kosztowami i Chełmem Śląskim przekazany został przez księcia raciborskiego Jana II Żelaznego biskupowi krakowskiemu Janowi Radlicy jako odszkodowanie za napad na dobra biskupie klucza sławkowskiego i lipowieckiego[8] (w skład tego drugiego wszedł Imielin). Odtąd do 1789 stanowił własność biskupów krakowskich, którzy sprawowali tutaj także władzę zwierzchnią. Z tego powodu przez historiografię pruską i niemiecką Imielin do końca epoki przedrozbiorowej nie jest zaliczany do składu Śląska. Zarządzanie biskupów krakowskich na tych ziemiach ma odzwierciedlenie również w kulturze – tradycyjnym strojem jest w Imielinie strój krakowski. W 1789 wieś przeszła na własność polskiego Skarbu Państwa i została włączona do powiatu krakowskiego w województwie krakowskim. W latach 1795–1922 (z przerwą w latach 1807–1818) miejscowość leżała w granicach Prus.

Thumb
Mapa z 1805 roku

Na skutek III rozbioru Imielin znalazł się w 1795 w granicach Prus, jednak już w 1807 na mocy pokoju w Tylży stał się częścią księstwa warszawskiego. W 1818 powrócił do Prus po kongresie wiedeńskim. W 1859 uzyskał połączenie kolejowe. Dawniej w Imielinie istniała synagoga, którą zburzono w latach 30. XX wieku. W latach 1945–1954 i 1973–1975 Imielin był siedzibą gminy wiejskiej Imielin. W 1957 zyskał status osiedla miejskiego, a w 1967 otrzymał prawa miejskie. W 1975 w wyniku reformy administracyjnej włączony został do Tychów, najrozleglejszego wtedy miasta województwa katowickiego, pozostał w jego granicach tylko do 1977, gdy przyłączono go do Mysłowic jako dzielnicę. W 1985 ukończono budowę zbiornika Dziećkowice. 30 grudnia 1994 Imielin, za zgodą mysłowickiej rady miasta, stał się ponownie osobnym miastem[9].

Od 2019 toczy się debata na temat fedrowania przez kopalnię Piast-Ziemowit pod północną częścią gminy.

Nazwa

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Jemyelenye wymienia w latach 1470–1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[10].

Na pruskiej mapie z 1799 widnieje już jako Jemielin[11].

Thumb
Wioski Jemielin (dzisiejszy Imielin) oraz Chełm ukazane na mapie Śląska z 1799 roku
Remove ads

Zabytki

Podsumowanie
Perspektywa

Na terenie miasta Imielin znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków (5 budynków oraz stanowisko archeologiczne)[12]

Thumb
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej
Thumb
Kapliczka wnękowa w Pasieczkach
  • Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej wybudowana w 1706 na miejscu starszej kaplicy drewnianej, która spłonęła około 1700 od uderzenia pioruna. Kaplica jest murowana, otynkowana, czworoboczna. Od frontu niska, trójkondygnacyjna, wieża na planie prostokąta, ze sklepioną kruchtą w przyziemiu. Na zewnątrz wieży w dolnej kondygnacji dekoracja ramowa, w górnej podziały pilastrami, trzecia kondygnacja z łukowymi spływami po bokach. W części centralnej znajduje się otwór w kształcie arkady, w którym umieszczony jest dzwon. Wejście, okno i wnęka w drugiej kondygnacji zamknięte łukiem półkolistym. Dach kryty blachą, dwuspadowy, a wieży namiotowy. W środku znajduje się ołtarz barokowy z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Kaplica wraz z otaczającym ją terenem parkowym jest własnością miasta. W 2006 został przeprowadzony jej kapitalny remont sfinansowany z budżetu miasta. Raz w roku, we wspomnienie Matki Boskiej Częstochowskiej sprawowana jest w niej msza w intencji władz miasta i mieszkańców.
  • Trzy budynki mieszkalne mieszczące się przy ul. Brata Alberta (dawniej ul. Lipca 48).
  • Młyn wodny z wyposażeniem i częścią mieszkalną zbudowany na Jamnicach przy ul. Wandy prawdopodobnie z pierwszej połowy XVIII wieku (przeniesiony do Chorzowa, na teren Górnośląskiego Parku Etnograficznego)[13].
  • Stanowisko archeologiczne nr 4 – osada łużycka i przeworska.
  • Kaplica przydrożna, słupowa pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, usytuowana przy ul. P. Ściegiennego. Wybudowana została prawdopodobnie przez górników kopalni galmanu w połowie XIX wieku.

Inne obiekty zabytkowe na terenie miasta:

  • Neogotycki kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej wybudowany w latach 1909–1912; w 1953 wydłużono go o 2/3, a w 1957 nadbudowano wieżę kościelną do wysokości 27 metrów. W latach 70. XX wieku zbudowano na placu kościelnym zegar słoneczny i założono ogród z grotą lurdzką. Pomysłodawcą był Henryk Skóra, a konstruktorem i wykonawcą zegara był gnomolog Tadeusz Przypkowski – jeden z nielicznych na świecie znawców i budowniczych zegarów słonecznych.
  • Barokowa figura św. Jana Nepomucena stojąca na murze przykościelnym. Zabytek pochodzący prawdopodobnie z przełomu XVIII/XIX wieku, przeniesiona na teren kościoła z kapliczki na tzw. Stoku[14].
Remove ads

Wspólnoty wyznaniowe

W mieście funkcjonuje rzymskokatolicka parafia Matki Bożej Szkaplerznej.

Oświata

Thumb
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Powstańców Śląskich oraz hala widowiskowo-sportowa wraz z infrastrukturą towarzyszącą

W Imielinie funkcjonuje pięć publicznych placówek oświatowych[15][16]:

  • Przedszkole Miejskie nr 1
  • Przedszkole Miejskie nr 2
  • Żłobek Miejski
  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Powstańców Śląskich
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Polityka

Burmistrz

W latach 1995–2024 burmistrzem Imielina był Jan Chwiędacz. Od 2024 burmistrzem miasta jest Krzysztof Hajduczek[17].

Rada Miasta

Więcej informacji Podział mandatów w wyborach do Rady Miasta, Ugrupowanie ...

Transport

Drogowy

Na terenach miasta Imielin biegną następujące drogi[23][24]:

W Imielinie przejeżdżają drogi powiatowe:[23][25]

  1. 5914S Mysłowice-WesołaLędziny – Imielin (ul. Brata Alberta) DW934
  2. 5915S Imielin (ul. Podmiejska) – Lędziny (ul. Ułańska)
  3. 5916S Imielin (ul. Satelicka) – DW934
  4. 5918S Imielin (ul. Nowozachęty, ul. Zachęty) – Mysłowice-Dziećkowice
  5. 5923S Imielin (ul. Dzikowa) – Lędziny-Goławiec

Kolejowy

Przez Imielin przebiegają linie kolejowe:[26][27]

Imielin posiada stację kolejową[28].

Remove ads

Osoby związane z Imielinem

  • Albin Siekierski (1920–1989) – ur. w Imielinie, polski pisarz, scenarzysta, poseł na Sejm PRL IX kadencji.
  • Grzegorz Kapołka – polski gitarzysta bluesowy pochodzący z Imielina.
  • o. dr Józef Pielorz (1921–2016) – ur. w Imielinie, polski duchowny katolicki, oblat, duszpasterz i publicysta.
  • Leszek Nawrocki – polski samorządowiec i architekt, w latach 1990–1994 wiceprezydent, a w latach 1994–1995 prezydent Mysłowic.
  • Longin Kozub (1927–2010) – polski prezbiter rzymskokatolicki, proboszcz w wielu parafiach na Śląsku, Odznaczony Orderem Odrodzenia Polski.
  • Paweł Baldy (1924–1979) – polski aktor teatralny i filmowy, także reżyser teatrów amatorskich.
  • Karol Madaj – polski trener kolarstwa.
  • Józef Starczynowski (1930–2001) – polski rzemieślnik, działacz społeczny, poseł na Sejm X kadencji.
  • Mateusz Górniak (ur. 1996) – pisarz[29]
Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads