Uczelnie medyczne w Polsce

Uczelnie medyczne w Polsce – wykaz działających w Polsce uczelni medycznych oraz podstawowych jednostek organizacyjnych (w tym wydziałów uniwersyteckich), kształcących na kierunku lekarskim.

Charakterystyka

Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uczelnia medyczna w Polsce jest uczelnią publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego ds. zdrowia^[1]. Minister zdrowia nadzoruje zgodność działań uniwersytetów medycznych z przepisami prawa i statutem, a także prawidłowe wydatkowanie środków publicznych^[2]. W Polsce funkcjonuje 9 uniwersytetów medycznych, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego (w latach 1950–1993 Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie), Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (w latach 1984–2004 Akademia Medyczna im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy), Collegium Medicum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego, 5 wydziałów uniwersytetów oraz 3 wydziały uczelni niepublicznych, na których dostępny jest kierunek lekarski.

Limit przyjęć nowych studentów na kierunek lekarski i lekarsko-dentystyczny dla konkretnej uczelni określa corocznie minister zdrowia w rozporządzeniu. W roku akademickim 2019/2020 na kierunek lekarski rekrutować mogło 21 uczelni, zaś na kierunek lekarsko-dentystyczny – 10^[3].

Problemem polskich uczelni medycznych jest nepotyzm. Raport Komisji Europejskiej z października 2013 wskazuje, że znaczące jest w Polsce zjawisko zawłaszczenia przez rodziny lekarzy uniwersyteckich posad, katedr i klinik, które bywają przekazywane wewnątrz klanów lekarskich^[4].

Pierwszym polskim uniwersytetem medycznym był utworzony 1 października 2002 Uniwersytet Medyczny w Łodzi, który powstał z połączenia Akademii Medycznej i Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. Bolesława Szareckiego, mających siedziby w tym mieście^[5]. Przekształcenia kolejnych ośmiu akademii medycznych w uniwersytety medyczne miały miejsce w latach 2007–2012.

W roku akademickim 2014/2015 na uniwersytetach medycznych studiowało 59 691 osób^[6].

Dzieje kształcenia medycznego w Polsce na poziomie akademickim sięgają drugiej połowy XIV w. W ufundowanym w 1364 przez króla Kazimierza Wielkiego krakowskim Studium Generale znalazły się trzy fakultety. Medycynę reprezentowało wówczas dwóch uczonych: profesor medycyny i zapewne profesor astronomii, do którego zadań należało prowadzenie wykładów z astrologii. Zajęcia odbywały się w zamku na Wawelu. Gdy w 1400 odnowiono krakowską akademię, jej pierwszy rektor Stanisław ze Skarbimierza podkreślił w mowie inauguracyjnej znaczenie wydziału lekarskiego^[7].

Uniwersytety medyczne

Opracowano na podstawie danych Ministerstwa Zdrowia^[8] oraz poszczególnych uczelni. Liczba studentów według stanu w dniu 30 listopada 2014, w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego.

Lp.	Nazwa	Siedziba		Historia	Liczba studentów	Rektor (kadencja 2016–2020)
1.	Uniwersytet Medyczny w Łodzi	Łódź		Utworzony w 2002[5] z połączenia funkcjonujących w Łodzi: Akademii Medycznej (założonej w 1950 [1945]) i Wojskowej Akademii Medycznej (powstałej w 1958 [1950]).	8409[9]	prof. dr hab. Radzisław Kordek
2.	Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu	Poznań		Utworzony jako samodzielna Akademia Lekarska w Poznaniu w 1950 (w tym samym roku przemianowana na Akademię Medyczną w Poznaniu) z Wydziału Lekarskiego (założony w 1920) i Wydziału Farmaceutycznego (założony w 1947) Uniwersytetu Poznańskiego. Uczelnia w 1984 otrzymała imię Karola Marcinkowskiego. Pod obecną nazwą od 2007[10][11].	6620[9]	prof. dr hab. Andrzej Tykarski[11]
3.	Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach	Katowice		Utworzony w 1948 jako Akademia Lekarska w Bytomiu, która od 1971 nosiła nazwę Śląska Akademia Medyczna imienia Ludwika Waryńskiego w Katowicach. Pod obecną nazwą od 2007[12].	9249[9]	prof. dr hab. Przemysław Jałowiecki
4.	Warszawski Uniwersytet Medyczny	Warszawa		Utworzony w 1950 jako Akademia Lekarska w Warszawie (w tym samym roku przemianowana na Akademię Medyczną w Warszawie) z połączenia Wydziałów Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Warszawskiego z Akademią Stomatologiczną. Pod obecną nazwą od 2008[13]. Korzeniami sięga założonej w 1809 Szkoły Lekarskiej w Warszawie, włączonej w 1816 do Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego jako Wydział Lekarski[14].	9030[9]	prof. dr hab. Mirosław Wielgoś
5.	Uniwersytet Medyczny w Lublinie	Lublin		Utworzony jako samodzielna Akademia Lekarska w Lublinie w 1950, przemianowana w tym roku na Akademię Medyczną w Lublinie, która od 2002 nosiła imię Feliksa Skubiszewskiego. Pod obecną nazwą od 2008[15].	6886[9]	prof. dr hab. Andrzej Drop
6.	Uniwersytet Medyczny w Białymstoku	Białystok		Utworzony w 1950 jako Akademia Lekarska w Białymstoku, przemianowana w tym samym roku na Akademię Medyczną w Białymstoku. Pod obecną nazwą od 2008[16].	4461[9]	prof. dr hab. Adam Krętowski
7.	Gdański Uniwersytet Medyczny	Gdańsk		Utworzony w 1945 jako Akademia Lekarska w Gdańsku na bazie lokalowej zlikwidowanej niemieckiej Medizinische Akademie Danzig (1935–1945). W 1950 uczelnię przemianowano na Akademię Medyczną w Gdańsku. Pod obecną nazwą od 2009[17][18].	5076[9]	prof. dr hab. Marcin Gruchała
8.	Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie	Szczecin		Utworzony w 1948 jako Akademia Lekarska w Szczecinie, nosząca w latach 1949–1992 nazwę Pomorska Akademia Medyczna im. gen. Karola Świerczewskiego. Pod obecną nazwą od 2010[19].	5191[20]	prof. dr hab. Bogusław Machaliński
9.	Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu	Wrocław		Utworzony jako samodzielna Akademia Lekarska we Wrocławiu w 1950 z Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Wrocławskiego, powstałego w 1506 na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Jeszcze w 1950 uczelnię przemianowano na Akademię Medyczną we Wrocławiu, która od 1989 nosi imię Piastów śląskich. Pod obecną nazwą od 2012[21][22].	5572[9]	prof. dr hab. Marek Ziętek

Uniwersytety z Collegium Medicum (Kolegium Nauk Medycznych)

