Piestruszka

Piestruszka^[6] (Lagurus) – rodzaj ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Piestruszka

Lagurus
Gloger, 1841[1]
Przedstawiciel rodzaju – piestruszka stepowa (L. lagurus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	karczowniki
Plemię	Lagurini
Rodzaj	piestruszka
Typ nomenklatoryczny
Mus lagurus Pallas, 1773
Synonimy
Eremiomys Polyakov, 1881[2] Eremomys[a]: Heude, 1898[3] Prolagurus Kormos, 1938[4] Laguropsis Kretzoi, 1962[5]
Gatunki
7 gatunków (w tym 6 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Współcześnie żyje tylko jeden gatunek, piestruszka stepowa, zamieszkująca stepy i półpustynie Azji Wschodniej (Chińska Republika Ludowa i Mongolia), środkowej i zachodniej, po Dniepr we wschodniej Europie (Ukraina)^[7]. W przeszłości istniało więcej gatunków reprezentujących ten rodzaj, np. plejstoceński Lagurus pannonicus, znany z terenów dzisiejszej Rumunii^[8]. Również współcześnie żyjąca piestruszka stepowa występowała w poprzednim interglacjale i okresie zlodowacenia dalej na zachód, aż po południową Anglię^[9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 73–125 mm, długość ogona 6–16 mm, długość ucha 5 7mm, długość tylnej stopy 11–16 mm; masa ciała 17–46 g^[10][11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1841 roku niemiecki zoolog Constantin Wilhelm Lambert Gloger w książce swojego autorstwa o tytule Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte^[1]. Na gatunek typowy Gloger wyznaczył (oznaczenie monotypowe) piestruszkę stepową (L. lagurus).

Etymologia

• Lagurus: gr. λαγως lagōs ‘zając’; -ουρος -ouros ‘-ogonowy’, od ουρα oura ‘ogon’^[12].
• Eremiomys (Eremomys): gr. ερημια erēmia ‘pustynia’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[13]. Gatunek typowy: Mus lagurus Pallas, 1773.
• Prolagurus: gr. προ pro ‘blisko, w pobliżu’^[14]; rodzaj Lagurus Gloger, 1841. Gatunek typowy: †Lagurus pannonicus Kormos, 1930.
• Laguropsis: rodzaj Lagurus Gloger, 1841; οψις opsis, οψεως opseōs ‘wygląd, oblicze, twarz’^[15]. Gatunek typowy: †Lagurodon helleri Kretzoi, 1956.

Podział systematyczny

Do rodzaju należy jeden współcześnie występujący gatunek^{[16][11][17][6]}:

• Lagurus lagurus (Pallas, 1773) – piestruszka stepowa

Opisano również gatunki wymarłe^[18]:

• Lagurus helleri (Kretzoi, 1956)^[19] (Niemcy; pliocen)
• Lagurus pannonicus Kormos, 1930^[20] (Rumunia; plejstocen)
• Lagurus posterius Zazhigin, 1969^[21] (Rosja; plejstocen)
• Lagurus praepannonicus Topachevsky, 1965^[22] (Rosja; pliocen)
• Lagurus ternopolitanus (Topachevsky, 1973)^[23] (Ukraina; pliocen)
• Lagurus transiens Jánossy, 1962^[24] (Węgry; pliocen)

Uwagi

1. Wariant pisowni Eremiomys Polyakov, 1881.