Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Niryjek
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Niryjek[1] (Mycterus) – rodzaj chrząszczy z nadrodziny czarnuchów i rodziny niryjków. Jedyny z monotypowej podrodziny Mycterinae.
Remove ads
Morfologia
Podsumowanie
Perspektywa
Chrząszcze o wydłużonym, owalnym, stosunkowo przysadzistym, grzbietowo wypukłym ciele[2][3] osiągające od 5 do 10 mm długości[4]. Oskórek grzbietowej strony ciała jest wyraźnie, gęsto porośnięty krótkimi, przylegającymi włoskami[3][4]. Głowa jest wydłużona w ryjek[2][3][4] i pozbawiona szwu epistomalnego[2][3]. Oczy złożone są dość duże, ale słabo wypukłe[2]. Jedenastoczłonowe czułki cechują się dymorfizmem płciowym – u samców są one piłkowane do prawie blaszkowatych, a u samic raczej nitkowate lub paciorkowate[2][3]. Głaszczki obu par są podobnie ukształtowane[3]. U większości gatunków szwy gularne mają przebieg prawie równoległy. Z wyjątkiem M. quadricollis kształt przedtułowia jest dzwonkowaty[2][3]. W tyle przedplecza brak jest poprzecznego rowka łączącego parę dołków tylno-bocznych, natomiast przez środek przedplecza biec może podłużna bruzdka[3]. Stosunkowo niewielka tarczka bywa wyniesiona ponad poziom pokryw[2][3]. Pokrywy są gładkie lub miejscami pomarszczone[3]. Ich punktowanie jest bezładne[4]. Na spodzie odwłoka widocznych jest pięć sternitów (wentrytów), z których dwa pierwsze zachodzą na siebie stożkowato[2][3]; u samców występują na nich łatki szczecinek lub nagich guzków nieobecne u samic[3]. Pierwszy z wentrytów ma trójkątny, stępiony wyrostek na przednim brzegu. Genitalia samca mają wydłużony i dość wąski edeagus podzielony na tegmen i nieco zwężające się ku szczytowi prącie. Tegmen z kolei dzieli się na dosiebne basale i odsiebne apicale. To pierwsze może być podobnej długości co drugie lub znacznie od niego dłuższe. Na apicale osadzone są wyraźnie wcięte, u większości gatunków wąskie i wydłużone paramery[2][3].
Remove ads
Ekologia i występowanie
Biologia i ekologia tego rodzaju są stosunkowo słabo przebadane. Larwa opisana została tylko u jednego gatunku, Mycterus curculionides. Znaleziono ją pod korą martwej sosny na terenie Hiszpanii. Ogólnie przedstawiciele rodziny o poznanej diecie są mykofagami, często gatunkami saproksylicznymi[3].
Owady dorosłe chętnie odwiedzają kwiaty różnych roślin, np. juk, marchwi, nawłoci i pruszników[2][3]. W Europie Środkowej spotykane są na stanowiskach kserotermicznych[4].
Rodzaj rozprzestrzeniony niemal kosmopolitycznie, ale najliczniej reprezentowany w strefach umiarkowanych półkuli północnej i południowej, przy czym kilka gatunków znanych jest z krainy orientalnej (nie wszystkie zostały jednak opisane)[3]. Jest jedynym palearktycznym przedstawicielem całej rodziny[4]. W Europie reprezentują go 3 gatunki[5], z czego w Polsce tylko jeden, Mycterus curculionides[4], który to wpisany został na Czerwoną listę zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce jako narażony na wyginięcie[6]. Z kolei w nearktycznej Ameryce Północnej stwierdzono występowanie 6 gatunków[2].
Remove ads
Taksonomia
Rodzaj ten wprowadzony został w 1798 roku przez Josepha Philippe’a de Clairville i Johanna Rudolpha Schellenberga[7]. We własnym taksonie rangi rodzinowej umieścił go po raz pierwszy Lorenz Oken w 1843 roku[8]. W pracy Johna F. Lawrence'a i Alfreda Newtona z 1995 roku zaliczono go wraz z rodzajem Mycteromimus do podrodziny Mycterinae w obrębie rodziny Mycteridae[9]. Później Darren Andrew Pollock na podstawie analizy genitaliów przeniosła Mycteromimus do Eurypinae, czyniąc Mycterinae podrodziną monotypową[2][3].
Do rodzaju tego należy 10 opisanych gatunków[7][10]:
- Mycterus canescens Horn, 1879
- Mycterus concolor LeConte, 1853
- Mycterus curculioides (Fabricius, 1781)
- Mycterus elongatus Hopping, 1935
- †Mycterus molassicus Heer 1847 – gatunek kopalny znany z miocenu
- Mycterus marmoratus Pollock, 1993
- Mycterus quadricollis Horn, 1874
- Mycterus scaber Haldeman, 1843
- Mycterus tibialis Küster, 1850
- Mycterus umbellatarum (Fabricius, 1787)
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads