Kosmatka polna

Kosmatka polna (Luzula campestris) – gatunek byliny należący do rodziny sitowatych (Juncaceae). Występuje w całej Europie oraz na północno-zachodnich krańcach Afryki. Jako roślina zawleczona rośnie na Azorach, Falklandach, Nowej Fundlandii oraz w Australii i Nowej Zelandii^[3]. W Polsce jest rośliną bardzo pospolitą na terenie niemal całego niżu i w niższych położeniach górskich. Nieco rzadziej spotykana jest tylko na północno-wschodnich krańcach kraju^[4].

Kosmatka polna

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	sitowate
Rodzaj	kosmatka
Gatunek	kosmatka polna
Nazwa systematyczna
Luzula campestris (L.) DC. J. B. P. A. M. de Lamarck & A. P. de Candolle, Fl. franç. ed. 3, 3:161. 1805[3]

Morfologia

Pokrój

Kwiatostan

Owoce

Pokrój

Niska roślina luźnokępkowa.

Łodyga

Pojedyncza, wzniesiona o wysokości do 30 cm. Pod ziemią kłącze z krótkimi rozłogami.

Liście

Ulistnienie skrętoległe. Liście łodygowe płaskie, duże, owłosione, o zamkniętych pochwach. Na brzegach liści długie, białe włoski, wyglądem przypominające watę.

Kwiaty

Zebrane na szczycie łodygi w kilka (3-6) kłosokształtnych kwiatostanów zawierających do 10 kłosków każdy. Przynajmniej część kłosów zwykle na gałązkach odgiętych ku dołowi. Działki kwiatów ciemnokasztanowe, obrzeżone i ostro zakończone. 6-krotny okwiat tworzą 2 rzędy brunatnych, lancetowatych, obrzeżonych i ostro zakończonych działek (po 3 w każdym rzędzie). Wewnątrz okwiatu jednokomorowy słupek z trójdzielnym znamieniem i 6 pręcików. Żółte pylniki są wielokrotnie dłuższe od nitek pręcików, a szyjka słupka dłuższa od zalążni.

Owoc

Nieco dłuższa od działek okwiatu, trójkątna, brunatnego koloru, jednokomorowa torebka. Nasiona o długości 1,6-1,9 mm zaopatrzone w wyrostek, który jest dwukrotnie, a po wyschnięciu trzykrotnie dłuższy od nasiona.

Biologia i ekologia

Bylina. Roślina przedsłupna i wiatropylna, kwitnie od kwietnia do maja^[5]. Nasiona posiadają elajosom i rozsiewane są przez mrówki (myrmekochoria). Rośnie na wzgórzach, łąkach, ugorach, wrzosowiskach. W górach występuje po górną granicę lasu. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Nardo-Callunetea^[6]. Liczba chromosomów 2n=12.

Zmienność

Tworzy mieszańce z k. owłosioną, k. olbrzymią i k. licznokwiatową^[7].