Lp.	Nazwa	Siedziba		Historia	Liczba studentów	Prorektor ds. Collegium Medicum
1.	Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego	Kraków		Wydział Lekarski powstał w 1364 wraz z założeniem Akademii Krakowskiej. W 1950 wyłączono go z Uniwersytetu Jagiellońskiego i utworzono z niego samodzielną uczelnię – Akademię Lekarską w Krakowie (później: Akademia Medyczna im. Mikołaja Kopernika w Krakowie). W 1993 uczelnię włączono do UJ jako Collegium Medicum.	6478[23]	prof. dr hab. Wojciech Nowak
2.	Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika	Bydgoszcz		W 1984 na bazie Zamiejscowego Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku (założonego w 1979 [1975]) utworzono samodzielną Akademię Medyczną w Bydgoszczy. W 2004 Akademia Medyczna im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy została włączona do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jako Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy.	5276[24]	prof. dr hab. Grażyna Odrowąż-Sypniewska
3.	Collegium Medicum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego	Olsztyn		W 2007 na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie utworzono Wydział Nauk Medycznych, który w 2017 przekształcono w Collegium Medicum UWM[25].		prof. dr hab. n. med. Sergiusz Nawrocki
4.	Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego	Rzeszów		Powstało w 2019 z połączenia Wydziału Medycznego (utworzonego w 2004 jako Wydział Nauk o Zdrowiu) z Wydziałem Wychowania Fizycznego (utworzonego w 2009) Uniwersytetu Rzeszowskiego[26].		prof. dr. hab. n. med. Artur Mazur[27]
5.	Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego	Zielona Góra		Utworzone w 2019 ze zniesionego Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu, który powstał na Uniwersytecie Zielonogórskim w 2015[28].		prof. dr hab. Maciej Zabel
6.	Collegium Medicum Uniwersytetu Jana Kochanowskiego	Kielce		Powstało w 2019 na bazie Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, który od 2015 kształci na kierunku lekarskim.		dr hab. Dorota Kozieł, prof. UJK
7.	Collegium Medicum im. dr. Władysława Biegańskiego Uniwersytetu Jana Długosza	Częstochowa		Powstało w 2023 na bazie Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie, który od 2022 kształci na kierunku lekarskim.		dr hab. Sławomir Letkiewicz, prof. UJD

Wydziały uniwersyteckie i uczelnie z kierunkiem lekarskim

• Wydział Lekarski Uniwersytetu Opolskiego – uprawniony do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2017/2018^[29]
• Wydział Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Radomskiego – uprawniony do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2017/2018^[30][31]
• Wydział Medyczny Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie – utworzony w 2018 roku. W 2019 roku uruchomiono rekrutację na studia na kierunku lekarskim^[32][33]
• Wydział Medyczny Uniwersytetu Warszawskiego - utworzony w 2022 roku. Studia na kierunku lekarskim zostały uruchomione od roku 2023/2024^[34]
• Wydział Medyczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II - utworzony w 2022 roku. Studia na kierunku lekarskim zostały uruchomione od roku akademickiego 2023/2024^[35]
• Wydział Medyczny i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Kaliskiego im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego - studia na kierunku zostały uruchomione od roku akademickiego 2023/2024^[36]
• Wydział Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu w Siedlcach - studia na kierunku lekarskim zostały uruchomione od roku akademickiego 2023/2024^[37]
• Collegium Medicum. Wydział Lekarski Akademii Mazowieckiej w Płocku - studia na kierunku lekarskim zostały uruchomione od roku akademickiego 2023/2024^[38]
• Wydział Medyczny Politechniki Wrocławskiej - studia na kierunku zostały uruchomione od roku akademickiego 2023/2024^[39]
• Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego Akademii Wojsk Lądowych im. generała Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu^[40]
• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu - uprawniona do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024^[41]
• Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Filia w Wałbrzychu - uprawniona do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024

Uczelnie niepubliczne z kierunkiem lekarskim

• Wydział Lekarski Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego – utworzony 1 marca 2016; pierwsza rekrutacja na kierunek lekarski w 2016^[3][42]
• Wydział Medyczny Uczelni Łazarskiego w Warszawie – uprawniony do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2017/2018^[43][44]
• Akademia Śląska (dawniej: Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach), Wydział Nauk Medycznych im. prof. Zbigniewa Religi w Zabrzu^{[potrzebny przypis]} – uprawniony do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2018/2019^[45]
• Uczelnia Medyczna im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie - uprawnienia do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2020/2021^[46]
• Wydział Lekarski Akademii Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu - uprawniony do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2022/2023^[47]
• Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej - uprawniona do prowadzenia studiów na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024^[48]
• Akademia Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu - uprawniona do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024^[49].
• Społeczna Akademia Nauk w Łodzi - uprawniona do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024^[50]
• Poznańska Akademia Medyczna Nauk Stosowanych im. Księcia Mieszka I w Poznaniu - uprawniona do prowadzenia jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim od roku akademickiego 2023/2024^[51]