Lemurkowate

Lemurkowate^[14] (Cheirogaleidae) – rodzina małych ssaków z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) o nocnym trybie życia. Lemurki są najmniejszymi ssakami naczelnymi. Wcześniej były klasyfikowane jako podrodzina Cheirogaleinae w rodzinie lemurów (Lemuridae).

Lemurkowate

Cheirogaleidae[1]
J.E. Gray, 1873[2]
Przedstawiciel rodziny – mikrusek karłowaty (Microcebus myoxinus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	lemurowe
Infrarząd	lemurokształtne
Nadrodzina	lemurkowce
Rodzina	lemurkowate
Typ nomenklatoryczny
Cheirogaleus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812
Synonimy Microcebina[a] J.E. Gray, 1870[3] Cheirogaleina[b] J.E. Gray, 1873[2] Chirogaleinae: Gregory, 1915[4] Chirogalinæ: Anthony & Coupin, 1931[5] Cheirogaleinae: Simpson, 1945[6] Phanerini[c] Rumpler & Rakotosamimanana, 1971[7] Cheirogaleidae: Rumpler & Albignac, 1972[8] Phanerinae: Rumpler & Albignac, 1972[9] Cheirogaleidae: Rumpler, 1974[10] Cheirogaleini: Tattersall & Schwartz, 1974[11] Phanerini: Tattersall & Schwartz, 1974[11] Cheirogaleoidea: M. Goodman, 1975[12] Microcebinae: Schwartz, 1986[13]
Rodzaje
5 rodzajów – zobacz opis w tekście

Występowanie

Lemurkowate występują wyłącznie na Madagaskarze^[15][16]. Zasiedlają obszary zalesione.

Charakterystyka

Cheirogaleidae mają drobne ciało o długości od kilkunastu do 28 centymetrów i wadze od 60 g do 1 kg, pokryte puszystym, miękkim, szaro-brązowym futrem. Wyjątkowo długi ogon u niektórych gatunków jest dłuższy niż ciało. Oczy duże, osadzone blisko siebie, uszy małe. Górna warga typowa dla Strepsirrhini - podzielona i wilgotna. Obecny jest również typowy dla małpiatek grzebień zębowy oraz włosy czuciowe (zatokowe).

Wzór zębowy		I	C	P	M
36	=	2	1	3	3
		2	1	3	3

Tryb życia

Małpiatki z rodziny lemurkowatych żywią się owocami, kwiatami, liśćmi, owadami, pająkami i drobnymi kręgowcami. Są zwierzętami świetnie przystosowanymi do życia nadrzewnego, ale często schodzą na ziemię w poszukiwaniu pokarmu. W porze suchej zapadają w stan estywacji (sen letni - stan podobny do snu zimowego).

Po 60-dniowej ciąży samica rodzi od dwóch do czterech młodych. Lemurki należą do małpiatek najbardziej prymitywnych pod względem zachowań społecznych. Żerują samotnie lub w parach, a w kontaktach grupowych nie wykazują głębszych więzi.

Systematyka

Do rodziny lemurkowatych zaliczane są następujące rodzaje^{[17][18][15][14]}:

• Microcebus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1834 – mikrusek
• Mirza J.E. Gray, 1870 – mikrus
• Allocebus Petter-Rousseaux & Petter, 1967 – lemurak – jedynym przedstawicielem jest Allocebus trichotis (Günther, 1875) – lemurak karłowaty
• Cheirogaleus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812 – lemurek
• Phaner J.E. Gray, 1870 – widłogłówka

Ochrona

Wszystkie gatunki lemurkowatych zostały objęte konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I)^[19].

Uwagi

1. Typ nomenklatoryczny: Microcebus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1834
2. Pisownia oryginalna.
3. Typ nomenklatoryczny: Phaner J.E. Gray, 1870.