Галоўная ўправа па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй
структура МУС Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Гало́ўная ўпра́ва па барацьбе́ з арганізава́най злачы́ннасьцю і кару́пцыяй (ГУБАЗіК) — управа Міністэрства ўнутраных справаў Беларусі, заснаваная ў траўні 1992 году
У лістападзе 2020 року Сьвятлана Ціханоўская абвясьціла пра запуск працэсу міжнароднага прызнаньня структураў ГУБАЗіК і АМАП тэрарыстычнымі арганізацыямі ў зьвязку з учыненымі імі злачынствамі ў час здушэньня пратэстаў супраць фальсыфікацыі выбараў і гвалту з боку рэжыму Лукашэнкі[2]. Некаторых палітыкі і актывісты назваюць ГУБАЗіК «беларускім Гестапа».[3]
Remove ads
Назва
Паводле сьведчаньня палітычнага вязьня Міколы Дзядка, агучанага 1 ліпеня 2021 року ў Менскім судзе, супрацоўнікі ГУБАЗіКа называюць уласную менскую ўправу Гестапа[4].
Асноўныя функцыі
- супрацьдзеяньне карупцыі ў органах дзяржаўнай улады і прыярытэтных галінах эканомікі;
- барацьба з арганізаванай злачыннасьцю, у тым ліку транснацыянальнага і міжнароднага характару;
- прадухіленьне і раскрыцьцё цяжкіх і асабліва цяжкіх злачынстваў агульнакрымінальнай і эканамічнай накіраванасьці, якія зьдзяйсьняюцца арганізаванымі групамі;
- прадухіленьне тэрарыстычных і экстрэмісцкіх праяваў;
- усталяваньне і ліквідацыя каналаў незаконнай міграцыі, а таксама выяўленьне і прадухіленьне іншых злачынстваў, якія зьдзяйсьняюцца ўдзельнікамі арганізаваных груповак, сфармаваных паводле нацыянальнай ці этнічнай прыкметы, альбо якія дзейнічаюць у арганізацыях дыяспараў.
Remove ads
Структура
- Першая ўправа (па барацьбе з карупцыяй)
- Першы аддзел (па прадухіленьні супрацьпраўнай дзейнасьці ў органах дзяржаўнай улады і кіраваньня)
- Другі аддзел (па супрацьдзеяньні ўсталяваньню кантроля арганізаванай злачыннасьці над эканомікай)
- Трэці аддзел (па прадухіленьні легалізацыі даходаў, атрыманых злачынным шляхам)
- Чацьверты аддзел (па супрацьдзеяньні незаконнай трансплянтацыі органаў і тканак чалавека й іншым карупцыйным правапарушэньням у сумежных галінах мэдычнай дзейнасьці)
- Другая ўправа (па прадухіленьні і раскрыцьці злачынстваў, якія носяць заказны й арганізаваны характар)
- Першы аддзел (па раскрыцьці злачынстваў, якія носяць заказны й арганізаваны характар)
- Другі аддзел (па прадухіленьні супрацьпраўнай дзейнасьці «крымінальных аўтарытэтаў» і лідэраў крымінальнага асяродзьдзя)
- Трэці аддзел (па вышуку ўдзельнікаў арганізаваных груп, якія ўцяклі ад органаў крымінальнага перасьледу)
- Чацьверты аддзел (па супрацьдзеяньні агульнакрымінальнаму экстрэмізму)
- Трэцяя ўправа (па супрацьдзеяньні экстрэмізму)
- Першы аддзел (па супрацьдзеяньні экстрэмізму ў радыкальных грамадзкіх і іншых фармаваньнях)
- Другі аддзел (па супрацьдзеяньні экстрэмізму ў этнічных, рэлігійных утварэньнях і незаконнай міграцыі)
- Чацьвертая ўправа (агентурна-апэратыўнай работы і арганізацыі апэратыўна-вышуковай дзейнасьці)
- Першы аддзел (агентурна-апэратыўнай работы і апэратыўна-тэхнічных мерапрыемстваў)
- Другі аддзел (арганізацыі апэратыўна-вышуковай дзейнасьці і апэратыўнага аналізу)
- Трэці аддзел (апэратыўна-прафіляктычных мерапрыемстваў)
- Чацьверты аддзел (апэратыўна-дзяжурнай службы)
- Аддзел па абароне дзяржаўных сакрэтаў
- Пятая ўправа (па м. Менску)
- Шостая ўправа (па Берасьцейскай вобласьці)
- Сёмая ўправа (па Віцебскай вобласьці)
- Восьмая ўправа (па Гомельскай вобласьці)
- Дзявятая ўправа (па Гарадзенскай вобласьці)
- Дзясятая ўправа (па Менскай вобласьці)
- Адзінаццатая ўправа (па Магілёўскай вобласьці)
У структуру ўсіх тэрытарыяльных управаў уваходзяць: першы аддзел (па барацьбе з карупцыяй), другі аддзел (па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю), трэці аддзел (па супрацьдзеяньні экстрэмізму), чацьверты аддзел (агентурна-апэратыўнай работы і апэратыўнага аналізу).
Remove ads
Мінуўшчына
28 сакавіка 1991 року ў цэнтральным апараце МУС СССР была заснаваная галоўная ўправа па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю[5]. У ейную структуру ўвайшла міжрэгіянальная ўправа па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю №1, якая базавалася ў Менску й знаходзілася ў апэратыўным падпарадкаваньні кіраўніцтва МУС БССР.
1 траўня 1992 году ўтварылі ўправу па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю (УБАЗ) Галоўнай управы крымінальнай міліцыі Міністэрства ўнутраных справаў Беларусі. У верасьні 1994 году УБАЗ перайменавалі ва ўправу па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй (УБАЗіК). У траўні 1997 году УБАЗІК пераўтварылі ў Камітэт па арганізаванай злачыннасьці і карупцыі (КАЗіК) МУС Беларусі. У 2000 годзе геральдычным знакам КАЗіК стала выява архістратыга Міхаіла, які паражае дзідай гідру. У чэрвені 2001 году КАЗіК перайменавалі ў Камітэт па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй (КБАЗіК)[6].
30 сьнежня 2003 року Камітэт па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй пры МУС Беларусі быў скасаваны. Паўнамоцтвы камітэту і падпарадкаваных яму тэрытарыяльных і на транспарце спэцыяльных падразьдзяленьняў па барацьбе з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй былі перададзены Міністэрству ўнутраных справаў, галоўнай управе ўнутраных справаў Менгарвыканкаму, управам унутраных справаў аблвыканкамаў, управе ўнутраных справаў на транспарце[7]. У студзені 2004 году КБАЗіК пераўтварылі ў Галоўную ўправу па барацьве з арганізаванай злачыннасьцю і карупцыяй (ГУБАЗіК)[6].
У другой палове 2020 году афіцэр ГУБАЗіК Станіслаў Лупаносаў перайшоў на бок апазыцыі, перадаў руху за свабодныя выбары вялікі масіў унутранай інфармацыі і зьехаў зь Беларусі[8]. У красавіку 2023 году Менскі гарадзкі суд завочна прыгаварыў Лупаносава да 18 гадоў калёніі ўзмоцненага рэжыму і да штрафу[9].
Начальнікі
- Сяргей Рухлядзеў (1 траўня 1992 — 14 красавіка 1994; нар. 1946, Чыта, Расея), генэрал-маёр і 1-ы кіраўнік Бюро каардынацыі барацьбы з арганізаванай злачыннасьцю Садружнасьці незалежных дзяржаваў
- Уладзімер Шафарэнка (12 жніўня 1994 — 13 сакавіка 1998; нар. 1951, Гомельская вобласьць), генэрал-маёр
- Міхаіл Мядзьведзеў (13 сакавіка 1998 — 25 сакавіка 2003; нар. 1953, Сахалінская вобласьць, Расея), палкоўнік
- Аляксандар Назаранка (2 ліпеня 2003 — 4 студзеня 2008; нар. 1962, Гомельская вобласьць), генэрал-маёр
- Алег Пякарскі (26 лютага 2008 — 4 сьнежня 2009; нар. 1964, Менск), палкоўнік
- Алег Шаркоў (2010 — 2011; нар. 1968, Лагойск), генэрал-маёр
- Альбэрт Ляговіч (2012 — 2014; нар. 1962, Мядзельскі раён), палкоўнік[6]
- Мікалай Карпянкоў (верасень 2014 — 19 лістапада 2020; нар. 1968, Менск), палкоўнік
- Андрэй Паршын (2021 — сакавік 2022), палкоўнік
- Андрэй Ананенка (ад 2022 году), палкоўнік
Remove ads
Міжнародныя санкцыі
21 чэрвеня 2021 году ГУБАЗіК дадалі ў Сьпіс спэцыяльна вызначаных грамадзянаў і заблякаваных асобаў ЗША за разгортваньне спэцыялізаванае падразьдзяленьняў для зьдзяйсьненьня гвалту супраць пратэстоўцаў, у тым ліку за рэйд на сядзібу апазыцыйнага кандыдата ў прэзыдэнты, выкраданьне Марыі Калесьнікавай і ўзяцьце пад варту Рамана Пратасевіча. У санкцыйны спіс быў дададзены і былы начальнік ўправы Мікалай Карпянкоў[10]. У той жа дзень Карпянкоў таксама трапіў пад санкцыі ЭЗ[11][12], Вялікабрытаніі[13], Канады[14]. 7 ліпеня да санкцый супраць Карпянкова далучылася Швейцарыя[15].
2 сьнежня 2021 году начальнік ГУБАЗіК Андрэй Паршын і іншыя кіраўнікі ўправы патрапілі пад санкцыі ЗША ды Канады. Паршын у той жа дзень быў уключаны і ў санкцыйны сьпіс Вялікабрытаніі[16][17][18]. У 2022 годзе да санкцый супраць Паршына далучыліся ЭЗ[19] ды Швайцарыя[15].
Летам 2024 году Эўрапейскі зьвяз і Швайцарыя ўвялі санкцыі супраць кіраўніка ГУБАЗіК Андрэя Ананенкі ды дваіх яго намесьнікаў[20][21].
27 студзеня 2025 году Канада ўвяла санкцыі супраць управы ды Ананенкі[22], а Вялікабрытанія пашырыла санкцыі на Ананенку ды Бедункевіча[23].
Remove ads
Крыніцы
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads