Морке районы

Морке районы (рус. Моркинский район, мар. Морко кундем) — Мари Илнең көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге.

Морке районы

Герб Байрак
Ил	Россия[1]
Статус	муниципаль район[2]
Төбәк	Мари Ил
Административ үзәк	Морки
Нигезләү датасы	28 август 1924
район башлыгы	Григорьев Сергей Харитон улы[3]
Рәсми телләр	мари, рус
Халык саны  (2010)	32 411 кеше[4]
Мәйдан	2270,08 км²[5]
Сәгать поясы	MSK (UTC+3)
http://www.adm-morki.ru/

Район үзәге — штп Морке.

Район 1924 елда барлыкка килгән.

География

Чиктәшлек

Як	Район яки регион
Төньяк-көнчыгыш	Мари-Төрек районы, Бәрәңге районы
Төньяк	Куженер районы
Төньяк-көнбатыш	Советский районы
Көньяк-көнбатыш	Звенигово районы
Көньяк	Волжск районы
Көнчыгыш	Татарстан (Биектау районы, Әтнә районы, Арча районы)

Төп елгалар — Илләт һәм аның кушылдыгы Юшут.

Халык

1959[6]	1970[7]	1979[8]	1989[9]	2002[10]	2010[4]
58 483	48 365	43 627	39 142	35 443	32 411

Милли состав (2002): чирмешләр – 81,5%, татарлар – 9,0%, руслар – 8,8%.^[11]

Демография

Халык саны
2002[12]	2005	2009[13]	2010[14]	2011[15]	2012[16]	2013[17]	2014[18]	2015[19]
35 443	↘34 400	↘33 008	↘32 403	↘32 282	↘31 249	↘30 391	↘29 651	↘29 226

Административ бүленеш

• Морки шәһәр җирлеге
• Зеленогорск авыл җирлеге
• Коркатово авыл җирлеге
• Красный Стекловар авыл җирлеге
• Октябрьский авыл җирлеге
• Себеусадс авыл җирлеге
• Семисола авыл җирлеге
• Шал авыл җирлеге
• Шиньша авыл җирлеге
• Шоруньжа авыл җирлеге

Икътисад

Сәнәгать

Районда 17 сәнәгать предприятиелар, өч төзелеш оешмалар, бер автотранспорт предприятисеы һәм бер газокомпрессор станция эшли.

Транспорт

Юшут тимер юлы (2004 елга кадәр эшләде)^[20]

Социаль инфраструктура

42 мәктәп, 6 мәктәпкәчә учреждение, бер профессиональ укуханә эшли. Медицина ярдәмен ике хастаханә һәм 40 фельдшер-акушерлык пункты күрсәтә. Шулай ук районда 28 мәдәния йорты һәм 31 китапханә эшли.

Танылган шәхесләр

• Сергей Чавайн (1888, Чавайннур — 1937) — мари язучысы һәм драматургы, мари әдәбиятына нигез салучылардан берсе.
• Хәким Хәсәнов (1916, Алмәмәт (Тат.Күшнә) — 1943, Украина) — әсирлектә җәзалап үтерелгән пулеметчы, Советлар Берлеге Каһарманы.