Turzyca bagienna

Turzyca bagienna^[5] (Carex limosa L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych.

Turzyca bagienna

Turzyca bagienna (1) i t. patagońska (2)
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca bagienna
Nazwa systematyczna
Carex limosa L. Sp. pl. 2:977. 1753[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek wokółbiegunowy. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie^[6]. W Europie występuje na większości obszaru, na południu sięgając po Alpy, Pireneje oraz północną część Półwyspu Bałkańskiego. W Polsce jest dość rzadki, najliczniej występuje w północno-wschodniej części kraju. Ponadto spotykany jest na rozproszonych stanowiskach w środkowej i południowo-zachodniej Polsce. W górach jest rzadki. W Karpatach występuje na torfowiskach Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, w Beskidzie Niskim (jedno stanowisko: góra Kamień (nad Jaśliskami), na Podtatrzu na Polanie Biały Potok i na jednym stanowisku w Tatrach (Toporowy Staw Wyżni^[7].

Morfologia

Pokrój

Tworząca luźne darnie delikatna roślina o cienkiej łodydze, wąskich liściach i wysokości do 40 cm^[8].

Łodyga

Ostrokanciasta, cienka, wzniesiona, w górnej części szorstka. Wyrasta z długiego, płożącego się kłącza^[7].

Liście

Sine, rynienkowate, wąskie, o szerokości 1–2 mm^[8].

Kwiaty

Drobne, zebrane są w czerwonobrunatne kłosy. Pojedynczy szczytowy kłos jest męski. Ma on długość 1–2 cm, grubość ok. 1 cm, jest walcowaty i wyrasta na długiej szypułce. Znajdujące się w nim kwiaty męskie mają 3 pręciki. 1 lub 2 jajowate kłosy żeńskie zwieszone na dość długich szypułkach wyrastają poniżej kłosa męskiego. Mają długość około 1–1,5 cm i szerokość 5 mm. Kwiaty żeńskie wyrastają w kątach czerwonobrunatnej przysadki z zielonym grzbietem. Mają słupek z 3 znamionami. Sinego koloru pęcherzyki są szersze i krótsze od przysadek^[8].

Owoce

Drobne, trójkanciaste orzeszki o długości ok. 2,5 mm^[8].

• 
  W czasie kwitnienia
• 
  W czasie owocowania
• 
  Owoce

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit, geofit. Kwitnie od maja do lipca. Jest wiatropylna, nasiona są rozsiewane przez wiatr i wodę. Występuje głównie na torfowiskach wysokich, rzadko na torfowiskach przejściowych, w najbardziej uwodnionych ich miejscach. Na bardzo kwaśnym podłożu – pH 2,4-4^[7]. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Scheuchzerietalia palustris i zespołu (Ass.) Caricetum limosae^[9]. Liczba chromosomów 2n= 56, 62, 64^[10].

Zmienność

Tworzy mieszańce z turzycą patagońską (Carex magellanica)^[10]

Zagrożenia i ochrona

Od 2004 do 2014 roku roślina objęta była w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożona jest regionalnie na obszarach, gdzie występuje rzadko, np. w Karpatach, na Dolnym Śląsku, czy w Wielkopolsce. Czynnikami zagrożenia są: eksploatacja i osuszanie torfowisk oraz zagłuszanie przez wyższe rośliny w wyniku naturalnej sukcesji ekologicznej^[8]. Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:

• Polskiej Czerwonej Księgi Roślin – gatunek w niewielkim stopniu zagrożony (kategoria zagrożenia LR)^[11].
• Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006) – gatunek zagrożony (kategoria zagrożenia V)^[12]; 2016: NT (bliski zagrożenia)^[13].