Kismaayo
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Kismayo ( Somali : Kismaayo , Carabi : كيسمايو , Kīsmāyū ; Talyaaniga : Chisimaio ) waa magaalo deked ku taal konfurta Jubbada Hoose (Jubbada Hoose) ee dalka Soomaaliya . Waa magaalo madaxda maamul goboleedka Jubaland .
Magaaladu waxa ay 528 kiiloomitir (328 mayl) koonfur-galbeed kaga beegan tahay caasimadda Muqdisho , una dhow afka webiga Jubba , halkaas oo uu ka soo galo badweynta Hindiya .Sida laga soo xigtay hay'adda Qaramada Midoobay u qaabilsan horumarinta , magaalada Kismaayo waxaa ku noolaa ku dhawaad 89,333 sanadkii 2005. Xilliyadii qarniyadii dhexe, Kismaayo iyo nawaaxigeeda waxay ka mid ahayd Boqortooyadii Ajuuraan ee ka talin jirtay inta badan koonfurta Soomaaliya iyo bariga Itoobiya , iyadoo dhulkeedu uu gaarayey ilaa Xaafuun oo waqooyi ah, ilaa Qelaafo oo galbeed ah, ilaa Kismaayo oo dhanka koonfureed ah. Xilligii hore ee casriga ah , Kismaayo waxaa ka talinayey Saldanada Geledi iyo 1800-aadkii dambe, Boqortooyadii Boqow. Boqortooyadu waxay ugu dambayntii la gashay Somaliland-talyaani 1925/6 kadib markii uu geeriyooday suldaankii ugu dambeeyay ee Cismaan Axmed . Xornimadii ka dib 1960kii, magaalada waxaa laga dhigay xarunta degmada Kismaayo ee rasmiga ah . Magaalada Kismaayo waxaa ka dhacay dagaallo badan oo ka dhacay dagaalladii sokeeye , laga soo billaabo horraantii sagaashameeyadii. Dabayaaqadii 2006, Islaamiyiinta xiriirka la leh Al-Shabaab ayaa qabsaday inta badan magaalada. Si dib loogula wareego lahaanshaha dhulkaas, waxaa sanadkii 2010-kii lagu dhawaaqay maamul goboleed cusub oo loo bixiyay Azania ,waxaana si rasmi ah loo sameeyay 2011. Bishii September 2012, ciidamada dowladda Soomaaliya iyo kuwa AMISOM ayaa magaalada dib ugala wareegay kooxda Al-Shabaab . Maamulka KMG ah ee Juba ayaa la aas aasay lana aqoonsaday sanadkii 2013.
Remove ads
Degmooyinka Gobolka Jubbada Hoose
- Kismayo oo caasimadda ah ahana magaalada Afarad ee ugu wayn soomaaliya
Afmadoow,Jamaame,Badhaadhe, beerxaani, beerxaani waxaa hoos yimaado hoosingaw maxamud xareed oo geel ku raaci jiray
Xaafadaha Kismayo
Kismaayo waxay ka koobanan jirtay dagaaladii ka hor 4 Xaafadood oo waawayn. waxayna kala yihiin: Farjanno, Faanoole, Calanleey,iyo Shaqaalaha. hada waxaa lagu daray 2 xaafad oo kala ah ISKU FILAN iyo GUULWADE
Kista, Caasimada sedexaad ee Soomaaliya
Muqdisho Hargaysa Kismayo iyo Baydhabo ayaa balaartay iyaga oo saldhig u ahaa labadii gumayste ee wadanka soo kala maamulay, Talyaaniga iyo Ingiriiska, sida ay isugu xigaan.
Kismaayo waa caasimada afaraad ee Soomaaliya xiligii xukumadii siyaad bare waxayna ku taalaa koonfurta fog ee Soomaaliya. Waxaa magaalada xariir dhaqaale la leh magaalooyinka waawayn ee dhaca somalia iyo weliba gobolka somalida ee kenya oo la dhihi karo waa magaalooyin ay mataano yihiin . Ganacsiga Kismaayo wuxuu gaaraa dhamaan gobolada Soomaalida Kenya ilaa wadanka Itoobiya. waana magaalo caan ku ah dhoofinta dhuxusha iyo ganacsiyo kale oo waweyn Waa gobolada ugu qanisan Somalia Jubooyinka haddii ay tahay xoolo beero bad iwm,
Waxbarashada
Magaalada Kismaayo waa isha dhaqaalaha Dowlad goboledka jubaland : waxaa ku yaal 4 dugsi sare iyo wax ka badan 7 dugsi hoose dhexe. Afarta dugsiyada sare waxaa kamid ah Iskuulka Max'ed Jaamac, Faanoole, Jubba, Guulwade iyo weliba dugsiga Axmed Bin Xambal.
Bahda waxbarashada ee degmada Kismaayo iyo guud ahaanba gobolka J/hoose waxay ku mideeysanyihiin dallad lagu magacaabo (JEN) JUbba Education Network, taasoo saldhigeedu yahay Kismaayo.
Sidoo kale magaalada Kismaayo ayaa waxaa siweyn looga bartaa culuumta kala duwan ee diinta Islaamka, iyadoo ay magaalada ku yaallaan madaaris kala duwan oo lagu barta diinta suuban ee islaamka.
Remove ads
Tirakoobka dadweynaha
Magaalada Kismaayo oo ah magaalo muhiim ah oo ku taal koonfurta Soomaaliya ayaa caan ku ah dadyow kala duwan. Beesha Mareexaan (oo ka mid ah beelaha Daarood ) ayaa loo aqoonsan yahay inay tahay kooxda ugu badan ee magaalada, iyadoo muddo dheer awood ku lahayd tirakoobka deegaanka, isku xirnaanta federaalka, iyo saameynta ay ku leedahay qaabdhismeedka ciidamada. Beesha Ogaadeen (Maxamed Zubeyr) ayaa iyana ku sugan magaalada, inkastoo doorkooda siyaasadeed uu muran ka dhashay. Maamulka Axmed Madoobe, oo ah Qabqable Ogadeen , ayaa sheeganaya in uu Kismaayo ka taliyo maamulka Jubbaland. Si kastaba ha ahaatee, waxaa maamulkiisa diiday dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya oo uu ugu horreeyo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo ku dhawaaqay in madaxda Jubaland aysan lahayn sharci dastuuri ah, isla markaana aan la aqoonsaneyn federaalka. Beelaha kale ee deggan magaalada Kismaayo waxaa ka mid ah Biimaal iyo Gaaljeceel (labada Dir ) oo ah laba qabiil oo taariikhiyan ah oo muhiim ah oo asal ahaan ka soo jeeda gobolka; Tunni ( Digil–Mirifle / Raxanweyn ), oo ah qabiilka beeraleyda-xoolo dhaqatada ah ee ka soo jeeda gobollada Shabeellaha Hoose iyo Jubbooyinka; Somali Bantu ( Jareer ), waa bulsho taariikh ahaan la faquuqo oo leh hiddo kala duwan; Bajuni (dadka laga tirada badan yahay ee xeebta), koox xeebeed leh caadooyin badeed oo soo jireen ah; iyo Sheekhaal ( Hawiye -aligned), oo ku caan baxay hoggaan diimeed. Marka loo eego qiyaasaha hay'adaha bani'aadamnimada, magaaladu waxay lahayd ku dhawaad 234,000 qof ilaa 2014, in kasta oo ay tiradu is bedbedeshay colaadaha, barakaca, iyo dhaqdhaqaaqa soo laabashada awgeed
Remove ads
Taariikhda
Qadiimiga
Waqtiyadii hore, Kismaayo waxay ka mid ahayd dawlad-goboleedka Soomaaliyeed ee ku hawlanaa isku xidhka ganacsi faa'iido badan leh oo isku xidhi jiray baayacmushtarka Soomaaliyeed ee Phenicia , Ptolemic masar. Greece , Parthian Persia , Saba , Nabataea iyo Boqortooyadii Roomaanka . Badmaaxiinta Soomaaliyeed waxay u adeegsan jireen markabkii hore ee badda Soomaaliya ee loo yaqaan beden si ay u daabulaan shixnaddooda
Qarniyadii dhexe iyo xilligii hore ee casriga
_flag_according_to_1576_Portuguese_map.svg)
Deegaanka Kismaayo ayaa markii hore ahaa deegaan yar oo kalluumeysi. Xilligii qarniyadii dhexe , gobolku wuxuu hoos yimid xukunkii Ajuuraan Sultanate ee saamaynta ku lahaa , kaas oo ka faa'iidaysan jiray beero-beereedka webiga Jubba. Burburkii siyaasaddaas ka dib, waxaa la aas aasay Golaha Deegaanka Gobroon, waxaana deegaanka qabsaday Saldanadii Geledi . Boqortooyadu waxay gaartay heerkii ugu sarreeyey markii ay talada dalka kala wareegeen Suldaan Yuusuf Maxamuud Ibraahim oo ku guuleystay in uu gobroonku adkeeyo dagaaladii Baardheere iyo Suldaan Axmed Yuusuf oo ku khasbay maamulladii gobollada sida Boqortooyadii Cumaan inay soo dhiibaan abaal-marin .
Waagii Gumaysiga
Ilaa 1886, Saldanada Zanzibar waxay xukuntay qayb la taaban karo oo ka mid ah Xeebta Swahili , oo loo yaqaan Zanj . Ka dib shirkii Berlin ee 1885, Ingiriiska iyo Jarmalku waxay si qarsoodi ah ku heshiiyeen dhinacyada saamaynta, iyadoo Ingiriisku uu qaato waxa noqon doona maxmiyadda Bariga Afrika . Labada awoodoodba waxay ka kiraysteen dhul xeebeedka Zanzibar waxayna samaysteen saldhigyo ganacsi iyo meelo ka baxsan. William Mackinnon , oo hore heshiis ula galay Sultan, ayaa aasaasay shirkadda Imperial British East Africa Company sannadkii 1888, waxaana shirkadda la siiyay deeqdii asalka ahayd ee ay ku maamuli lahayd dhulka, oo laga kireeyay Suldaan. Waxay maamushay ilaa 240 km (150 mi) oo xeeb ah oo fidsan webiga Jubba ilaa Mombasa ilaa Jarmalka Bari ee Afrika . Shirkadu way fashilantay oo 1dii Luulyo 1895 dawladda Ingiriisku waxay ku dhawaaqday maxmiyad , maxmiyadda Bariga Afrika , maamulkiina waxaa loo wareejiyay Wasaaradda Arrimaha Dibadda
Si uu Talyaanigu ugu abaalmariyo ku biirista xulafada dagaalkii 1aad ee aduunka , iyo dhacdadii Corfu ee 1923 ka dib, Ingiriisku wuxuu go'aansaday inuu Kismaayo iyo qaybta waqooyi ee Jubaland si shuruud la'aan ah ugu wareejiyo gumaystihii Talyaaniga . Qaybtii waqooyi ee dhulka Jubaland ee la qaybsaday, waxa ay jirtay muddo kooban laga soo bilaabo 1924-kii oo ahayd gumaystihii Talyaaniga ee Trans-Juba ( Oltre Giuba ). Talyaanigu wuxuu magaalada u yaqaanay Chisimaio . Gumeysigu wuxuu lahaa dhul dhan 87,000 km2 ( 33,000 sq mi), oo ay ku noolaayeen 120,000 oo qof. Dabadeed Jubaland waxay ku biirtay dalka aynu jaarka nahay ee Italian Somaliland 30kii Juun 1926kii. Ingriisku waxa uu sii haystay qaybta koonfureed ee dhulkii la qaybsaday ee Jubaland, kaas oo markii dambe loo bixiyay dagmada xudduudaha waqooyi (NFD). Sannadkii 1941kii ayaa hawlgalkii Canvas laga bilaabay NFD oo uu la galay dagaalkii Jubbooyinka. Kismaayo si degdeg ah ayaa loo qabsaday 14kii Febraayo.
Dagaalkii Sokeeye ee Soomaaliya
Ka dib burburkii maamulkii dhexe ee la socday dagaalkii sokeeye ee 1991, maleeshiyaad kala duwan oo deegaanka ah ayaa ku dagaalamay gacan ku haynta magaalada, oo ay ku jiraan taageerayaashii Maxamed Siciid Xirsi ("General Morgan"), iyo Col. Barre Aadan Shire Hiiraale Somali National Front (SNF), oo markii dambe loo yaqaan Isbahaysiga Dooxada Jubba (JVA). Sidoo kale Col. Cumar Jess ee Dhaqdhaqaaqa Waddaniga Soomaaliyeed (SPM). Sean Devereux oo ahaa shaqaale gargaar ayaa lagu dilay magaalada Janaayo 1993. Bishii Maarso 1993, koox amfibious ah oo Mareykan ah ayaa yimid magaalada iyagoo isku dayaya inay nabadda ilaaliyaan taasoo qeyb ka ah faragelinta Qaramada Midoobay ee Soomaaliya . Bishii Disembar 1993kii, ciidamadii Jeneraal Moorgan waxay maamulayeen Kismaayo, inkastoo ay joogeen ciidamo nabad ilaalin ah. Ciidamadii ugu dambeeyay ee Qaramada Midoobay ayaa ka baxay magaalada December 1994
Jeneraal Moorgan ayaa si kooban ugu dhawaaqay in Jubaland ay xorowday Sebtember 3, 1998. Kornayl Barre Aadan Shire Hiiraale , maamulka ASF wuxuu isu beddelay Isbahaysiga Dooxada Jubba 2001 . January 8, 2007, markii uu dagaalkii Raas Kambooni ka dhacay koonfurta Kismaayo, ayaa DFKMG waxay ka guurtay xarunteedii ku meel gaadhka ahayd ee Baydhabo, una guurtay caasimadda dalka ee Muqdisho . Tani waxay noqonaysaa markii ugu horeysay tan iyo burburkii taliskii Siyaad Barre sanadkii 1991-kii oo ay dowladda Federaalka gacanta ku hayso inta badan dalka. Jabkaas ka dib, Midowgii Maxkamadaha Islaamiga ah waxay u kala jabeen dhawr qaybood oo kala duwan. Qaar ka mid ah canaasiirta xagjirka ah oo ay ku jirto Al-Shabaab ayaa dib isu soo abaabulay si ay u sii wadaan kacdoonka ka dhanka ah dowladda KMG ah, kana soo horjeeda joogitaanka ciidamada Itoobiya ee Soomaaliya. Intii u dhaxaysay 2007 iyo 2008, Al-Shabaab waxa ay dhaliyeen guulo milatari, iyaga oo la wareegay gacan ku haynta magaalooyinka iyo dekedaha muhiimka ah ee bartamaha iyo koonfurta Soomaaliya. Bishii Jannaayo 2009, Al-Shabaab iyo maleeshiyaad kale ayaa u suurtagashay in ay ku qasbaan ciidamada Itoobiya in ay dib u gurtaan, iyaga oo ka tagay ciidan aan qalabeyn oo ka tirsan nabad ilaalinta Midowga Afrika si ay u caawiyaan ciidamada dowladda KMG ah. Bishii Sebtembar 2012, Ciidanka Soomaaliya , Maleeshiyada Raas Kambooni iyo Ciidamada Difaaca Kenya (KDF), oo dhamaantood ka amar qaata Howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya AMISOM , ayaa dib ugala wareegay Maleeshiyada Al-Shabaab dagaalkii Kismaayo (2012) . Tani waxay soo afjartay weerarkii Linda Nchi ee Kenya ay ku qaadday Soomaaliya kaasoo billowday dabayaaqadii sannadkii hore. July 12, 2019 Qarax loo adeegsaday gaari walxaha qarxa laga soo buuxiyay iyo weerar hubeysan oo ka dhacay hoteelka Casey ayaa waxaa ku dhintay ugu yaraan 26, oo ay ku jiraan labo wariye oo caan ah iyo sagaal ajaaniib ah. Kooxda Islaamiga ah ee al-Shabaab ayaa sheegatay mas’uuliyadda.
Remove ads
Juqraafiga
Goobta
Kismaayo waxay ku taallaa dooxada barwaaqada ah ee Jubba ee koonfur bari Soomaaliya, ee xeebta badda Soomaaliya. Degsiimooyinka u dhow waxaa ka mid ah dhanka waqooyi-bari Xamareyso (5.0 nm), dhanka waqooyi Dalxiiska (1.3 nm), waqooyi-galbeed Qeyla Dheere (6.4 nm), dhanka galbeed Saamogia (0.9 nm), ilaa koonfur-galbeed Iach Buulle (10.0 nm), iyo koonfurta Qandal (6.5 nm). Magaalooyinka ugu waaweyn dalka ee ugu dhow Kismaayo waa Jamaame (52 km), Jilib (97 km), iyo Marka (337 km).
Remove ads
Dowladda
Maamul cusub oo degmo ayaa la dhisay 6dii Sebtembar 2008. Xubnahooda ayaa la sheegay inay matalayeen Maxaakiimta Islaamiga ah iyo Al-Shabaab (midkiiba saddex xubnood) marka lagu daro qabiil deegaanka ah (hal xubin) oo qayb ka qaatay weerarka militari. Wakiilada Midowga Maxkamadaha Islaamiga ayaa su'aal galiyay sharcinimada maamulka. Oktoobar 1, 2009, Al Shabaab ayaa si buuxda ula wareegay gacan ku haynta magaalada, ka dib markii Sheekh Axmed Madoobe , oo ah taliyaha sare ee guutada Raas Kambooni (oo markaas ka tirsanaan jiray Xisbul Islaam ), uu ka hor yimid gacan ku haynta Al-Shabaab. Markii laga saaray jabhaddii Al-Shabaab bishii Sebtembar 2012, dowladda Soomaaliya ayaa billowday diyaarinta dhexdhexaadinta dhinacyada kala duwan ee magaalada si loo dhiso maamul loo dhan yahay oo maxalli ah. 28kii Agoosto 2013, maamulka Jubaland ayaa heshiis dib u heshiisiin qaran kula saxiixday Addis Ababa dowladda federaalka. Heshiiskan oo uu taageeray wasiiru dowlaha madaxtooyada Faderaalka ee Soomaaliya Faarax Cabdulqaadir oo ka wakiil ah madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud , ayaa heshiiskan waxaa garwadeen ka ah wasaaradda arrimaha dibadda Itoobiya , waxaana heshiiskan uu yimid kadib wadahadallo laba geesood ah oo soo jiitamayay. Qodobada heshiiskan ayaa dhigaya in Jubaland muddo labo sano ah uu maamulo maamulka KMG ah ee Jubba oo uu hogaamiyo madaxweynaha hadda xilka haya ee maamulkaasi Axmed Maxamed Islaam. Madaxweynaha gobolku waxa uu noqonayaa guddoomiyaha golaha fulinta ee cusub, kaas oo uu u magacaabayo saddex ku-xigeen. Sidoo kale, heshiiska ayaa waxaa ka mid ah in la isku dhafo ciidamada milateriga Jubaland ee hoos taga taliska dhexe ee ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed, waxaana heshiiskan uu dhigayaa in maamulka KMG ah ee Jubba uu ka amar qaato booliska gobolka.
Remove ads
Dhaqaalaha
Bishii Oktoobar 2008, heerka shaqada maalinlaha ah waxaa lagu qiyaasay 157,500 shilin Soomaali ah (qiyaastii $4.50), halka uu ka ahaa 52,000 shilin (qiyaastii $2.21) bishii Janaayo 2008, halka kiiloga bariiska cas uu ka kacay 14,170 (qiyaastii $0.461) $ 1.31). Litirkii naaftada ahaa 43,000 shilin (qiyaastii $1.23) geela 15 milyan oo shilin (qiyaastii $435). Wadarta wax-soo-saarka badarka ilaa 2008dii waxa lagu qiyaasay 780MT.
Gaadiidka
Madaarka
Baahida gaadiidka cirka ee magaalada Kismaayo waxaa ka shaqeeya garoonka diyaaradaha ee magaalada Kismaayo oo qiyaastii 10 KM u jira magaalada. Waxay hore u ahayd xarun lagu tababaro ciidamada cirka Soomaaliya . Ka dib markii ay bilowdeen dagaaladii sokeeye, garoonka diyaaradaha ayaa muddo xirnaa, waxaana burbur xooggan soo gaaray kaabayaashiisa. Si kastaba ha ahaatee, xarunta waxaa dib u furay bishii Oktoobar 2008 Midowga Maxkamadaha Islaamiga ah ka dib markii lagu sameeyay xoogaa dayactir ah. Isla sanadkaas, garoonka diyaaradaha waxaa sidoo kale loo beddelay Imaam Axmed Gurey , oo ahaa hoggaamiyihii milateriga Soomaaliya ee qarnigii 16-aad. Garoonka diyaaradaha ee magaalada Kismaayo ayaa si rasmi ah loo hoos geeyay maamulka KMG ah ee Jubba bishii August ee sanadkii 2013. Sida lagu heshiiyey, waxaa maamulka xarunta lagu waday in muddo lix bilood ah lagu wareejiyo dowladda Federaalka . Dakhliga iyo dhaqaalaha ka soo xarooda garoonka ayaa sidoo kale loo qoondayn doonaa adeegyada adeegyada Jubbaland iyo laamaha amniga iyo sidoo kale horumarinta hay’adaha maxaliga ah.
Waddooyinka
Saddex waddo oo halbowle u ah magaalada Kismaayo ayaa ku xira magaalooyinka waaweyn ee dalka. Waddada 600 km ee Highway 3 waxa ay maraysaa dhererka dooxada Jubba . Laga bilaabo Beled Xaawo , waxa ay sii martaa Garbahaarey , Baardheere iyo Bu’aale ka hor inta aysan gaarin Kismaayo. Jid laami ah oo dhererkeedu yahay 528 KM ayaa isku xirta caasimadda Muqdisho iyo Kismaayo, iyadoo sii marta Jilib ka hor inta aysan u leexan dhanka caasimadda. Jid weyn oo saddexaad ayaa ka baxda waqooyi-galbeed ee Kismaayo ilaa Afmadoow , kaddibna waxay u leexataa Dhoobley oo ku taalla bariga gobolka Gedo. Bishii Janaayo 2015, maamulka KMG ah ee Jubba ayaa magaalada Kismaayo ka bilaabay olole nadaafadeed oo lagu qurxinayo gaadiidka. Qayb ka mid ah olole ballaaran oo magaalaynta, hindisaha waxaa ka mid ah nadiifinta waddooyinka xiran iyo laamiyada, burburinta dhismayaasha sharci darrada ah ee ku dhexyaalla, iyo horumarinta dheeraadka ah ee isku-xirka waddooyinka dowladda hoose.
Dekadda
Dekadaha waaweyn ee Kismaayo waxa ay ku yaalaan jasiirad ku taal xeebta badda Soomaaliya. Jaziiradda Bajuuni oo hore uga mid ahayd jasiiradda Bajuuni , jasiiradda waxaa ku xidhmay waddo cidhiidhi ah, markii dekedda casriga ah ee Kismaayo la dhisay sannadkii 1964-kii, waxaana gacan ka geystay Maraykanka. Dekeddu waxay saldhig u ahayd Dekedda magaalada Kismaayo ayaa si rasmi ah loo hoos geeyay maamulka KMG ah ee Jubba bishii August ee sanadkii 2013, iyadoo heshiiska uu dhigayaa in muddo lix bilood ah kadib loo qorsheeyay in maamulka xaruntaasi lagu wareejiyo dowladda federaalka Soomaaliya. Sida Garoonka Kismaayo oo kale, dakhliga iyo dhaqaalaha ka soo xarooda dekeddu waa in loo qoondeeyaa adeegyada adeegyada Jubbaland iyo laamaha amniga iyo sidoo kale horumarinta hay’adaha maxaliga ah.
Remove ads
Maamulka iyo Sharciga
Magaaladda Kismaayo waxaa hada maamula mamul km
Dekadda
Dekadaha waaweyn ee Kismaayo waxa ay ku yaalaan jasiirad ku taal xeebta badda Soomaaliya. Jaziiradda Bajuuni oo hore uga mid ahayd jasiiradda Bajuuni , jasiiradda waxaa ku xidhmay waddo cidhiidhi ah, markii dekedda casriga ah ee Kismaayo la dhisay sannadkii 1964-kii, waxaana gacan ka geystay Maraykanka. Dekeddu waxay saldhig u ahayd Dekedda magaalada Kismaayo ayaa si rasmi ah loo hoos geeyay maamulka KMG ah ee Jubba bishii August ee sanadkii 2013, iyadoo heshiiska uu dhigayaa in muddo lix bilood ah kadib loo qorsheeyay in maamulka xaruntaasi lagu wareejiyo dowladda federaalka Soomaaliya. Sida Garoonka Kismaayo oo kale, dakhliga iyo dhaqaalaha ka soo xarooda dekeddu waa in loo qoondeeyaa adeegyada adeegyada Jubbaland iyo laamaha amniga iyo sidoo kale horumarinta hay’adaha maxaliga ah
Remove ads
Dadka deegaanka oo xusid mudan
Mohammed Sagaf , Kubadda Cagta oo ku dhashay Kismaayo, haatana matalaya Xulka Kubadda Cagta Tanzania
Maxamed Ibraahim Liqliiqato , Hogaamiye Ciidan iyo Siyaasi; safiirka Midowga Soofiyeeti iyo Jarmalka Galbeed; Guddoomiyaha Baarlamaanka (1983-1990)
C/laahi Axmed Cirro , General-ka Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed
Xuseen Samatar , Siyaasi, Bangiyo iyo abaabule bulsho
Cimilada Kista
Tixraacyada
Xiriirinta dibadda
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads