Apollo 13
mislukte maanlanding en sewende bemande vlug van die Verenigde State se Apollo-program From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Apollo 13 (11–17 April 1970) was die sewende bemande sending in die Apollo-ruimteprogram en sou die derde maanlanding gewees het. Die ruimtetuig is op 11 April 1970 vanaf die Kennedy-ruimtesentrum gelanseer, maar die landing is afgelas nadat 'n suurstoftenk in die diensmodule twee dae na die sending ontplof en die elektriese en lewensondersteuningstelsel buite werking gestel het. Die bemanning, ondersteun deur rugsteunstelsels op die Apollo-maanmodule (LM), het eerder in 'n baan om die maan gereis en op 17 April veilig na die Aarde teruggekeer. Jim Lovell was die bevelvoerder van die sending, met Jack Swigert as vlieënier van die beheermodule (CM) en Fred Haise as vlieënier van die maanmodule. Swigert was 'n laat plaasvervanger vir Ken Mattingly, wat onttrek is uit die sending na blootstelling aan Duitse masels.
.jpg)
'n Roetine-roer van 'n suurstoftenk het beskadigde draadisolasie daarin aan die brand gesteek, wat 'n ontploffing veroorsaak het wat die inhoud van beide die suurstoftenks van die diensmodule die ruimte ingeblaas het.[nota 1] Die formele ongeluksverslag vermy egter die gebruik van die term.[6] Destydse NASA ingenieurs het "tenkfaling" verkies, beide omdat dit meer akkuraat is en om die negatiewe konnotasies rondom die woord "ontploffing" te vermy.[7] Sonder suurstof, wat nodig is vir asemhaling en vir die opwekking van elektriese krag, kon die diensmodule se aandrywing- en lewensondersteuningstelsels nie funksioneer nie. Die beheermodule se stelsels moes afgeskakel word om die oorblywende hulpbronne vir hertoetrede tot die atmosfeer te bewaar, wat die bemanning gedwing het om na die maanmodule oor te kruip en dit as 'n reddingsboot te gebruik. Met die maanlanding gekanselleer, het sendingbeheerders voltyds gewerk om die bemanning lewend terug Aarde toe te bring.
Alhoewel die maanmodule ontwerp is om twee mans vir twee dae op die maanoppervlak te ondersteun, het sendingbeheer in Houston nuwe prosedures geïmproviseer sodat dit drie mense vir vier dae kon ondersteun. Die bemanning het 'n groot ontbering ervaar, veroorsaak deur beperkte krag, 'n koue en klam kajuit en 'n tekort aan drinkbare water. Daar was 'n kritieke behoefte om die beheermodule se patrone aan te pas vir die koolstofdioksied-suiweraar om in die maanmodule te werk; die bemanning en sendingbeheerders was suksesvol in die improvisasie van 'n oplossing. Die gevaar van die ruimtevaarders het die openbare belangstelling in die Apollo-program kortliks hernu; tientalle miljoene het die neerplonsing in die suid-Stille Oseaan op televisie dopgehou.
'n Ondersoekraad het foute gevind met die voorvlugtoetsing van die suurstoftenk en die Teflon wat daarin geplaas is. Die raad het veranderinge aanbeveel, insluitend die minimalisering van die gebruik van potensieel brandbare items binne die tenk; dit is vir Apollo 14 aangepas. Die storie van Apollo 13 is al verskeie kere gedramatiseer, veral in die 1995-film Apollo 13 gebaseer op Lost Moon, die 1994-memoir wat deur Lovell mede-geskryf is en 'n episode van die 1998-minireeks From the Earth to the Moon.
Remove ads
Agtergrond
In 1961 het die Amerikaanse president John F. Kennedy sy nasie uitgedaag om teen die einde van die dekade 'n ruimtevaarder op die Maan te land en veilig terug te bring Aarde toe.[8] NASA het geleidelik aan hierdie doelwit gewerk deur ruimtevaarders die ruimte in te stuur met die Mercury- en Gemini-programme, wat gelei het tot die Apollo-program.[9] Die doelwit is bereik met Apollo 11, wat op 20 Julie 1969 op die Maan geland het. Neil Armstrong en Buzz Aldrin het op die maanoppervlakte geloop terwyl Michael Collins om die Maan gewentel het in die Beheermodule Columbia. Die sending het op 24 Julie 1969 na die Aarde teruggekeer en daar is aan pres. Kennedy se uitdaging voldoen.[8]
NASA het kontrakte vir vyftien Saturn V-vuurpyle gesluit om die doel te bereik; destyds het niemand geweet hoeveel sendings dit sou vereis nie.[10] Sedert sukses in 1969 met die sesde Saturn V met Apollo 11 behaal is, het nege vuurpyle beskikbaar gebly vir 'n verwagte totaal van tien landings.
Na die opwinding van Apollo 11 het die algemene publiek apaties teenoor die ruimteprogram geword en die Kongres het voortgegaan om NASA se begroting te sny; Apollo 20 is gekanselleer.[11] Ten spyte van die suksesvolle maanlanding, is die sendings as so riskant beskou dat ruimtevaarders nie lewensversekering kon bekostig om vir hul gesinne te sorg as hulle in die ruimte sou sterf nie.[nota 2][12]
Selfs voordat die eerste Amerikaanse ruimtevaarder in 1961 die ruimte betree het, het die beplanning vir 'n gesentraliseerde fasiliteit om met die ruimtetuie te kommunikeer en die werkverrigting daarvan te monitor, begin. Dit was grotendeels die visie van Christopher C. Kraft Jr., wat NASA se eerste vlugdirekteur geword het. Tydens John Glenn se Mercury Friendship 7-vlug in Februarie 1962 (die eerste bemande wentelvlug deur die VSA), is een van Kraft se besluite deur NASA-bestuurders tersyde gestel. Hy is geregverdig deur 'n nasending-analise en het 'n reël geïmplementeer dat die vlugdirekteur se woord tydens die sending absoluut was;[13] om sy besluite te verander, sou NASA hom dadelik moes afdank.[14] Vlugdirekteure tydens die Apollo-program het 'n eensin posbeskrywing gehad, "Die vlugdirekteur mag enige stappe neem wat nodig is vir bemanningsveiligheid en sendingsukses."[15]
Houston se Sendingbeheersentrum is in 1965 geopen. Dit is gedeeltelik deur Kraft ontwerp en is later na hom vernoem.[13] In Sendingbeheer was elke vlugbeheerder, benewens die monitering van telemetrie vanaf die ruimtetuig, in kommunikasie via stemlus met spesialiste in 'n Personeelondersteuningskamer (of "agterkamer"), wat op spesifieke ruimtetuigstelsels gefokus het.[14]
Apollo 13 was die tweede H-sending, ten doel om presisie-maanlandings te demonstreer en spesifieke plekke op die Maan te verken.[16] Met Kennedy se doelwit bereik deur Apollo 11, en Apollo 12 wat demonstreer dat die ruimtevaarders 'n presisielanding kon uitvoer, kon sendingbeplanners fokus op meer as net om veilig te land en ruimtevaarders wat minimaal in geologie opgelei is, maanmonsters te laat versamel om terug te neem na die Aarde. Daar was 'n groter rol vir wetenskap op Apollo 13, veral vir geologie, iets wat beklemtoon is deur die sending se leuse, Ex luna, scientia (Van die Maan, kennis).[17]
Remove ads
Ruimtemanne en die sleutel- sendingbeheerpersoneel
Jim Lovell was Apollo 13 se sendingbevelvoerder en 42 jaar oud ten tyde van die ruimtevlug. Hy was 'n gegradueerde van die Verenigde State se Vlootakademie en was 'n vlootvlieënier en toetsvlieënier voordat hy in 1962 vir die tweede groep ruimtevaarders gekies is. Hy het in 1965 saam met Frank Borman in Gemini 7 en die volgende jaar saam met Buzz Aldrin in Gemini 12 gevlieg voordat hy in 1968 in Apollo 8 gevlieg het, die eerste ruimtetuig wat om die Maan gewentel het.[18] Ten tye van Apollo 13 was Lovell die NASA-ruimtevaarder met die meeste tyd in die ruimte, met 'n totaal van 572 uur oor die drie sendings.[19]
Jack Swigert, die beheermodulevlieënier (CMP), was 38 jaar oud en het 'n B.Sc. in meganiese ingenieurswese en 'n M.Sc. in lugvaartwetenskap gehou; hy het in die Amerikaanse Lugmag en in die staat se Lugmag Nasionale Wag gedien en was 'n ingenieurstoetsvlieënier voordat hy in 1966 vir die vyfde groep ruimtevaarders gekies is.[20] Fred Haise, die maanmodule-vlieënier (LMP), was 36 jaar oud. Hy het 'n B.Sc. in lugvaartingenieurswese gehad, was 'n vegvlieënier van die Marine Korps, en was 'n burgerlike navorsingsvlieënier vir NASA toe hy as deel van Ruimtevaardergroep 5 gekies is.[21] [22]
Volgens die standaard Apollo-bemanningsrotasie sou die hoofbemanning vir Apollo 13 die rugsteunbemanning[nota 3]vir Apollo 10 gewees het, met Mercury- en Gemini-veteraan Gordon Cooper in bevel, Donn F. Eisele as beheermodule-vlieënier en Edgar Mitchell as maanmodule-vlieënier. Deke Slayton, NASA se Direkteur van Vlugbemanningsoperasies, het nooit beoog om Cooper en Eisele na 'n primêre bemanningsopdrag te roteer nie, aangesien albei uit die guns was – Cooper vir sy laks houding teenoor opleiding en Eisele vir voorvalle aan boord van Apollo 7 en 'n buite-egtelike verhouding. Hy het hulle aan die rugsteunbemanning toegewys omdat geen ander veteraan-ruimtevaarders beskikbaar was nie.[23] Slayton se oorspronklike keuses vir Apollo 13 was Alan Shepard as bevelvoerder, Stuart Roosa as beheermodulevlieënier, en Mitchell as maanmodulevlieënier. Die bestuur het egter gevoel dat Shepard meer opleidingstyd benodig het, aangesien hy eers onlangs sy aktiewe status hervat het na 'n operasie vir 'n binneoorafwyking en sedert 1961 nie gevlieg het nie. Dus is Lovell se bemanning (homself, Haise en Ken Mattingly), wat almal Apollo 11 ondersteun het en vir Apollo 14 geskeduleer was, met Shepard s'n omgeruil.
Swigert was oorspronklik bevelvoerder van Apollo 13 se rugsteunbemanning, met John Young as bevelvoerder en Charles Duke as maanmodule-vlieënier.[24] Sewe dae voor die lansering het Duke se seun se vriend hom aangesteek met Duitse masels.[25] Dit het beide die hoof- en rugsteunspanne, wat saam geoefen het, blootgestel. Van die vyf was slegs Mattingly nie immuun deur vorige blootstelling nie. Normaalweg, as enige lid van die hoofbemanning onttrek moes word, sou die oorblywende bemanning ook vervang word en die rugsteunbemanning sou vervang word maar Duke se siekte het dit nie moontlik gemaak nie,[26] dus twee dae voor die bekendstelling is Mattingly deur Swigert vervang.[20] Mattingly het nooit Duitse masels ontwikkel nie en het later op Apollo 16 gevlieg.[27]
Vir Apollo is 'n derde stel bemanning van ruimtevaarders, bekend as die ondersteuningsbemanning, aangewys benewens die hoof- en rugsteunspanne wat op die Mercury- en Gemini-projekte gebruik is. Slayton het die ondersteuningspanne geskep omdat James McDivitt, wat Apollo 9 sou bevel voer, geglo het dat, met voorbereiding wat in fasiliteite regoor die VSA aan die gang was, vergaderings wat 'n lid van die vlugbemanning benodig het, gemis sou word. Ondersteuningsbemanningslede moes help soos deur die sendingbevelvoerder aangedui.[28] Gewoonlik laag in senioriteit, het hulle die sending se reëls, vlugplan en kontrolelyste saamgestel en dit op datum gehou, vir Apollo 13 was hulle Vance D. Brand, Jack Lousma en óf William Pogue óf Joseph Kerwin.[nota 4] [29]
Die vlugdirekteure vir Apollo 13 was Gene Kranz, Witspan [30] (die hoofvlugdirekteur);[31][32] Glynn Lunney, Swartspan; Milton Windler, Rooispan en Gerry Griffin, Gouespan.[30] Die CAPCOM's (Capsule Communicator die persoon in Sendingbeheer, tydens die Apollo-program 'n ruimtevaarder, wat verantwoordelik was vir stemkommunikasie met die bemanning)[33] vir Apollo 13 was Kerwin, Brand, Lousma, Young en Mattingly.[34]
Remove ads
Sending kentekens en roeptekens
.jpg)
Die Apollo 13-sendingkentekens beeld die Griekse god van die Son, Apollo, uit met drie perde wat sy strydwa oor die gesig van die Maan trek, en die Aarde in die verte gesien. Dit is bedoel om die Apollo-vlugte te simboliseer wat die lig van kennis aan alle mense bring. Die sendingleuse, Ex luna, scientia ("Van die Maan, kennis"), verskyn op die pennings. Deur dit te kies, het Lovell die leuse van sy alma mater, die Vlootakademie, Ex scientia, tridens ("Uit kennis, seemag") aangepas.[35][36]
Op die kant het die sendingnommer in Romeinse syfers as Apollo XIII verskyn. Die pennings hoef nie gewysig te word nadat Swigert vir Mattingly vervang het nie, aangesien dit een van slegs twee Apollo-sending-kentekens is, die ander is Apollo 11, wat nie die name van die bemanning insluit nie. Dit is ontwerp deur die kunstenaar Lumen Martin Winter, wat dit gebaseer het op 'n muurskildery wat hy vir die St. Regis Hotel in New York Stad geskilder het.[37] Die muurskildery is later gekoop deur akteur Tom Hanks,[38] wat Lovell in die fliek Apollo 13 vertolk het, en dit is nou in die Captain James A. Lovell Federal Health Care Center in Illinois.[39]
Die sending se leuse was in Lovell se gedagtes toe hy die roepsein Aquarius vir die maanmodule gekies het, geneem van Aquarius, die draer van water.[40][41] Sommige mense in die media het verkeerdelik berig dat die roepsein geneem is uit 'n liedjie met dié naam uit die musiekblyspel Hair.[41][42] Die beheermodule se roepsein, Odyssey, is nie net gekies vir sy Homeriese assosiasie nie, maar ook om te verwys na die onlangse film, 2001: A Space Odyssey, gebaseer op 'n kortverhaal deur wetenskapfiksie-outeur Arthur C. Clarke.[40] In sy boek het Lovell aangedui dat hy die naam Odyssey gekies het omdat hy van die woord en die definisie daarvan gehou het: ‘n lang reis waar daar vele geleenthede hom voordoen om munt te slaan.[41]
As gevolg van die ongeluk en die laaste minuut bemanningsverandering van Jack Swigert wat Ken Mattingly drie dae voor die lansering vervang het, is die Apollo 13 Robbins gedenkpennings wat saam aanboord van die ruimtetuig was, gesmelt en na die sending hergebruik om die korrekte bemanning en die afwesigheid van 'n maanlandingsdatum te weerspieël.[43]
Remove ads
Ruimtetuig
.jpg)
Die Saturnus V-vuurpyl wat gebruik is om Apollo 13 na die Maan te vervoer was genommer as SA-508 en was amper identies aan dié wat vir Apollo 8 tot 12 gebruik is.[44] Die vuurpyl, saam met die ruimtetuig, het 2 949 136 kilogram geweeg.[45] Die S-IC eerste fase se enjins is gegradeer om 440 000 newton (100 000 lbf) minder totale stukrag te genereer as Apollo 12 s'n, hoewel hulle binne die spesifikasies gebly het.[46] Om die vloeibare waterstofdryfmiddel koud te hou, was die S-II tweede fase se kriogeniese tenks geïsoleer; op vroeëre Apollo-sendings het dit in die vorm van panele gekom wat vasgemaak is, maar vanaf Apollo 13 is isolasie op die buitekant van die tenks gespuit.[47] Ekstra dryfmiddel is as 'n toets saamgedra, aangesien toekomstige J-sendings na die Maan meer dryfmiddel vir hul swaarder vragte sou benodig. Dit het die vuurpyl die swaarste gemaak wat NASA nog gevlieg het en Apollo 13 was sigbaar stadiger om uit die lanseeringstoring te kom as vorige sendings.[46]
Die Apollo 13-ruimtetuig het bestaan uit beheermodule 109 en Diensmodule 109 (saam CSM-109), genaamd Odyssey, en Maanmodule 7 (LM-7), genaamd Aquarius. Ook as deel van die ruimtetuig beskou, was die lansering-ontsnappingstelsel, wat die beheermodule (CM) na veiligheid sou dryf in geval van 'n probleem tydens opstyg, en die Ruimtetuig-LM-verbindingstuk, genommer as SLA-16, wat die maanmodule (LM) gedurende die eerste ure van die sending gehuisves het.[48][49]
Die maanmodule-stadiums, beheermodule en die diensmodule is in Junie 1969 by die Kennedy-ruimtesentrum ontvang; die dele van die Saturn V is in Junie en Julie ontvang. Daarna het toetsing en montering voortgegaan, met die hoogtepunt wat bereik is met die uitrol van die lanseervoertuig, met die ruimtetuig bo-op, op 15 Desember 1969.[48] Apollo 13 was oorspronklik geskeduleer vir lansering op 12 Maart 1970, maar daardie Januarie het NASA aangekondig dat die sending tot 11 April uitgestel sou word, beide om meer tyd vir beplanning toe te laat en om die Apollo-sendings oor 'n langer tydperk te versprei.[50] Die plan was om twee Apollo-vlugte per jaar te voltooi en was in reaksie op begrotingsbeperkings[51] wat die kansellasie van Apollo 20 tot gevolg gehad het.[52]
Remove ads
Opleiding en voorbereiding
Die Apollo 13-hoofbemanning het meer as 1 000 uur se sendingspesifieke opleiding onderneem, meer as vyf uur vir elke uur van die sending se beplande duur van tien dae. Elke lid van die hoofbemanning het meer as 400 uur in babootsers van die beheermodule en (vir Lovell en Haise) van die Maanmodule by Kennedy-ruimtesentrum en in Houston deurgebring, waarvan sommige die vlugbeheerders by Sendingbeheer betrek het.[53] Vlugbeheerders het aan baie simulasies van probleme met die ruimtetuig tydens vlug deelgeneem, wat hulle geleer het hoe om in 'n noodgeval te reageer.[14] Gespesialiseerde nabootsers op ander plekke is ook deur die bemanningslede gebruik.[53]
Die ruimtevaarders van Apollo 11 het minimale tyd vir geologie-opleiding gehad, met slegs ses maande tussen die toewysing van die bemanning en die lansering; hoër prioriteite het baie van hul tyd in beslag geneem.[54] Apollo 12 het meer sulke opleiding gesien, insluitend oefening in die veld, met behulp van 'n CAPCOM en 'n gesimuleerde agterkamer van wetenskaplikes, aan wie die ruimtevaarders moes beskryf wat hulle gesien het.[55] Wetenskaplike-ruimtevaarder Harrison Schmitt het gesien dat daar beperkte entoesiasme vir geologie-velduitstappies was. Omdat hy geglo het dat 'n inspirerende onderwyser nodig was, het Schmitt gereël dat Lovell en Haise sy ou professor, Caltech se Lee Silver, ontmoet. Die twee ruimtevaarders, en plaasvervangers Young en Duke, het op hul eie tyd en koste saam met Silver op 'n velduitstappie gegaan. Aan die einde van hul week saam het Lovell Silver hul geologie-mentor gemaak, wat breedvoerig betrokke sou wees by die geologiebeplanning vir Apollo 13.[56] Farouk El-Baz het toesig gehou oor die opleiding van Mattingly en sy plaasvervanger, Swigert, wat die beskrywing en fotografering van gesimuleerde maanlandmerke vanaf vliegtuie behels het.[57] El-Baz het al drie hoofbemanningslede se ruimtevaarders die geologiese kenmerke laat beskryf wat hulle tydens hul vlugte tussen Houston en KSC gesien het; Mattingly se entoesiasme het veroorsaak dat ander ruimtevaarders, soos Apollo 14 se beheer-en-diensmodule vlieënier, Roosa, El-Baz as 'n onderwyser opgesoek het.[58]
Daar was bekommernis oor hoe naby Apollo 11 se maanmodule, Eagle, daaraan gekom het om sonder dryfmiddel te raak tydens sy maandaling en die sendingbeplanners het besluit dat die beheer-en-diensmodule, vanaf Apollo 13, die maanmodule na 'n laer wentelbaan sou bring vanwaar die maan landingspoging sou begin. Dit was 'n verandering van Apollo 11 en 12, waar die maanmodule sy vuurpyle ontbrand het om dit na die laer wentelbaan te bring. Die verandering was deel van 'n poging om die hoeveelheid vliegtyd wat vir die ruimtevaarders beskikbaar was, te verhoog namate die sendings na rowwe terrein op pad was.[59]
Die plan was om die eerste van die twee vier uur lange maanoppervlak ruimtewandelings te wy aan die opstel van die Apollo Lunar Surface Experiments Package (ALSEP) groep wetenskaplike instrumente; gedurende die tweede wandeling sou Lovell en Haise die Cone-krater, naby die beplande landingsplek, ondersoek.[60] Die twee ruimtevaarders het hul ruimtepakke gedra vir sowat 20 oefen prosedures van ruimtewandelings, insluitend die insameling van monsters en die gebruik van gereedskap en ander toerusting. Hulle het in die sogenaamde "Vomit Comet" in gesimuleerde mikrogravitasie of maanswaartekrag gevlieg, insluitend oefening met die aan- en uittrek van ruimtepakke. Om voor te berei vir die afdaling na die maan se oppervlak, het Lovell die Maanlanding Opleidingsvoertuig gevlieg nadat hy helikopteropleiding ontvang het.[61] Ten spyte van die ongelukke van een Maanlanding Opleidingsvoertuig en een soortgelyke Maanlanding Navorsingsvoertuig voor Apollo 13 se lansering, het sendingbevelvoerders die vlieg daarvan as onskatbare ervaring beskou en het hulle dus die huiwerige NASA-bestuur oortuig om hulle te behou.[62]
Remove ads
Eksperimente en wetenskaplike doelwitte
.jpg)
Apollo 13 se aangewese landingsplek was naby die Fra Mauro-krater; daar is geglo dat die Fra Mauro-formasie baie materiaal bevat het wat deur die impak uitmekaar gespat het en die Imbrium-kom vroeg in die Maan se geskiedenis gevul het. Die datering daarvan sou inligting nie net oor die Maan verskaf nie, maar ook oor die Aarde se vroeë geskiedenis. Sulke materiaal sou waarskynlik beskikbaar wees by die Cone-krater, 'n plek waar 'n impak vermoedelik diep in die maan regoliet geboor het.[63]
Apollo 11 het 'n seismometer op die Maan agtergelaat, maar die sonkrag-aangedrewe eenheid het nie sy eerste twee weke lange maannag oorleef nie. Die Apollo 12-ruimtevaarders het ook een agtergelaat as deel van sy ALSEP, wat kernaangedrewe was.[64] Apollo 13 het ook 'n seismometer (bekend as die Passiewe Seismiese Eksperiment), soortgelyk aan Apollo 12 s'n, as deel van sy ALSEP gehad, wat deur die ruimtevaarders op die Maan gelaat sou word.[65] Daardie seismometer sou gekalibreer word deur die impak, na die afvuur, van die opstygstadium van Apollo 13 se maanmodule, 'n voorwerp met bekende massa en snelheid wat op 'n bekende plek bots.[66]
Ander ALSEP-eksperimente op Apollo 13 het 'n hittevloei-eksperiment ingesluit, wat die boor van twee gate van 3 meter diep sou behels het.[67] Dit was Haise se verantwoordelikheid; hy moes ook 'n derde gat van daardie diepte vir 'n kernmonster boor.[68] 'n Gelaaide Deeltjie Maanomgewingseksperiment (GDME) het die protone en elektrone van sonoorsprong gemeet wat die Maan bereik.[69] Die pakket het ook 'n Maanatmosfeerdetektor (LAD)[70] en 'n stofdetektor ingesluit om die ophoping van puin te meet.[71] Die Hittevloei-eksperiment en die GDME is vir die eerste keer op Apollo 13 gevlieg; die ander eksperimente is al voorheen gevlieg.[68]
.jpg)
Om die ALSEP aan te dryf, is die SNAP-27 radioisotoop termo-elektriese generator (RTG) gebruik. SNAP-27, wat deur die Amerikaanse Atoomenergiekommissie ontwikkel is, is vir die eerste keer op Apollo 12 gebruik. Die brandstofkapsule het ongeveer 3,79 kg plutoniumoksied bevat. Die vat wat rondom die kapsule geplaas is vir vervoer na die Maan, is gebou met hitteskerms van grafiet en berillium en met strukturele dele van titanium en Inconel-materiale. Dus is dit gebou om die hitte van hertoetrede van die Aarde se atmosfeer te weerstaan eerder as om die lug met plutonium te besoedel in die geval van 'n mislukte sending.[72]
'n Vlag van die Verenigde State is ook geneem om op die maan se oppervlak opgerig te word.[73] Vir Apollo 11 en 12 is die vlag in 'n hittebestande buis op die voorste landingspoot geplaas; dit is vir Apollo 13 na die Modularized Equipment Storage Assembly (MESA) in die maanmodule-afdaalstadium verskuif. Die struktuur om die vlag op die luglose maan te laat wapper, is verbeter vanaf Apollo 12 s'n.[74]
Vir die eerste keer is rooi strepe op die helm, arms en bene van die bevelvoerder se A7L-ruimtepak aangebring. Dit is gedoen na Apollo 11, omdat diegene wat die beelde wat geneem is, probleme ondervind het om Armstrong van Aldrin te onderskei. Die verandering is egter te laat vir Apollo 12 goedgekeur.[75] Nuwe vloeistofsakke wat aan die helms vasgemaak was en waaruit die ruimtevaarders moes drink terwyl hulle op die Maan geloop het, is deur Haise tydens Apollo 13 se laaste televisie-uitsending voor die ongeluk gedemonstreer.[76][77]
Apollo 13 se primêre sendingdoelwitte was om: "Selenologiese inspeksie, opname en monsterneming van materiale in 'n vooraf gekose gebied van die Fra Mauro-formasie uit te voer. 'n Apollo-maanoppervlak-eksperimentepakket te ontplooi en te aktiveer. Die mens se vermoë om in die maanomgewing te werk, te ontwikkel. Foto's van kandidaat-verkenningsterreine te verkry."[78] Die ruimtevaarders moes ook ander fotografiese doelwitte bereik, insluitend van die Gegenschein vanuit 'n maanbaan en van die Maan self op die reis terug na die Aarde. Van hierdie fotografie sou deur Swigert uitgevoer word terwyl Lovell en Haise op die Maan geloop het.[79] Swigert sou ook foto's neem van die Lagrange-punte van die Aarde-Maan-stelsel. Apollo 13 het twaalf kameras aan boord gehad, insluitend dié vir televisie en bewegende beelde.[68] Die bemanning moes ook bistatiese radarwaarnemings van die Maan aflaai. Niks hiervan kon weens die ongeluk gedoen word nie.[79]
Remove ads
Vlugbaan van Apollo 13
Lansering en maanwentelbaan plasing
.jpg)
Die sending is op die beplande tyd, 14:13 OST (19:13 UTC), op 11 April gelanseer. 'n Anomalie het plaasgevind toe die tweede-fase, middelste (binneboord) enjin ongeveer twee minute te vroeg afgeskakel het.[80][81] Dit is veroorsaak deur erge pogo-ossillasies. Vanaf Apollo 10 is die voertuig se geleidingstelsel ontwerp om die enjin af te skakel in reaksie op kamerdruk-afwykings.[82] Pogo-ossillasies het op Titan-vuurpyle (gebruik tydens die Gemini-program) en op vorige Apollo-sendings voor gekom, maar op Apollo 13 is dit versterk deur 'n interaksie met turbopompkavitasie.[83][84] 'n Oplossing om pogo te voorkom was gereed vir die sending, maar skeduledruk het nie die integrasie van die hardeware in die Apollo 13-ruimtetuig toegelaat nie.[82][85] 'n Na-vlug ondersoek het aan die lig gebring dat die enjin een siklus weg was van katastrofiese faling.[82] Die vier buitenste motors (daar is een in die middel) en die S-IVB derde stadium het langer gevuur om te vergoed en die voertuig het baie naby aan die beplande sirkelvormige lae aardwentelbaan van 190 kilometer bereik, gevolg deur 'n maanoorgangversnellingontbranding ongeveer twee uur later, wat die sending op koers na die Maan geplaas het.[80][81]
Na die maanoorgangversnelling het Swigert die skeidings- en transposisiemaneuvers uitgevoer voordat die beheermodule Odyssey aan die maanmodule Aquarius gekoppel is en die ruimtetuig het van die derde stadium weggetrek.[86] Grondbeheer personeel het toe die derde fase op 'n koers gestuur om die Maan binne die bereik van die Apollo 12-seismometer te tref, wat dit net meer as drie dae in die sending gedoen het.[87]
Die bemanning het gereed gemaak vir die driedaagse reis na Fra Mauro. Om 30:40:50 na lansering, met die TV-kamera aan, het die bemanning die vuurpyl ontbrand om Apollo 13 op 'n hibriede baan te plaas. Die afwyking van 'n vrye terugkeertrajek het beteken dat as die vuurpyl nie weer ontbrand word nie, Apollo 13 die Aarde op sy terugkeerbaan sou mis, eerder as om dit te wentel, soos met 'n vrye terugkeer.[88] ’n Vrye terugkeerbaan kon slegs plekke naby die maan se ewenaar bereik; ’n hibriede trajek, wat enige tyd na maanoorgangversnelling begin kon word, het dit moontlik gemaak om plekke met hoër breedtegrade, soos Fra Mauro, te bereik.[89] Kommunikasie het opgekikker toe Swigert besef het dat hy weens die laaste minuut-haas versuim het om sy federale inkomstebelastingopgawe (wat op 15 April verskuldig is) in te dien,en te midde van gelag van sendingbeheerders gevra het hoe hy 'n uitstel kon kry. Daar is bevind dat hy geregtig was op 'n verlenging van 60 dae omdat hy teen die sperdatum uit die land was.[90]
Toegang tot die maanmodule om sy stelsels te toets was geskeduleer vir 58:00:00; toe die bemanning op die derde dag van die sending wakker word is hulle meegedeel dat dit met drie ure vorentoe geskuif is en later weer met nog 'n uur vorentoe geskuif is. 'n Televisie-uitsending was geskeduleer vir 55:00:00; Lovell, wat as seremoniemeester opgetree het, het die gehoor die binnekant van Odyssey en Aquarius gewys. [91] Die gehoor was beperk aangesien geeneen van die televisienetwerke die uitsending lewendig uitgesaai het nie,[92] wat Marilyn Lovell (Jim Lovell se vrou) gedwing het om na die BBP-kamer by Sendingbeheer te gaan as sy haar man en sy bemanningslede wou sien.[93]
Ongeluk
Ongeveer ses en 'n half minute na die TV-uitsending, nader aan 56:00:00, was Apollo 13 ongeveer 330 000 km van die Aarde af.[94] Haise was besig om die maanmodule af te skakel nadat hy die stelsels getoets het terwyl Lovell die TV-kamera weggepak het. Jack Lousma, die CAPCOM, het minder belangrike instruksies aan Swigert gestuur, insluitend die verandering van die orientasie van die ruimtetuigtuig om fotografie van Komeet Bennett te vergemaklik.[94][95]
Die druksensor in een van die Diensmodule se suurstoftenks het vroeër blykbaar wanfunksioneer, daarom het Sy Liebergot (die Vlugbeheerder, in beheer van die monitering van die Beheer-en-diensmodule se elektriese stelsels) versoek dat die roerwaaiers in die tenks geaktiveer word. Normaalweg is dit een keer per dag gedoen; 'n roering sou die inhoud van die tenks destratifiseer, wat die druklesings meer akkuraat sou maak.[94] Die vlugdirekteur, Kranz, het vir Liebergot 'n paar minute laat wag sodat die bemanning rustig kon raak na die televisie uitsending,[96] toe het Lousma die versoek aan Swigert oorgedra, wat die skakelaars wat die waaiers beheer, geaktiveer het[94] en hulle na 'n paar sekondes weer afgeskakel het.[95]
- Houston, we've had a problem. (lêerinligting) — speel in blaaier (beta)
- Swigert and Lovell reporting the incident on April 14, 1970 [2:59] "Houston, we've had a problem"
- Probleme om na lêer te luister? Sien die mediahulp.
Vyf-en-negentig sekondes nadat Swigert daardie skakelaars geaktiveer het,[96] het die ruimtevaarders 'n "redelik groot knal" gehoor, vergesel van skommelinge in elektriese krag en die afvuur van die orientasiebeheer-stuwers.[97][98] Kommunikasie en telemetrie na die Aarde was vir 1.8 sekondes buite werking, totdat die stelsel homself outomaties herstel het deur die hoëwins S-band-antenna, wat vir translunêre kommunikasie gebruik word, van smalstraal- na wyestraalmodus oor te skakel.[99] Die ongeluk het om 55:54:53 (03:08 UTC op 14 April; 10:08 NM OST, 13 April) plaasgevind. Swigert het 26 sekondes later berig: "Goed, Houston, ons het 'n probleem hier gehad," en Lovell het dit om 55:55:42 herhaal: "Houston, ons het 'n probleem gehad. Ons het 'n te lae spanning op die Hoof B-geleistam gehad."[94] William Fenner was die leidingsbeampte wat die eerste was om 'n probleem in die beheerkamer aan Kranz te rapporteer.[94]
Lovell se aanvanklike gedagte toe hy die geraas hoor het, was dat Haise die maanmodule se kajuit-herdrukklep geaktiveer het, wat ook 'n knal veroorsaak het (Haise het dit geniet om sy bemanningslede skrik te maak), maar Lovell kon sien dat Haise geen idee gehad het wat gebeur het nie. Swigert het aanvanklik gedink dat 'n meteoroïde die maanmodule moontlik getref het, maar hy en Lovell het gou besef dat daar geen lek was nie.[100] Die "Hoofgeleistam B lae spanning" het beteken dat daar 'n te lae spanning was wat deur die diensmodule se drie brandstofselle (aangedryf deur waterstof en suurstof wat vanaf hul onderskeie tenks gepomp word) na die tweede van die diensmodule se twee elektriese kragverspreidingstelsels verskaf is. Byna alles in die beheer-en-diensmodule het krag benodig om te kan funksioneer. Alhoewel die geleistam tydelik na normale status teruggekeer het, het beide geleistamme A en B se spanning gou begin daal. Haise het die status van die brandstofselle nagegaan en gevind dat twee van hulle dood was. Sendingreëls het ruimtetuie verbied om 'n maanwentelbaan te gaan tensy alle brandstofselle operasioneel was.[101]
In die minute na die ongeluk was daar verskeie ongewone lesings wat getoon het dat tenk-2 leeg was en tenk-1 se druk stadig gedaal het, dat die rekenaar van die ruimtetuig herset het en dat die hoëwins-antenna nie gewerk het nie. Liebergot het aanvanklik die kommerwekkende tekens van tenk-2 na die roering nie raak gesien nie, aangesien hy op tenk-1 gefokus het, met die gedagte dat die lesing daarvan 'n goeie riglyn sou wees vir wat in tenk 2-teenwoordig was, net soos beheerders wat hom in die "agterkamer" ondersteun het. Toe Kranz vir Liebergot hieroor uitgevra het, het hy aanvanklik geantwoord dat daar moontlik vals lesings kon wees as gevolg van 'n instrumentasieprobleem; hy is dikwels in die jare daarna daaroor geterg.[14] Lovell, wat uit die venster gekyk het, het berig dat "'n gas van een of ander aard" die ruimte instroom, wat dit duidelik maak dat daar 'n ernstige probleem is.[102]
Aangesien die brandstofselle suurstof nodig gehad het om te werk, sou die oorblywende brandstofsel afskakel wanneer tenk-1 leegloop, wat beteken dat die beheer-en-diensmodule se enigste beduidende bronne van krag en suurstof die beheermodule se batterye en sy suurstof-stutenk sou wees. Hierdie sou normaalweg vir die laaste ure van die sending benodig word, maar die oorblywende brandstofsel, met reeds 'n tekort aan suurstof, het suurstof uit die stustenk getrek. Kranz het beveel dat die stutenk geïsoleer word, wat die suurstof bespaar het, maar dit het beteken dat die oorblywende brandstofsel binne twee uur sou ophou werk, aangesien die suurstof in tenk-1 verbruik of uitgelek het.[101] Die gebied rondom die ruimtetuig was gevul met talle klein stukkies puin van die ongeluk, wat enige pogings om die sterre vir navigasie te gebruik, bemoeilik het.[103] Die doel van die sending het skielik verander, dit was eenvoudig: om die ruimtevaarders lewend terug na die Aarde te kry.[104]
Lus om die Maan
Die maanmodule het gelaaide batterye en vol suurstoftenks gehad vir gebruik op die maanoppervlakte, so Kranz het opdrag gegee dat die ruimtevaarders die maanmodule aanskakel en dit as 'n "reddingsboot"[14] gebruik; 'n scenario wat verwag is, maar as onwaarskynlik beskou is.[105] Prosedures vir die gebruik van die maanmodule op hierdie manier is deur maanmodule-vlugbeheerders ontwikkel na 'n opleidingssimulasie vir Apollo 10 waarin die maanmodule nodig was vir oorlewing, maar nie betyds aangeskakel kon word nie.[104] As Apollo 13 se ongeluk op die terugreis plaasgevind het, met die maanmodule reeds gebruik en agtergelaat, sou die ruimtevaarders gesterf het,[106] net soos hulle sou gesterf het na 'n ontploffing in 'n maanbaan, insluitend een terwyl Lovell en Haise op die Maan geloop het.[107]
'n Belangrike besluit was die keuse van die terugkeer roete. 'n Direkte stop en omdraai sou die diensmodule se hoofenjin moes gebruik om terug te keer voordat dit die Maan bereik. Die ongeluk kon egter die hoofenjin beskadig het en die brandstofselle sou ten minste nog 'n uur moes hou om aan sy kragbehoeftes te voldoen, so Kranz het eerder op 'n langer roete besluit: die ruimtetuig sou om die Maan swaai (die maan se aantrekkingskrag gebruik) voordat dit na die Aarde sou terugkeer. Apollo 13 was op die hibriede trajek wat dit na Fra Mauro sou neem; dit moes nou teruggebring word na 'n vrye terugkeer. Die maammodule se Daalaandrywingstelsel, hoewel nie so kragtig soos die diensmodule se hoofenjin nie, kon dit doen, maar nuwe sagteware vir Sendingbeheer se rekenaars moes deur tegnici geskryf word, aangesien daar nooit voorsien is dat die beheer-en-diensmoduleruimtetuig vanaf die maanmodule gemanuvreer sou moes word nie. Terwyl die beheermodule afgeskakel word, het Lovell die oriëntasie-inligting van die leidingstelsel oorgeskryf en handberekeninge uitgevoer om dit na die maanmodule se gidsstelsel oor te dra, wat afgeskakel was; op sy versoek het Sendingbeheer sy syfers nagegaan.[104][108] Om 61:29:43.49 is die maanmodule se Daalaandrywingstelsel vir 34.23 sekondes ontbrand om Apollo 13 in 'n vrye terugkeertrajek teruggeplaas.[109]
Die verandering sou Apollo 13 binne ongeveer vier dae terug na die Aarde kry met 'n landing in die Indiese Oseaan, waar NASA weinige herwinningsmagte gehad het. Jerry Bostick en ander Vlugbeheerders was gretig om beide die reistyd te verkort en om in die Stille Oseaan te land, waar die hoofherwinningsmagte geleë was. Een opsie sou die terugreistyd met 36 uur verminder, maar dit sou vereis dat van die diensmodule ontslae geraak word; dit sou die beheermodule se hitteskild aan die ruimte blootstel tydens die terugreis, iets waarvoor dit nie ontwerp is nie. Die Vlugbeheerders het ook na ander opsies gekyk. Na 'n vergadering met NASA-amptenare en ingenieurs, het die senior persoon teenwoordig, die direkteur van die Manned Spaceflight Center, Robert R. Gilruth, besluit op 'n ontbranding met behulp van die Daalaandrywingstelsel, wat 12 uur sou bespaar en Apollo 13 in die Stille Oseaan sou laat land. Hierdie ontbranding sou plaasvind twee ure nadat die ruimtetuig verby die naaste punt aan die Maan (perisintium) was, genoem PC+2.[104] By perisintium het Apollo 13 die rekord (volgens die Guinness Book of World Records) opgestel, wat steeds staan, vir die verste afstand van die Aarde deur 'n bemande ruimtetuig: 400 171 kilometer vanaf die Aarde om 19:21 OST, 14 April (00:21:00 UTC 15 April).[110]
Terwyl hulle vir die ontbranding voorberei het is die bemanning meegedeel dat die S-IVB derde stadium die Maan, soos beplan, getref het, wat Lovell laat spot het met 'n opmerking: "Wel, ten minste het iets op hierdie vlug gewerk."[111][112] Kranz se Witspan-sendingbeheerders, wat die meeste van hul tyd bestee het om ander spanne te ondersteun en die prosedures te ontwikkel wat dringend nodig was om die ruimtevaarders huis toe te bring, het hul konsoles vir die PC+2-prosedure beman.[113] Normaalweg kon die akkuraatheid van so 'n ontbranding verseker word, deur die belyning wat Lovell na die maanmodule se rekenaar oorgedra het, te kontroleer teen die posisie van een van die sterre wat ruimtevaarders vir navigasie gebruik het, maar die lig wat van die vele stukke puin wat die ruimtetuig vergesel het geglinster het, het dit onprakties gemaak. Die ruimtevaarders het gevolglik die een beskikbare ster gebruik waarvan die posisie nie verberg kon word nie: die Son. Houston het hulle ook meegedeel dat die Maan in die middel van die bevelvoerder se venster van die maanmodule sou wees terwyl hulle die ontbranding maak, wat amper perfek was, minder as 0,3 meter per sekonde af.[111] Die ontbranding het om 79:27:38.95 begin en het vier minute en 23 sekondes geduur.[114] Die bemanning het toe die meeste maanmodulestelsels afgeskakel om verbruikbare bronne te bespaar.[111]
Terugkeer na die Aarde
Die maanmodule het genoeg suurstof gehad, maar daar was steeds die probleem om koolstofdioksied te verwyder, wat deur houers litiumhidroksiedkorreltjies geabsorbeer is. Die maanmodule se voorraadhouers, bedoel om twee ruimtevaarders vir 45 uur op die Maan te akkommodeer, was nie genoeg om drie ruimtevaarders vir die terugreis na die Aarde te ondersteun nie.[115] Die beheermodule het genoeg houers gehad, maar hulle was van 'n ander vorm en grootte as die maanmodule s'n en kon dus nie in die maanmodule se toerusting gebruik word nie. Ingenieurs op die grond het 'n manier bedink om die gaping te oorbrug deur plastiekdeksels te gebruik wat van prosedurehandleidings geruk is, kleefband en ander items wat op die ruimtetuig beskikbaar was.[116][117] NASA-ingenieurs het na die geïmproviseerde toestel as "die posbus" verwys.[118] Die prosedure vir die bou van die toestel is oor die tydperk van 'n uur deur CAPCOM Joseph Kerwin aan die bemanning voorgelees en is deur Swigert en Haise gebou; koolstofdioksiedvlakke het onmiddellik begin daal. Lovell het later hierdie improvisasie beskryf as "'n goeie voorbeeld van samewerking tussen grond en ruimte".[119]
.jpg)
Die beheer-en-diensmodule se elektrisiteit het gekom van brandstofselle wat water as 'n neweproduk produseer, maar die maanmodule is aangedryf deur silwersinkbatterye wat nie dit gedoen het nie, dus sou beide elektriese krag en water (wat nodig is vir toerustingverkoeling sowel as om te drink) krities wees. Die maanmodule se kragverbruik is tot die laagste moontlike vlak verminder.[120] Swigert kon 'n paar drinksakke met water uit die beheermodule se waterkraan vul,[111] maar selfs deur rantsoenering van persoonlike verbruik toe te pas, het Haise aanvanklik bereken dat hulle ongeveer vyf uur voor hul terugkeer sonder water vir verkoeling sou wees. Dit het aanvaarbaar gelyk omdat die stelsels van Apollo 11 se maanmodule, wat eens in 'n maanbaan gelaat is, vir sewe tot agt uur aangehou werk het, selfs met die water afgesny. Uiteindelik het Apollo 13 na die Aarde teruggekeer met slegs 12,8 kilogram water oor.[121] Die bemanning se rantsoen was 0,2 liter water per persoon per dag; die drie ruimtevaarders het altesaam 14 kilogram verloor en Haise het 'n urienweginfeksie ontwikkel.[122][123] Hierdie infeksie is waarskynlik veroorsaak deur die verminderde waterinname, maar mikrogravitasie en die gevolge van kosmiese straling kon moontlik sy immuunstelsel se reaksie op die patogeen benadeel het.[124]
Binne die donker ruimtetuig het die temperatuur tot so laag as 3 °C gedaal.[125] Lovell het oorweeg om die bemanning hul ruimtepakke te laat aantrek, maar het besluit dat dit te warm sou wees. In plaas daarvan het Lovell en Haise hul maanwandelingstewels gedra en Swigert het 'n ekstra oorpak aangetrek. Al drie ruimtevaarders was koud, veral Swigert, wie se voete nat geword het terwyl hy die watersakke gevul het en geen maanwandelingstewels aangehad het nie aangesien hy nie geskeduleer was om op die Maan te loop nie. Hulle is aangesê om nie hul urine in die ruimte te stort nie aangesien dit die vlugbaan kon versteur en dus moes hulle dit in sakke bêre. Water het op die mure gekondenseer; enige kondensasie wat moontlik agter toerustingpanele was[126] het geen probleme veroorsaak nie, deels as gevolg van die uitgebreide verbeterings aan elektriese isolasie wat na die Apollo 1-brand ingestel is.[127] Ten spyte van dit alles het die bemanning min klagtes gehad.[128]
Die Vlugbeheerder John Aaron, saam met Mattingly en verskeie ingenieurs en ontwerpers, het 'n prosedure ontwerp om die beheermodule van volle afgeskakel aan te skakel – iets wat nooit bedoel was om tydens 'n vlug gedoen te word nie, wat nog te sê onder Apollo 13 se streng krag- en tydsbeperkings.[129] Die ruimtevaarders het die prosedure sonder ooglopende probleme geïmplementeer: Kranz het later die krediet vir hul oorlewing gegee aan al drie ruimtevaarders wat toetsvlieëniers was, gewoond daaraan om in kritieke situasies met hul lewens op die spel te werk.[128]
Wetende dat die koue toestande gekombineer met onvoldoende rus die tyd-kritieke aanvang van die beheermodule voor hertoetrede sou belemmer, het sendingbeheer Lovell na 133 uur toestemming gegee om die maanmodule ten volle aan te skakel om die kajuittemperatuur te verhoog, wat die herbegin van die maanmodule se leidingsrekenaar ingesluit het. Deur die maanmodule se rekenaar aan die gang te hê, kon Lovell 'n navigasiewaarneming uitvoer en die maanmodule se Traagheidsmeeteenheid (IMU) kalibreer. Met die maanmodule se rekenaar bekend met sy ligging en oriëntasie, is die beheermodule se rekenaar later gekalibreer in 'n omgekeerde van die normale prosedures wat gebruik word om die maanmodule op te stel, wat stappe uit die herbeginproses afgeskaal het en die akkuraatheid van die PGNCS-beheerde hertoetrede verhoog het.[130]
Hertoetrede in atmosfeer en neerplons
Ten spyte van die akkuraatheid van die PC+2-prosedure, het die ruimtetuig stadig van koers afgedryf, wat 'n regstelling genoodsaak het. Aangesien die maanmodule se leidingstelsel afgeskakel is na die PC+2-prosedure, is die bemanning aangesê om die lyn tussen nag en dag op Aarde te gebruik om hulle te lei, 'n tegniek wat op NASA se Aarde-wentelbaan-missies gebruik word, maar nooit op pad terug van die Maan nie.[128] Hierdie Daalaandrywingstelselverbranding, om 105:18:42 vir 14 sekondes, het die geprojekteerde ingangsvlugroetehoek terug binne veilige perke gebring. Nietemin was nog 'n verbranding nodig om 137:40:13, met behulp van die maanmodule se reaksiebeheerstelselstuwers, vir 21.5 sekondes. Die diensmodule is minder as 'n halfuur later ontkoppel en losgelaat, wat die bemanning toegelaat het om die skade vir die eerste keer te sien en te fotografeer. Hulle het berig dat 'n hele paneel van die diensmodule se buitekant vermis was, dat die brandstofselle bokant die suurstoftenkrak gekantel het, dat die hoëwins-antenna beskadig was en dat daar 'n aansienlike hoeveelheid wrakstukke orals was.[131] Haise kon moontlike skade aan die diensmodule se enjinklok sien, wat Kranz se besluit om die diensmodules se enjin nie te gebruik nie, ondersteun het.[128] Die bemanning het toe uit die maanmodule terug in die beheermodule beweeg en die lewensondersteuningstelsels heraktiveer.[3]
Die laaste probleem wat opgelos moes word, was hoe om die maanmodule op 'n veilige afstand van die beheermodule te skei net voor hertoetrede in die atmsofeer. Die normale prosedure, in 'n maanbaan, was om die maanmodule vry te stel en dan die diensmodule se reaksiebeheerstelselstuwers te gebruik om die beheer-en-diensmodule weg te trek, maar teen hierdie punt was die diensmodule reeds losgelaat. Die vervaardiger van die maanmodule, Grumman, het 'n span ingenieurs van die Universiteit van Toronto, onder leiding van senior wetenskaplike Bernard Etkin, aangestel om die probleem op te los van hoeveel lugdruk in die doktonnel gelaat moet word (eerder as om dit heeltemal na die ruimte te ventileer) om die modules uitmekaar te stoot. Die ruimtevaarders het die oplossing met sukses toegepas.[132] Die maanmodule het weer die Aarde se atmosfeer binnegedring en is vernietig, met die oorblywende stukke wat diep in die oseaan geval het. [106][133] Apollo 13 se finale middelkoers-korreksie het die bekommernisse van die Atoomenergiekommissie aangespreek, wat wou hê dat die houer met die plutoniumoksied wat vir die SNAP-27 RTG bedoel was, op 'n veilige plek moes land. Die impakpunt was oor die Tonga-trog in die Stille Oseaan, een van sy diepste punte en die houer het 10 kilometer na die bodem gesink. Latere helikopteropnames het geen radioaktiewe lekkasie gevind nie.[128]
Ionisasie van die lug rondom die beheermodule tydens hertoetreding sal tipies 'n kommunikasieonderbreking van vier minute veroorsaak. Apollo 13 se vlak terugkeerpad het dit tot ses minute verleng, langer as wat verwag is; beheerders het gevrees dat die beheermodule se hitteskild gefaal het..[134] Odyssey het radiokontak herwin en veilig in die suid-Stille Oseaan neergeplons, 21°38′24″S 165°21′42″W,[135] suidoos van Amerikaans-Samoa en 6.5 km vanaf die bergingskip, USS Iwo Jima.[136] Alhoewel hulle moeg was, was die bemanning in 'n goeie toestand, behalwe vir Haise, wat 'n ernstige urienweginfeksie ontwikkel het weens onvoldoende waterinname.[123] Die bemanning het oornag op die skip gebly en die volgende dag na Pago Pago, Amerikaans Samoa, gevlieg. Hulle het na Hawaii gevlieg, waar president Richard Nixon hulle die Presidensiële Medalje van Vryheid, die hoogste burgerlike eerbewys, aan hulle toegeken het.[137] Hulle het oornag gebly en is toe terug na Houston gevlieg.[138] Op pad na Honolulu het president Nixon in Houston gestop om die Presidensiële Medalje van Vryheid aan die Apollo 13-sendingoperasiespan toe te ken.[139] Hy het oorspronklik beplan om die toekenning aan NASA-administrateur Thomas O. Paine te gee, maar Paine het die sendingoperasiespan aanbeveel.[140]
Remove ads
Publieke en media-reaksie
Wêreldwye belangstelling in die Apollo-program is deur die voorval weer aangewakker; televisiedekking is deur miljoene gesien. Vier Sowjet-skepe het na die landingsgebied gegaan om te help indien nodig[141] en ander nasies het hulp aangebied indien die vaartuig elders moes land.[142] President Nixon het afsprake gekanselleer, die ruimtevaarders se families gebel en na NASA se Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Maryland, gereis, waar Apollo se opsporing en kommunikasie gekoördineer is.[141]
Die redding het meer openbare aandag gekry as enige ruimtevlug tot op daardie stadium, behalwe die eerste maanlanding van Apollo 11. Daar was wêreldwye opskrifte en mense het om televisiestelle gesit om die nuutste ontwikkelinge te kry, aangebied deur netwerke wat hul gereelde programmering vir bulletins onderbreek het. Pous Paulus VI het 'n gemeente van 10 000 mense gelei in gebed vir die ruimtevaarders se veilige terugkeer; tien keer daardie getal mense wat gebede by 'n godsdienstige fees in Indië doen.[143] Die Senaat van die Verenigde State het op 14 April 'n resolusie aangeneem wat besighede versoek om daardie aand om 21:00, plaaslike tyd, tyd aan werknemers toe te laat vir gebede.[141]
Na raming het 40 miljoen Amerikaners na Apollo 13 se landing gekyk, wat regstreeks op al drie netwerke uitgesaai is, met nog 30 miljoen wat 'n gedeelte van die 6+1⁄2 uur lange uitsending gekyk het. Selfs mense meer buite die VSA het gekyk. Jack Gould van The New York Times het gesê dat Apollo 13, "wat so naby aan 'n tragiese ramp gekom het, die wêreld heel waarskynlik meer volledig in wedersydse besorgdheid verenig het as wat 'n ander suksesvolle landing op die Maan sou gedoen het".[144]
Remove ads
Ondersoek en reaksie
Hersieningsraad
Onmiddellik na die bemanning se terugkeer het die NASA-administrateur Paine en adjunk-administrateur George Low 'n Hersieningsraad aangestel om die ongeluk te ondersoek. Onder die voorsitterskap van die direkteur van die NASA Langley-navorsingsentrum, Edgar M. Cortright, en insluitend Neil Armstrong en ses ander[nota 5] het die raad sy finale verslag op 15 Junie aan Paine gestuur.[145] Dit het bevind dat die fout in die diensmodule se suurstoftenk nommer 2 begin het.[146] Beskadigde Teflon-isolasie op die drade na die roerwaaier binne in suurstoftenk 2 het veroorsaak dat die drade kortsluit en hierdie isolasie aan die brand gesteek het. Die gevolglike brand het die druk binne in die tenk verhoog totdat die tenkkoepel gefaal en die brandstofselbaai (Diensmodule sektor 4) met vinnig uitsettende gasvormige suurstof en verbrandingsprodukte gevul het. Die styging in druk was voldoende om die klinknaels wat die aluminium buitepaneel, wat sektor 4 bedek vas hou, te breek en die sektor aan die ruimte blootgestel en die vuur geblus het. Die losstaande paneel het die nabygeleë hoëwins-antenna getref, wat die smalstraal-kommunikasiemodus gedeaktiveer het en kommunikasie met die Aarde vir 1.8 sekondes onderbreek het terwyl die stelsel outomaties na die rugsteun-wyestraalmodus oorgeskakel het.[147] Die sektore van die diensmodule was nie lugdig van mekaar af nie en as daar tyd was vir die hele diensmodule om so onder druk te kom soos sektor 4, sou die krag op die beheermodule se hitteskild die twee modules geskei het. Die verslag het die gebruik van Teflon en ander materiale wat as vlambaar in superkritiese suurstof, soos aluminium, binne die tenk bevraagteken.[148] Die raad het geen bewyse gevind wat op enige ander teorie van die ongeluk dui nie.[149]
.jpg)
Paneel tydens die insident besig om uitgeblaas te word
.jpg)
Paneel, soortgelyk aan die diensmodule se sektor 4 bedekking, besig om uit geblaas te word tydens 'n toets as deel van die ondersoek
Meganiese skok het die suurstofkleppe op die nommer 1 en nommer 3 brandstofselle gedwing om toe te sluit, wat hulle buite werking gestel het.[150] Die skielike faling van suurstoftenk 2 het suurstoftenk 1 gekompromitteer, wat veroorsaak het dat die inhoud daarvan oor die volgende 130 minute uitgelek het, moontlik deur 'n beskadigde lyn of klep en die diensmodule se suurstofvoorraad heeltemal uitgeput het.[151][152] Met beide die diensmodule se suurstoftenks wat leeg geraak het en met ander skade aan die diensmodule, moes die sending gestaak word.[153] Die raad het die reaksie op die krisis geprys: "Die onvolmaaktheid in Apollo 13 het 'n byna-ramp veroorsaak, slegs afgeweer deur uitstekende prestasie van die kant van die bemanning en die grondbeheerspan wat hulle ondersteun het."[154]
