Zaraza czerwonawa

Zaraza czerwonawa (Orobanche lutea Baumg.) – gatunek byliny z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae).

Zaraza czerwonawa

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	zarazowate
Rodzaj	zaraza
Gatunek	zaraza czerwonawa
Nazwa systematyczna
Orobanche lutea Baumg. Enum. stirp. Transsilv. 2:215. 1816[3]

Zasięg występowania

Występuje w Azji Środkowej i Zachodniej (Iran, Turcja, Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, w Rosji Kaukaz Północny, Tadżykistan, Turkmenistan) oraz w Europie Południowej, Środkowej i Wschodniej (Austria, Belgia, Czechy, Niemcy, Węgry, Holandia, Polska, Słowacja, Szwajcaria, Estonia, Mołdawia, europejska część Rosji, Ukraina, Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Grecja, Włochy, Czarnogóra, Rumunia, Serbia, Słowenia, Francja, Hiszpania)^[3]. W Polsce rozproszona na niżu.

Morfologia

Pokrój

Roślina dwuletnia lub trwała, ogruczolona barwy żółtej do brunatnej, wysokości 10–50 cm^[4].

Łodyga

W dole zgrubiała, ogruczolona, fioletowa lub żółta. Łuski u nasady łodygi liczna, górą skąpe^[4].

Kwiaty

O zapachu goździków. Korona brunatnoczerwona, żółtawobrunatna lub ciemnoczerwona, gęsto ogruczolona, dość duża, 2-3,5 cm długości, u dołu zwężona, ku górze stopniowo rozszerzona, dzwonkowata, o krawędzi grzbietowej poniżej załamania lekko zgiętej, na samym szczycie odgiętej. Kielich o ząbkach ostrych, długości połowy rurki korony. Kwitnie od czerwca do lipca^[4].

Biologia i ekologia

Jest rośliną pasożytniczą. Pasożytuje na roślinach z rodziny motylkowatych (Fabaceae), przeważnie na lucernie (Medicago sp.), rzadziej na innych^[5], np. na wilżynach (Ononis sp.). Kwitnie od maja do czerwca^[6]. Liczba chromosomów: n = 19, 2n = 38^[5].

Zagrożenia i ochrona

W latach 2004–2014 roślina była objęta w Polsce ochroną ścisłą, od 2014 roku podlega częściowej ochronie gatunkowej^[7]. Umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)^[8].