Kurze Grzędy (Natura 2000)

Kurze Grzędy (PLH220014) – mająca znaczenie dla Wspólnoty ostoja o powierzchni 1586,59 ha^[1], położona w województwie pomorskim na terenie powiatu kartuskiego (niewielki fragment leży także w powiecie wejherowskim), włączona do sieci Natura 2000 jako specjalny obszar ochrony siedlisk (zatwierdzona jako OZW Decyzją Komisji Europejskiej z 13 listopada 2007 r., która weszła w życie w lutym 2008 r.)^[2].

Kurze Grzędy

kod: PLH220014
Jezioro Lubogoszcz
obszar mający znaczenie dla Wspólnoty
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Położenie	gminy: Kartuzy, Linia, Sierakowice
Mezoregion	Pojezierze Kaszubskie
Data utworzenia	2008
Powierzchnia	1586,59 ha[1]
Obszary chronione	5 rezerwatów przyrody
Położenie na mapie gminy Kartuzy Kurze Grzędy
Położenie na mapie Polski Kurze Grzędy
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kurze Grzędy
Położenie na mapie powiatu kartuskiego Kurze Grzędy
54°23′58,560″N 17°58′27,840″E

Rezerwat Lubygość nad jeziorem Lubogoszcz

Opis obszaru

Ostoja Kurze Grzędy obejmuje zwarty kompleks leśny (Lasy Mirachowskie) wraz z siecią strumieni o charakterze potoków i jeziorek lobeliowych. Położona jest w strefie krawędziowej Pojezierza Kaszubskiego, której bardzo urozmaicona rzeźba została ukształtowana w czasie zlodowacenia północnopolskiego. Na terenie ostoi występują cenne starodrzewy bukowe oraz wiele zwierząt i roślin objętych ochroną gatunkową. Stwierdzono również obecność pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska i cmentarzyska kurhanowego.

Przyroda obszaru zagrożona jest głównie przez osuszanie terenów podmokłych oraz eutrofizację i dystrofizację jezior lobeliowych.

Siedliska

Okolice Jeziora Potęgowskiego

Obszar ostoi Kurze Grzędy w 50% pokrywa las mieszany, w 22% las liściasty, a w 22% las iglasty. Pozostały teren pokryty jest w 4% jeziorami lobeliowymi, a w 2% siedliskami rolniczymi.

Na terenie ostoi stwierdzono występowanie następujących siedlisk przyrodniczych:

• kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) – 20,1% obszaru
• bory i lasy bagienne (brzezina bagienna, Vaccinio uliginosi-Pinetum) – 10%
• naturalne dystroficzne zbiorniki wodne – 5%
• żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion) – 5%
• acydofilny las brzozowo-dębowy – 5%
• torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji – 3%
• jeziora lobeliowe – 1%
• torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z klasy Scheuchzerio-Caricetea) – 0,1%
• obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion – 0,1%
• grąd subatlantycki – 0,1%

Chronione gatunki zwierząt i roślin

Na terenie ostoi występują objęte ochroną gatunkową:

• zwierzęta:
  • wydra europejska
  • skójka gruboskorupowa
  • jeleń szlachetny
  • kuna domowa
  • borsuk
  • gronostaj
  • łasica
  • rzęsorek mniejszy
• rośliny:
  • podrzeń żebrowiec
  • turzyca bagienna
  • konwalia majowa
  • rosiczka okrągłolistna
  • kruszyna pospolita
  • przytulia wonna
  • bluszcz pospolity
  • wroniec widlasty
  • bagno zwyczajne
  • lobelia jeziorna
  • widłak jałowcowaty
  • widłak goździsty
  • grążel żółty
  • grzybienie północne
  • paprotka zwyczajna
  • porzeczka czarna
  • wełnianeczka darniowa
  • torfowiec bałtycki
  • torfowiec brunatny
  • torfowiec magellański
  • torfowiec brodawkowaty
  • torfowiec okazały
  • torfowiec czerwonawy
• grzyby (porosty)
  • brodaczka kępkowa

Ochrona przyrody

Ostoja położona jest na terenie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego oraz obejmuje rezerwaty: Kurze Grzędy, Jezioro Turzycowe, Żurawie Błota, Lubygość i Lechicka Szczelina. Teren OZW Kurze Grzędy leży ponadto na terenie obszaru specjalnej ochrony ptaków Lasy Mirachowskie (PLB220008).