Suurstoftenk 2 is vervaardig deur die Beech Aircraft Company van Boulder, Colorado, as subkontrakteur van North American Rockwell (NAR) van Downey, Kalifornië, hoofkontrakteur vir die beheer-en-diensmodule.[155] Dit het twee termostatiese skakelaars bevat, oorspronklik ontwerp vir die beheermodule se 28-volt GS-krag, maar wat kon faal as dit aan die 65-volt onderwerp word wat tydens grondtoetse by Kennedy-ruimtesentrum gebruik was.[156]
By NAR se fasiliteit was suurstoftenk 2 oorspronklik geïnstalleer in 'n suurstofrak wat in die Apollo 10-diensmodule, SM-106, geplaas is, maar dit is verwyder om 'n potensiële elektromagnetiese interferensieprobleem op te los en is met 'n ander rak vervang. Tydens die verwydering is die rak per ongeluk met minstens 5 sentimeter laat val, omdat 'n keerbout nie verwyder was nie. Die waarskynlikheid van skade hierdeur was min, maar dit is moontlik dat die aanvullyn-samestelling los was en deur die val vererger is. Na 'n paar hertoetse (wat nie die vul van die tenk met vloeibare suurstof ingesluit het nie), is die rak in November 1968 weer in SM-109 geïnstalleer, bedoel vir Apollo 13, wat in Junie 1969 na die Kennedy-ruimtesentrum verskeep is.[157]
Die aftellingsdemonstrasietoets het, met SM-109 in sy plek naby die bokant van die Saturn V, plaasgevind en op 16 Maart 1970 begin. Tydens die toets is die kriogeniese tenks gevul, maar suurstoftenk 2 kon nie deur die normale dreineringslyn leeggemaak word nie en 'n verslag is geskryf om die probleem te dokumenteer. Na 'n bespreking tussen NASA en die kontrakteurs, is pogings om die tenk leeg te maak op 27 Maart hervat. Toe dit nie normaalweg wou leegraak nie, is die verwarmers in die tenk aangeskakel om die suurstof te laat verdamp. Die termostatiese skakelaars was ontwerp om te verhoed dat die verwarmers die temperatuur hoër as 27 °C verhoog, maar hulle het gefaal onder die 65-volt kragtoevoer wat gebruik is. Temperature op die verwarmerbuis binne die tenk het moontlik 540 °C bereik, wat heel waarskynlik die Teflon-isolasie beskadig het.[156] Die temperatuurmeter was nie ontwerp om hoër as 29 °C (85 °F) te lees nie, dus het die tegnikus wat die prosedure gemonitor het, niks ongewoons opgespoor nie. Hierdie verhitting is goedgekeur deur Lovell en Mattingly van die hoofbemanning, sowel as deur NASA-bestuurders en -ingenieurs.[158][159] Vervanging van die tenk sou die sending met ten minste 'n maand vertraag het.[122] Die tenk is weer met vloeibare suurstof gevul net voor die lansering; sodra die elektriese krag gekoppel is, het dit 'n gevaarlike situasie geskep.[153] Die raad het bevind dat Swigert se aktivering van die suurstoftenk 2-waaier op versoek van Sendingbeheer 'n elektriese vonk veroorsaak het wat die tenk aan die brand gesteek het. [160]
Die raad het 'n toets uitgevoer op 'n suurstoftenk wat met warmdraadontstekers toegerus is wat 'n vinnige temperatuurstyging binne die tenk veroorsaak het, waarna dit gefaal en telemetrie opgelewer het soortgelyk aan dié wat met die Apollo 13 suurstoftenk 2 gesien is.[161] Toetse met panele soortgelyk aan die een wat op SM Sektor 4 vermis is, het veroorsaak dat die paneel in die toetsapparaat losgekom het.[162]
Veranderinge na die ondersoek
.jpg)
Vir Apollo 14 en daaropvolgende sendings is die suurstoftenk herontwerp en die termostate is opgegradeer om die korrekte spanning te kan hanteer. Die verwarmers is behou aangesien hulle nodig was om suurstofdruk te handhaaf. Die roerwaaiers, met hul onverseëlde motors, is verwyder, wat beteken het dat die suurstofhoeveelheidsmeter nie meer akkuraat was nie. Dit het vereis dat 'n derde tenk bygevoeg word sodat geen tenk minder as halfleeg sou word nie.[163] Die derde tenk is in vak 1 van die diensmodule geplaas, aan die teenoorgestelde kant van die ander twee en het 'n isolasieklep gekry wat dit in 'n noodgeval van die brandstofselle en van die ander twee suurstoftenks kon isoleer en dit toelaat om slegs die beheermodule se omgewingbeheer stelsel te voed. Die hoeveelheidsvoelpen is opgegradeer van aluminium na vlekvrye staal.[164]
Alle elektriese bedrading in vak 4 was met vlekvrye staal omhul. Die brandstofsel-suurstoftoevoerkleppe is herontwerp om die Teflon-bedekte bedrading van die suurstof te isoleer. Die ruimtetuig en sendingbeheer-moniteringstelsels is aangepas om meer onmiddellike en sigbare waarskuwings van afwykings te gee.[163] 'n Noodvoorraad van 19 liter water is in die beheermodule gestoor en 'n noodbattery, identies aan dié wat die maanmodule se daalstadium aangedryf het, is in die diensmodule geplaas. Die maanmodule is aangepas om die oordrag van krag van die maanmodule na die beheermodule makliker te maak.[165]
Remove ads
Nadraai
Op 5 Februarie 1971 het Apollo 14 se maanmodule, Antares, op die Maan geland met die ruimtevaarders Alan Shepard en Edgar Mitchell aan boord, naby Fra Mauro, die terrein wat Apollo 13 veronderstel was om te verken.[166] Haise het as CAPCOM gedien tydens die afdaling na die Maan[167] en tydens die tweede EVA, waartydens Shepard en Mitchell naby die Cone-krater verken het.[168]
Geen van die Apollo 13-ruimtevaarders het weer in die ruimte gevlieg nie. Lovell het in 1973 by NASA en die Vloot afgetree en die privaatsektor betree.[169]Hy is in 2025 op die ouderdom van 97 oorlede.[170] Swigert sou deel gewees het van die 1975 Apollo-Sojoes-toetsprojek (die eerste gesamentlike sending met die Sowjetunie), maar is verwyder as gevolg van sy deelname aan die Apollo 15-koevert voorval. Hy het in 1973 bedank uit NASA en die agentskap verlaat om die politiek te betree en is in 1982 tot die Huis van Verteenwoordigers verkies, maar is aan kanker oorlede voordat hy op 51-jarige ouderdom ingesweer kon word.[171] Haise sou die bevelvoerder van die gekanselleerde Apollo 19-sending gewees het, en het die Ruimtependeltuig-naderings- en landingstoetse gevlieg voordat hy in 1979 by NASA afgetree het.[172]
Verskeie eksperimente is tydens Apollo 13 voltooi, alhoewel die sending nie op die Maan geland het nie.[169] Een het die lanseervoertuig se S-IVB (die Saturn V se derde stadium) behels, wat op vorige missies in 'n sonbaan gestuur is nadat dit losgemaak is. Die seismometer wat deur Apollo 12 agtergelaat is, het gereelde impakte van klein voorwerpe op die Maan waargeneem, maar groter impakte sou meer inligting oor die Maan se kors oplewer, daarom is besluit dat die S-IVB, beginnende met Apollo 13, op die Maan neerstort sou word. [173] Die impak het om 77:56:40 in die sending plaasgevind en genoeg energie opgelewer sodat die versterking van die seismometer, 117 kilometer vanaf die impak, verminder moes word.[87] 'n Eksperiment om die hoeveelheid atmosferiese elektriese verskynsels tydens die opstyg na die wentelbaan te meet, bygevoeg nadat Apollo 12 deur weerlig getref is, het data opgelewer wat 'n verhoogde risiko tydens marginale weer aandui. 'n Reeks foto's van die Aarde, geneem om te toets of wolkhoogte vanaf geosinchrone satelliete bepaal kon word, het die verlangde resultate behaal.[174]
As 'n grap het Grumman, vervaardiger van die maanmodule, 'n faktuur aan North American Rockwell, hoofkontrakteur vir die Beheer-en-Diensmodule, uitgereik vir die "sleep" van die Beheer-en-Diensmodule die grootste deel van die pad na die Maan en terug. Die transaksiekoste het 400 001 myl teen $1 elk (plus $4 vir die eerste myl); $536,05 vir batterylaai; suurstof; en vier nagte teen $8 per nag vir 'n "ekstra gas in die kamer" (Swigert) ingesluit. Na 'n 20% "kommersiële afslag" en 'n 2% afslag vir tydige betaling, was die finale totaal $312 421,24. North American het betaling van die hand gewys en opgemerk dat hulle drie vorige Grumman maanmodules na die Maan vervoer het sonder vergoeding.[175][176][177]
Die beheermodule is uitmekaar gehaal vir toetsing en die onderdele was jare lank geberg; sommige is gebruik vir 'n opleidingstoestel vir die Skylab-reddingsmissie. Die opleidingstoestel is by die Kentucky Wetenskapsentrum in Louisville, Kentucky, uitgestal. Max Ary van die Cosmosphere het 'n projek voltooi om die Odyssey te restoureer en dit is te sien by die museum in Hutchinson, Kansas.[178]
Apollo 13 is deur Lovell 'n suksesvolle mislukking genoem.[179] Mike Massimino, 'n Pendeltuig-ruimtevaarder, het gesê dat Apollo 13 "spanwerk, kameraderie en waarvan NASA regtig gemaak is" getoon het.[107] Die reaksie op die ongeluk is herhaaldelik NASA se beste uur genoem;[180][181][182][183] dit word steeds so beskou.[107] Die skrywer Colin Burgess het geskryf, "Die lewe-of-dood vlug van Apollo 13 het die kolossale risiko's wat inherent is aan bemande ruimtevaart, dramaties bewys. Ook, met die bemanning veilig terug op aarde, het die openbare apatie weer ondersteunend geword".[184]
William R. Compton het in sy boek oor die Apollo-program van Apollo 13 gesê: "Slegs 'n heroïese poging van intydse improvisasie deur sendingoperasiespanne het die bemanning gered."[185] Rick Houston en Milt Heflin het in hul geskiedenis van sendingbeheer gesê: "Apollo 13 het bewys dat sendingbeheer daardie ruimtereisigers weer huis toe kon bring toe hul lewens op die spel was."[186] Die voormalige NASA-hoofhistorikus Roger D. Launius het geskryf: "Meer as enige ander voorval in die geskiedenis van ruimtevlug, het herstel van hierdié ongeluk die wêreld se geloof in NASA se vermoëns verstewig".[187] Die ongeluk het egter sommige amptenare, insluitend Gilruth, direkteur van die Manned Spaceflight Center, oortuig dat as NASA aanhou om ruimtevaarders op Apollo-missies te stuur, sommige onvermydelik sou sterf, en hulle het gevra dat die program so gou as moontlik beëindig word.[187] Nixon se adviseurs het aanbeveel dat die oorblywende maansendings gekanselleer word en gesê dat 'n ramp in die ruimte hom politieke kapitaal sou kos.[188] Begrotingsbesnoeiings het die besluit makliker gemaak en tydens die pouse na Apollo 13 is twee missies gekanselleer, wat beteken het dat die program met Apollo 17 in Desember 1972 geëindig het.[187][189]
Remove ads
Populêre kultuur, media en 50ste herdenking
Die 1974-fliek Houston, We've Got a Problem, hoewel dit rondom die Apollo 13-voorval afspeel, is 'n fiktiewe drama oor die krisisse waarmee grondpersoneel te kampe het wanneer die noodgeval hul werkskedules ontwrig en verdere stres op hul lewens plaas. Lovell het in die openbaar oor die fliek gekla en gesê dit was "fiktief en van swak smaak"..[190][191]
"'Houston ... We've Got a Problem'" was die titel van 'n episode van die BBC-dokumentêre reeks A Life At Stake, wat in Maart 1978 uitgesaai is. Dit was 'n akkurate, indien vereenvoudigde, rekonstruksie van die gebeure.[192]In 1994, tydens die 25ste herdenking van Apollo 11, het PBS 'n 90-minuut dokumentêr met die titel Apollo 13: To the Edge and Back vrygestel.[193][194]
Na die vlug het die bemanning beplan om 'n boek te skryf, maar hulle het almal NASA verlaat sonder om dit te begin. Nadat Lovell in 1991 afgetree het, is hy deur die joernalis Jeffrey Kluger genader oor die skryf van 'n nie-fiksieverslag van die sending. Swigert is in 1982 oorlede en Haise het nie meer in so 'n projek belanggestel nie. Die gevolglike boek, Lost Moon: The Perilous Voyage of Apollo 13, is in 1994 gepubliseer.[195]
In 1995 is 'n filmaanpassing van die boek, Apollo 13, vrygestel, geregisseer deur Ron Howard en met Tom Hanks as Lovell, Bill Paxton as Haise, Kevin Bacon as Swigert, Gary Sinise as Mattingly, Ed Harris as Kranz en Kathleen Quinlan as Marilyn Lovell in die hoofrolle. James Lovell, Kranz en ander hoofrolspelers het verklaar dat hierdie film die gebeure van die sending met redelike akkuraatheid uitgebeeld het, gegewe dat 'n mate van dramatiese vryheid geneem is. Byvoorbeeld, die film verander die tydsvorm van Lovell se bekende opvolg op Swigert se oorspronklike woorde van "Houston, ons het 'n probleem gehad" na "Houston, ons het 'n probleem".[94][196] Gedurende die skepping van die film is die frase "Mislukking is nie 'n opsie nie" geskep, wat deur Harris as Kranz in die film uitgespreek is; die frase het so nou met Kranz geassosieer geraak dat hy dit vir die titel van sy 2000-outobiografie gebruik het.[196] Die film het twee van die nege Oscar-toekennings gewen waarvoor dit genomineer is, naamlik vir Beste Rolprentredigering en Beste Klank.[197][198]
In die 1998-minireeks From the Earth to the Moon, medevervaardig deur Hanks en Howard, word die sending gedramatiseer in die episode "We Interrupt This Program". Eerder as om die voorval vanuit die bemanning se perspektief te wys soos in die Apollo 13-speelfilm, word dit eerder aangebied vanuit 'n Aardse perspektief van televisieverslaggewers wat meeding om dekking van die gebeurtenis.[199]
In 2020 het die BBC World Service begin om 13 Minutes to the Moon uit te saai, radioprogramme wat gebruik maak van NASA-klank van die sending, sowel as argiefmateriaal en onlangse onderhoude met deelnemers. Episodes het begin uitgesaai vir Seisoen 2 vanaf 8 Maart 2020, met episode 1, "Time Bomb: Apollo 13", wat die lansering en die ontploffing verduidelik. Episode 2 beskryf Sendingbeheer se ontkenning en ongeloof oor die ongeluk, met ander episodes wat ander aspekte van die sending dek. Die sewende en laaste episode is vertraag weens die Covid-19-pandemie. In "Delay to Episode 7" het die BBC verduidelik dat die aanbieder van die reeks, mediese dokter Kevin Fong, diens moes verrig het.[200][201]
Voor die 50ste herdenking van die sending in 2020 is 'n Apollo in Real Time-webwerf vir die sending geopen, wat kykers toelaat om die sending te volg terwyl dit ontvou, foto's en video's te besigtig, en te luister na klank van gesprekke tussen Houston en die ruimtevaarders, sowel as tussen sendingbeheerders.[202] As gevolg van die COVID-19-pandemie het NASA geen persoonlike geleenthede gedurende April 2020 vir die vlug se 50ste herdenking gehou nie, maar het 'n nuwe dokumentêr Apollo 13: Home Safe op 10 April 2020 bekendgestel.[203] 'n Aantal geleenthede is herskeduleer vir later in 2020.[204]
Remove ads
Galery
Lovell oefen ontplooiing van die ALSEP toerusting tydens opleiding.
Die Apollo 13 lanseervoertuig word uitgerol, Desember 1969
Die "posbus" by Sendingbeheer gedurende die Apollo 13 sending
Maanmodule Aquarius nadat dit losgelaat is bokant die Aarde
Sendingbeheer vier die suksesvolle neerplonsing van die bemanning
Die bemanning aanboord van die USS Iwo Jima nadat hulle neergeplons het
Die bemanning praat met President Nixon kort na hulle terugkering
Replika van die maan gedenkplaat met Swigert se naam op wat ontwerp was om dié een op die Aquarius, met Mattingly se naam op, te bedek
Die krater veroorsaak deur die S-IVB's se impak, soos gefotografeer deur die Lunar Reconnaissance Orbiter, 2010
_(cropped).jpg)
Notas
- Williams, David. "The Apollo 13 accident". NASA. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Desember 2020. Besoek op 25 Augustus 2025.
Die Apollo 13-wanfunksie is veroorsaak deur 'n ontploffing en oopbars van suurstoftenk nr. 2 in die diensmodule.
: "Ek het natuurlik af en toe gedink aan die moontlikheid dat die ruimtetuigontploffing ons dalk gestrand kon gelaat het...... Dertien minute na die ontploffing het ek toevallig by die linkervenster uitgekyk en die finale bewyse gesien wat op 'n potensiële ramp dui." - Geen Apollo-ruimtevaarder het sonder lewensversekering gevlieg nie, maar die polisse is betaal deur private derde partye wie se betrokkenheid nie gepubliseer is nie.
- Die rol van die rugsteunbemanning was om op te lei en gereed te wees om te vlieg ingeval iets met die hoofbemanning sou gebeur."50 years ago: NASA names Apollo 11 crew". NASA. 30 Januarie 2019. Besoek op 5 Desember 2019. Rugsteunspanne is, volgens die rotasie, drie missies na hul toewysing as rugsteun as die hoofbemanning aangewys.
- Sommige bronne lys Kerwin en ander lys Pogue as die derde lid.
- Die ander was Robert F. Allnutt (Assistent van die Administrateur, NASA-hoofkwartier); John F. Clark (Direkteur, Goddard Ruimtevlugsentrum); Brig. Generaal Walter R. Hedrick Jr. (Direkteur van Ruimte, DCS/RED, Hoofkwartier, USAF); Vincent L. Johnson (Adjunk-Mede-Administrateur-Ingenieurswese, Kantoor van Ruimtewetenskap en Toepassings); Milton Klein (Bestuurder, AEC-NASA Ruimtekernaandrywingskantoor); Hans M. Mark (Direkteur, Ames Navorsingsentrum).
Verwysings
Bronne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads