Pademelon

Pademelon^[4] (Thylogale) – rodzaj ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Pademelon

Thylogale
J.E. Gray, 1837[1]
Pademelon czerwonoszyi (T. thetis)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	ssaki niższe
Nadrząd	torbacze
Rząd	dwuprzodozębowce
Nadrodzina	Macropodoidea
Rodzina	kangurowate
Podrodzina	kangury
Plemię	Dendrolagini
Rodzaj	pademelon
Typ nomenklatoryczny
Halmaturus (Thylogale) eugenii J.E. Gray, 1837 (= Halmaturus thetis Lesson, 1828)
Synonimy
Conoyces Lesson, 1842[2] Thylacogale[a] Agassiz, 1846[3]
Gatunki
8 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
Zasięg występowania

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii (włącznie z Tasmanią) i Nowej Gwinei^[5][6][7].

Morfologia

Długość ciała 29–66,7 cm, długość ogona 27–57 cm; masa ciała samic 1,8–10 kg, samców 2,5–12 kg^[6][8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1837 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym opisowi kilku nowych lub mało znanych ssaków, głównie ze zbiorów Muzeum Brytyjskiego, opublikowanym na łamach The Magazine of Natural History and Journal of Zoology, Botany, Mineralogy, Geology and Meteorology^[1]. Jako gatunek typowy Gray wyznaczył (oznaczenie monotypowe) pademelona czerwonoszyjego (T. thetis).

Etymologia

• Thylogale (Thylacogale): gr. θυλακος thulakos ‘wór’; γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’^[9].
• Conoyces: etymologia nieznana, Lesson nie podał znaczenia nazwy rodzajowej^[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Didelphis brunii von Schreber, 1777

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[11][8][5]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[4]	Podgatunki[6][5][8]	Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8]	Podstawowe wymiary[6][8][b]	Status IUCN[12]
	Thylogale billardierii	(Desmarest, 1822)	pademelon rudobrzuchy	gatunek monotypowy	Australia (Tasmania (w tym wyspy Schouten, Wyspa Bruny i De Witt Island)	DC: 56–63 cm DO: 32–42 cm MC: 2,4–12 kg	LC
	Thylogale thetis	(Lesson, 1828)	pademelon czerwonoszyi	gatunek monotypowy	Australia (południowo-wschodni Queensland (od Gladstone) do południowo-wschodniej Nowej Południowej Walii (Illawarra))	DC: 29–62 cm DO: 27–51 cm MC: 1,8–9,1 kg	LC
	Thylogale stigmatica	(Gould, 1860)	pademelon czerwononogi	4 podgatunki	Australia (wybrzeże Queenslandu do środkowej Nowej Południowej Walii) i Papua-Nowa Gwinea (obszary sawannowe i trawiaste Trans-Fly w południowej Nowej Gwinei)	DC: 39–54 cm DO: 30–47 cm MC: 2,5–6,8 kg	LC
	Thylogale browni	(Ramsay, 1887)	pademelon nowogwinejski	2 podgatunki	północna i wschodnia Nowa Gwinea w Indonezji i Papui-Nowej Gwinei; introdukowany na wyspie Yapen i kilku wyspach z Archipelagu Bismarcka	DC: 49–67 cm DO: 30–52 cm MC: 3–9,1 kg	VU
	Thylogale brunii	(von Schreber, 1778)	pademelon śniady	gatunek monotypowy	Wyspy Kai, Wyspy Aru oraz południowa i południowo-wschodnia Nowa Gwinea (Indonezja i Papua-Nowa Gwinea)	DC: 46–60 cm DO: 31–57 cm MC: brak danych	VU
	Thylogale calabyi	Flannery, 1992	pademelon stokowy	gatunek monotypowy	Papua-Nowa Gwinea (nierównomiernie we wschodniej części Gór Centralnych (Giluwe, Góra Wilhelma i Mount Albert Edward)	DC: 33–55 cm DO: 25–46 cm MC: brak danych	EN

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski,  VU  – gatunek narażony,  EN  – gatunek zagrożony.

Opisano również gatunki wymarłe:

• Thylogale christenseni Hope, 1981^[13] (Nowa Gwinea; holocen).
• Thylogale ignis Flannery, Rich, Turnbull & Lundelius, 1992^[14] (Australia; pliocen).

Uwagi

1. Nieuzasadniona poprawka Thylogale J.E. Gray, 1837.
2. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała