Puszczyk kreskowany

Puszczyk kreskowany^[4], puszczyk huczek (Strix varia) – gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony.

Puszczyk kreskowany

Strix varia[1]
Barton, 1799
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	sowy
Rodzina	puszczykowate
Podrodzina	puszczyki
Rodzaj	Strix
Gatunek	puszczyk kreskowany
Synonimy
Strix varius Barton, 1799[2]
Podgatunki
zobacz opis w tekście
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
Zasięg występowania wraz z puszczykiem wielkoplamym z Meksyku uznanym za osobny gatunek

Systematyka

Systematyka tego gatunku jest kwestią sporną. Autorzy Handbook of the Birds of the World wyróżnili 4 podgatunki S. varia^[2]:

• S. v. varia Barton, 1799 – od południowo-wschodniej Alaski (prawdopodobnie) i południowo-zachodniej Kanady na południe po północną Kalifornię, na wschód po Nową Szkocję, oraz środkowe i wschodnie USA (na południe po północny Teksas i Karolinę Północną).
• S. v. helveola (Bangs, 1899) – Teksas.
• S. v. georgica Latham, 1801 – południowo-wschodnie USA.
• S. v. sartorii (Ridgway, 1874) – góry środkowego Meksyku (Durango do Oaxaca).

W 2021 roku North American Classification Committee (NACC), w oparciu o badania genetyczne, różnice w upierzeniu, wokalizacji i rodzajach zajmowanych siedlisk, podniósł takson z Meksyku do rangi odrębnego gatunku o nazwie puszczyk wielkoplamy (S. sartorii)^[5]. Takie ujęcie systematyczne stosują obecnie m.in. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) oraz autorzy Kompletnej listy ptaków świata^[4][6]. Ponadto IOC uznaje taksony georgica i helveola za synonimy podgatunku nominatywnego, a tym samym uznaje puszczyka kreskowanego za gatunek monotypowy^[6].

Morfologia

Długość ciała 40–63 cm, rozpiętość skrzydeł 96–125 cm^[7]. Masa ciała 500–1050 g^[7].

Duży ptak, łatwo rozpoznawalny po okrągłej, dużej głowie. Poza tym charakterystyczny brak „uszu” oraz 9-sylabowe pohukiwania. Pióra na szyi i górnej części piersi szarobrązowe, z poprzecznymi prążkami, na dolnej części piersi i brzuchu widoczne kreski. Tęczówki brązowe. Skrzydła krótkie i szerokie. Obie płcie są podobne, ale samice są większe i cięższe od samców^[7].

Zasięg, środowisko

Zachodnia i południowa Kanada, wschodnia połowa USA oraz północno-zachodnie i środkowo-zachodnie USA; prawdopodobnie także skrajnie południowo-wschodnia Alaska. W XX wieku jego zasięg występowania rozszerzył się przez borealne lasy południowej Kanady po górskie lasy zachodniej Kanady i zachodnich USA^[8]. Zamieszkuje zadrzewione bagna oraz rozległe lasy; często w pobliżu wody^[9].

Ekologia

Gniazda zakłada w dziuplach lub starych gniazdach ptaków drapieżnych, krukowatych lub wiewiórek^[7][9]. Jeden lęg w sezonie, choć w przypadku utraty lęgu może wyprowadzić lęg zastępczy^[7]. W zniesieniu 1–5^[9] (zwykle 2–4^[7]) białych jaj. Inkubacja trwa 28–33 dni^[7][9]. Wysiadywaniem zajmuje się samica, samiec w tym czasie dostarcza jej pożywienie^[7][8]. Pisklęta rodzą się pokryte białym puchem, z zamkniętymi oczami^[9]. Młode opuszczają gniazdo po 28–35 dniach od wyklucia^[9], choć nie są jeszcze w stanie latać i przesiadują na gałęziach; w pełni opierzone stają się po 35–40 dniach od wyklucia^[7].

Jeśli chodzi o pożywienie, jest to gatunek oportunistyczny^[7]. Żywi się różnymi małymi zwierzętami, w tym wiewiórkowatymi, myszami, nornikami, królikami, ptakami, płazami, gadami i bezkręgowcami^[9] (takimi jak owady, raki czy skorpiony^[7]), sporadycznie rybami^[7]. Zazwyczaj polują zaraz po zachodzie słońca i w nocy, choć były też widywane, jak żerują w ciągu dnia^[9].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje puszczyka kreskowanego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[3]. W 2020 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji lęgowej na około 3,4 miliona osobników^[9]. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy^[3][9].