Гарадзец (Гомельская вобласьць)
вёска ў Рагачоўскім раёне Гомельскай вобласьці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Гарадзе́ц[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Ржаўцы. Цэнтар сельсавету Рагачоўскага раёну Гомельскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 793 чалавекі. Знаходзіцца 28 км на паўднёвы ўсход ад места і чыгуначнай станцыі Рагачова (лінія Магілёў — Жлобін); на аўтамабільная дарозе Хімы — Гадзілавічы.
Гарадзец — даўняе мястэчка гістарычнай Рэчыччыны (Панізоўя).
Remove ads
Гісторыя
Вялікае Княства Літоўскае
Упершыню Гарадзец упамінаецца ў XVIII стагодзьдзі як вёска Рэчыцкага павету Менскага ваяводзтва.
У 1760 годзе тут збудавалі драўляную царкву, а ў 1838 годзе — драўляную званіцу.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) Гарадзец апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Рагачоўскім павеце[2] Магілёўскай губэрні. У Вайну 1812 году каля мястэчка адбыліся сутычкі паміж францускімі і расейскімі войскамі. На 1816 год тут было 24 двары, на 1838 год — 106 двароў. Гарадзец знаходзіўся ў валоданьні Зянковічаў. У 1858 годзе мястэчкам валодалі Акінчыцы, у 1860 годзе — Багдановічы, Драбышэўскія і Акінчыцы, пазьней Дашкевічы, Судзілоўскія.
На 1884 год у Гарадцы было 66 двароў, драўляная Прачысьценская царква, юдэйскі малітоўны дом, школа, 18 крамаў, хлебазапасны магазын. Паводле вынікаў перапісу 1897 год — 183 двары, 2 ветракі, 2 крупарушкі, пошта, вінная крама, штогод 9 траўня і 15 жніўня праводзіліся кірмашы.
У сьнежні 1917 году Гарадзец заняў корпус Ю. Доўбар-Мусьніцкага, пазьней бальшавікі.
Найноўшы час
25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Гарадзец абвяшчазся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала яго разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. 23 сьнежня 1920 году запрацавала тутэйшая электрастанцыя. З 1920 году дзеяў вэтэрынарны пункт. У 1924 годзе Гарадзец вярнулі БССР, дзе ён стаў цэнтрам сельсавету. У 1929 годзе ў вёсцы працавалі нафтавы млын, торфаздабыўная арцель, кузьня, кравецкая і шавецкая майстэрні.
На 1940 год у Гарадцы было 379 двароў, на 1970 год — 331, на 1993 год — 502, на 1996 год — 471, на 2004 год — 384. У 2000-я гады Гарадзец атрымаў афіцыйны статус аграгарадку.
Remove ads
Насельніцтва
Дэмаграфія
- XIX стагодзьдзе: 1860 год — 524 чал.; 1880 год — 820 чал., зь іх 615 праваслаўных і 205 юдэяў[3]; 1884 год — 484 чал.; 1897 год — 1306 чал.
- XX стагодзьдзе: 1940 год — 1319 чал.; 1959 год — 1149 чал.; 1970 год — 1046 чал.; 1993 год — 1194 чал.[4]; 1996 год — 1145 чал.[5]; 1999 год — 1087 чал.
- XXI стагодзьдзе: 2004 год — 1056 чал.[6]; 2010 год — 793 чал.
Інфраструктура
У Гарадцы працуюць сярэдняя школа, школа-інтэрнат, дашкольная ўстанова, лякарня, дом культуры, бібліятэка, пошта.
Remove ads
Забудова
Плян Гарадцу складаецца зь дзьвюх падзеленых ракой частак: паўночнай (да 2 простых, паралельных вуліцаў мэрыдыянальнай арыентацыі з усходу далучаецца кароткая; усе 3 вуліцы на поўдні злучаюцца простай шыротной вуліцай, на поўдзень ад якой разьмяшчаецца кароткая вуліца) і паўднёвай (да амаль простай мэрыдыянальнай вуліцы далучаюцца на поўначы простая вуліца з шыратнай арыентацыяй, з усходу — 2 кароткія і з захаду — 3 амаль мэрыдыянальнай арыентацыі і злучаныя паміж сабой завулкамі кароткія вуліцы). Забудова двухбаковая, пераважна драўляная, сядзібнага тыпу.
Турыстычная інфармацыя
Інфраструктура
Дзее Гарадзецкі краязнаўчы музэй (у будынку школы).
Славутасьці
- Царква Прачыстай Багародзіцы (1869)
Асобы
- Мікалай Сьлюнькоў (нар. 1929) — савецкі партыйны дзяяч
Крыніцы
Літаратура
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads