Niyon

Ang neon ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Ne at nagtataglay ng atomikong bilang 10.

Neon, ₁₀Ne

Neon
Appearance	colorless gas exhibiting an orange-red glow when placed in an electric field
Standard atomic weight Ar°(Ne)
	20.1797±0.0006 20.180±0.001 (pinaikli)[1][2]
Neon sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson He ↑ Ne ↓ Ar fluorine ← neon → sodium
Atomikong bilang (Z)	10
Group	18
Period	2
Block	p-block
Electron configuration	[He] 2s2 2p6
Electrons per shell	2, 8
Physical properties
Phase at STP	gas
Melting point	24.56 K ​(−248.59 °C, ​−415.46 °F)
Boiling point	27.104 K ​(−246.046 °C, ​−410.883 °F)
Density (at STP)	0.9002 g/L
when liquid (at b.p.)	1.207 g/cm3[3]
Triple point	24.556 K, ​43.37 kPa[4][5]
Critical point	44.4918 K, 2.7686 MPa[5]
Heat of fusion	0.335 kJ/mol
Heat of vaporization	1.71 kJ/mol
Molar heat capacity	20.79[6] J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 12 13 15 18 21 27
Atomic properties
Oxidation states	0
Ionization energies	1st: 2080.7 kJ/mol 2nd: 3952.3 kJ/mol 3rd: 6122 kJ/mol (more)
Covalent radius	58 pm
Van der Waals radius	154 pm
Mga linyang espektral ng neon
Other properties
Natural occurrence	primordiyal
Crystal structure	​face-centered cubic (fcc) (cF4)
Lattice constant	a = 453.77 pm (at triple point)[7]
Thermal conductivity	49.1×10−3 W/(m⋅K)
Magnetic ordering	diamagnetic[8]
Molar magnetic susceptibility	−6.74×10−6 cm3/mol (298 K)[9]
Bulk modulus	654 GPa
Speed of sound	435 m/s (gas, at 0 °C)
CAS Number	7440-01-9
History
Prediction	William Ramsay (1897)
Discovery and first isolation	William Ramsay & Morris Travers[10][11] (1898)
Isotopes of neon t b
Main isotopes[12] Decay abun­dance half-life (t1/2) mode pro­duct 20Ne 90.5% stable 21Ne 0.27% stable 22Ne 9.25% stable
Kategorya: Neon tingnan usapan baguhin | references

Mayroon din itong atomikong timbang na 20.183, punto ng pagkatunaw (MP o melting point) na 248.67 °C, punto ng pagkulo (BP o boiling point) na 245.95 °C, at V na 0.^[13] Bagaman isang napakakaraniwang elemento sa uniberso, bihira ito sa mundo. Isa itong hindi magalaw, walang-kulay, at hindi nakikitang gas sa pamantayang mga kalagayan o kundisyon. Nagbibigay ang neon ng kakaiba at natatanging mamula-mula o naranghalang katingkaran kapag dinaanan ng kuryente^[13] at kapag ginamit sa tubong Geissler o tubong pangdiskarga at mga lamparang neon (ilawang neon).^[14][15] pangkalakalan (commercial) na nakukuha ito mula sa hangin, kung saan natatagpuan ito sa maliliit o bakas na mga bilang. Ginagamit ito para sa mga ilaw ng neon ng lungsod.^[13] Nagmula ang salitang neon sa salitang Griyegong nangangahulugang "bago". Natuklasan ito nina William Ramsay (binabaybay ding William Ramsey^[13]) at Morris W. Travers noong 1898.^[13]

Hindi ito nagkakaroon ng reaksiyon at hindi sumasanib sa iba pang mga elemento,^[13] kaya't matatagpuan nag-iisa o nagsasarili lamang. Bagaman may katangiang maging mapula o narangha kapag dinaanan ng kuryente, umiilaw o nagliliwanag rin ito na may iba't ibang mga kulay. Dahil sa kalidad o katangiang ito ng neon, kaya ito ginagamit sa mga karatula.