Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Skoczomysz leśna

gatunek gryzonia z rodziny skoczkowatych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skoczomysz leśna
Remove ads

Skoczomysz leśna[12] (Napaeozapus insignis) – gatunek ssaka z rodziny skoczomyszek (Zapodidae), występujący w Ameryce Północnej[11][13].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Remove ads

Zasięg występowania

Podsumowanie
Perspektywa

Zwierzęta te zamieszkują południowo-wschodnią Kanadę w pobliżu Wielkich Jezior, południowo-wschodni półwysep Labrador, północno-wschodnie Stany Zjednoczone i pas na południe ciągnący się wzdłuż Appalachów aż po Georgię. Skoczomysz leśna jest spotykana głównie w chłodnych, wilgotnych lasach świerkowo-jodłowych i choinowych. Żyje też na mokradłach, bagnach i terenach nadbrzeżnych[11]. Gryzonie te są pospolitsze w lasach borealnych (tajdze) niż innych środowiskach. Preferują lasy z gęstym podszytem. W wielu miejscach występują reliktowe populacje zamieszkujące ograniczone obszary sprzyjającego środowiska, takie jak szczyty gór i niewielkie lasy. Są spotykane od poziomu morza w rejonie Zatoki Świętego Wawrzyńca do 2013 m n.p.m. w Appalachach[14].

Zasięg występowania w zależności od podgatunku[15]:

Remove ads

Taksonomia

Podsumowanie
Perspektywa

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1891 roku amerykański botanik i zoolog Gerrit Smith Miller nadając mu nazwę Zapus insignis[4]. Holotyp pochodził z obdzaru rzeki Restigouche, w Nowym Brunszwiku, w Kanadzie[13][15]. Jedyny przedstawiciel rodzaju skoczomysz[12] ((Napaeozapus) który opisał w 1899 roku amerykański przyrodnik Edward Alexander Preble[16].

Rodzaj Napaeozapus jest udokumentowany w zapisie kopalnym od środkowego plejstocenu (Cumberland Caverns, Maryland, Stany Zjednoczone)[13][15]. Dane molekularne sugerują, że N. insignis zawiera dwa różne gatunki, N. insignis i N. abietorum, chociaż potrzebne są dalsze badania molekularne i morfologiczne, aby potwierdzić ten układ[17]. Większość podgatunków N. insignis została opisana na podstawie morfologii i prawdopodobnie powinna być zsynonimizowana[15]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[15].

Etymologia

  • Napaeozapus: gr. ναπαιος napaios „z zalesionej doliny”, od ναπη napē „dolina”; rodzaj Zapus Coues, 1875 (skoczomyszka)[18].
  • insignis: łac. insignis „nadzwyczajny, niezwykły, godny uwagi”, od in „w stronę, w kierunku”; signum „znak”[19].
  • abietorum: łac. abietum „z jodły, jodłowy”, od abies, abietis „jodła”[19].
  • frutectanus: łac. frutectanus „mieszkaniec krzewów lub krzaków”, od frutex, fruticis „krzew, krzak”[9].
  • roanensis: góra Roan, Karolina Północna, Stany Zjednoczone[5].
  • saguenayensis: Saguenay, Quebec, Kanada[10].
Remove ads

Morfologia

Thumb
Skoczomysz w zbliżeniu

Długość ciała (bez ogona) 89–98 mm, długość ogona 115–160 mm (ok. 60% całkowitej długości), długość tylnej stopy 28–34 mm; masa ciała 17–26 g[20]. Samice są nieco większe od samców; gryzonie z północnych populacji są średnio o 12% większe od skoczomyszy z południa zasięgu. Samica ma cztery pary sutków. Masa ciała wiosną i wczesnym latem to od 17 do 26 g, przed hibernacją lub w ciąży osiąga 35 g. Skoczomysz leśna ma biały spód ciała i wierzchnie strony stóp, żółtopomarańczowe boki ciała z czarnymi włosami pokrywowymi i czarną pręgę wzdłuż kręgosłupa. Końcówka ogona jest biała. Ubarwienie jest żywsze niż u mniejszej skoczomyszki łąkowej (Zapus hudsonius), nie ma ona też białego końca ogona. Kolory sierści pełnią funkcję maskującą wśród martwej roślinności dna lasu[14]. Ciało skoczomyszy wykazuje typowe adaptacje do poruszania się skokami: długie tylne kończyny, z długimi kośćmi stopy i palców[14][21].

Biologia

Podsumowanie
Perspektywa

Tryb życia

Skoczomysz leśna jest aktywna po zmroku i nocą, prowadzi naziemny tryb życia. Hibernuje od września-października po kwiecień-maj. Późnym latem, wraz ze skracającym się dniem gryzonie żerują intensywnie, gromadząc zapas tkanki tłuszczowej, niezbędny do przetrwania zimy, kiedy nie pobierają pokarmu[11]. Normalna temperatura ciała zwierzęcia to 37 °C, w czasie hibernacji znacznie spada[14].

Skoczomyszy dożywają na wolności 4 lat, więcej niż większość drobnych północnoamerykańskich gryzoni[14].

Pożywienie

Są wszystkożerne. Żywią się grzybami, ziarnami, gąsienicami, pędrakami i jagodami, zależnie od sezonu i miejsca występowania. Szczególnie istotne są dla nich grzyby Endogone; we wschodniej części zasięgu było to 40% pożywienia przebadanych skoczomyszy. Z tego względu pełnią one pożyteczną rolę w ekosystemie, pomagając w rozsiewaniu grzybów mikoryzowych. W innym badaniu 22% pożywienia zbadanych gryzoni stanowiły owady. Skoczomyszy leśne nie magazynują jedzenia[11][14].

Rozród

Samce budzą się ze snu zimowego około dwóch tygodni przed samicami, samice są zdolne do rozrodu tuż po obudzeniu. Skoczomyszy rozmnażają się od maja do sierpnia, a nawet początku września. Niewiele wiadomo na temat ich zwyczajów godowych, ale w niewoli zdarza się, że molestowana samica rani uszy i ogon samca; zwykle nie są one agresywne wobec innych osobników. Ciąża trwa 23-29 dni, w miocie jest od jednego do siedmiu młodych (średnio 4,5); samica może wydać na świat dwa mioty w ciągu roku. Młode są w pełni owłosione po 24 dniach od urodzenia, do 34 dnia życia wyglądają podobnie do dorosłych[14]. Mogą osiągnąć dojrzałość płciową nawet w ciągu 38 dni. W Nowej Szkocji samice rodzą jeden miot i nie stwierdzono, aby rozmnażały się w roku urodzenia[11].

Zachowania

Skoczomyszy w ciągu dnia zwykle chowają się w norach, własnych lub innych drobnych ssaków, albo pod krzewami. Nora skoczomyszy ma do 1,5 m długości, wejście jest zakrywane w ciągu dnia. Budują one kuliste gniazdo z trawy i liści, osiągające 154 mm średnicy; może być ono ukryte w tunelu, krzaku lub umieszczone na ziemi. Gryzonie te przeważnie poruszają się chodząc lub podskakując na czterech kończynach. Zwykle skaczą na 0,6 do 0,9 m, ale wystraszone potrafią skoczyć na odległość 1,8 m i wysokość 60 cm[14]. W innych źródłach można znaleźć informacje o skokach na odległość nawet 3 m[22]. Przestraszona skoczomysz porusza się chaotycznymi skokami, po czym zastyga w bezruchu za gałęzią lub pod liściem, dezorientując w ten sposób drapieżnika[23].

Zwierzęta te potrafią się wspinać, w czym pomagają sobie balansując ogonem, a także pływać, choć na krótkich dystansach; zwykle unikają wody[14][23]. Areał osobniczy samców ma powierzchnię ocenianą na 0,4–3,6 hektara, samicy – 0,4–2,6 ha. Gromadzą się wokół sezonowo dostępnych źródeł pokarmu (np. jagód). W niewoli nie są agresywne wobec własnego gatunku, sypiają wspólnie z innymi osobnikami. Zwykle są ciche, tylko młode popiskują po urodzeniu; dorosłe cicho cmokają przez sen lub tuż przed zapadnięciem w sen zimowy. Uderzanie ogonem o podłoże i sporadyczne podskoki świadczą o podnieceniu lub nerwowości[14].

Interakcje międzygatunkowe

Drapieżnikami polującymi na skoczomyszy są węże Crotalus horridus i mokasyn miedziogłowiec (Agkistrodon contortrix), sowa syczoń krzykliwy (Megascops asio) i ssaki drapieżne: ryś rudy (Lynx rufus), wizon amerykański (Neovison vison), skunks zwyczajny (Mephitis mephitis), wilk szary (Canis lupus) i kot domowy (Felis catus). Skoczomyszy leśne przeważnie nie występują wspólnie z nornicą amerykańską (Myodes gapperi), co jest wiązane z agresją międzygatunkową, a nie rywalizacją o zasoby. Żerują na nich różne pasożyty wewnętrzne i zewnętrzne, najczęściej roztocz Demacarus newyorkensis[14].

Remove ads

Populacja

Skoczomysz leśna ma duży zasięg występowania i stabilną populację. Jest uznawana za gatunek najmniejszej troski. Stwierdzono gęstość populacji od 5 do 60 osobników na hektar; w Nowej Szkocji jest ona zmienna w kolejnych latach, zależnie od przeżywalności młodych i sukcesu lęgowego[11].

Przypisy

Bibliografia

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads