Nadwodnik naprzeciwlistny

Nadwodnik naprzeciwlistny^[4] (Elatine hydropiper L.) – gatunek rośliny z rodziny nadwodnikowatych (Elatinaceae).

Nadwodnik naprzeciwlistny

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	nadwodnikowate
Rodzaj	nadwodnik
Gatunek	nadwodnik naprzeciwlistny
Nazwa systematyczna
Elatine hydropiper L. Sp. Pl. 1: 367. 1753[3]

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje na części obszaru Europy i Azji. W Polsce podawany był dawniej z licznych stanowisk w północnej części kraju, ale na większości tych stanowisk nie potwierdzono jego występowania. Obecnie najliczniej występuje w Kotlinie Oświęcimskiej i na Płaskowyżu Rybnickim. Odkryto też nowe jego stanowiska na Równinie Opolskiej i w Kotlinie Żywieckiej. W Karpatach występuje na jednym tylko stanowisku w Beskidzie Małym, na południowych obrzeżach Jeziora Międzybrodzkiego^[5].

Morfologia

Owoce

Nasiona

Łodyga

Do 15 cm długości, płożąca, drobna, cienka, rozgałęziona. Wykształca w węzłach korzenie przybyszowe^[5].

Liście

Ułożone naprzeciwlegle po dwa. Ogonek liściowy do 3 razy dłuższy od blaszki. Blaszka podłużnie eliptyczna lub łopatkowata, 5–10 mm długości i 0,5–2,5 mm szerokości^[5].

Kwiaty

4-krotne. Płatki korony długości działek kielicha, jasnoczerwone lub różowe^[5].

Owoc

Torebka. Nasiona wydłużone, podkowiasto zagięte, o nierównych ramionach^[5].

Biologia i ekologia

Rośliny na wyschniętym dnie zbiornika

Roślina jednoroczna. Kwitnie od lipca do września. Liczba chromosomów 2n=40. Rośnie na wilgotnej, mulistej glebie na obrzeżach zbiorników wodnych^[5]. Gatunek charakterystyczny zespołu Eleocharetum ovatae^[6].

Zagrożenia i ochrona

Od 2014 roku roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową^[7]. W latach 2004–2014 znajdowała się pod ochroną ścisłą^[8]. Gatunek został uznany za narażony na wyginięcie i zamieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) z kategorią zagrożenia V^[9]. W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)^[10]. Umieszczony także w Polskiej czerwonej księdze roślin (2001) z kategorią VU. W wydaniu z 2014 roku posiada kategorię EN (zagrożony)^[11].