Грабаўка (Гомельская вобласьць)

Гра́баўка^[2] — вёска ў Гомельскім раёне Гомельскай вобласьці, на рацэ Грабаўцы (прыток ракі Цярухі), за 35 км на паўднёвы ўсход ад Гомелю. Грабаўка ўваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам Грабаўскага сельсавету.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Грабаўка.

Грабаўка
трансьліт. Hrabaŭka
Першыя згадкі:	XVIII стагодзьдзе
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гомельская
Раён:	Гомельскі
Сельсавет:	Грабаўскі
Вышыня:	129 м н. у. м.
Насельніцтва:	712 чал. (2009)[1]
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 232
Паштовы індэкс:	247043
СААТА:	3210816011
Нумарны знак:	3
Геаграфічныя каардынаты:	52°11′17″ пн. ш. 31°8′28″ у. д.
Грабаўка на мапе Беларусі ± Грабаўка Грабаўка

Гісторыя

Паводле пісьмовых крыніц вёска вядомая з XVIII стагодзьдзя як слабада ў Рэчыцкім павеце Менскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. Асноўную частку жыхароў складалі стараверы ўцекачы з Расейскай імпэрыі. Па прывілеі караля Аўгуста III ад 5 лістапада 1792 году ў валоданьні Фашча.

Пасьля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі. У 1784 годзе ваенныя атрады на чале з генэралам Маславым выслалі са слабады ў Сыбір усіх старавераў. Вёска прыналежала графу Мікалаю Румянцаву, а пасьля князю І. Паскевічу. У 1854 годзе гаспадаром фальварку Грабаўка быў абшарнік Фашч. З 1856 году дзейнічала народная вучэльня, з 1857 году хлеба-запасная крама. У другой палове XIX стагодзьдзя ў вёсцы быў закладзены парк, на заходняй ускраіне якога знаходзіўся курган. З 1877 году дзейнічала алейня, у 1879 годзе пабудавана драўляная Ўзьнясенская царква. У 1886 годзе працавалі 2 ветраныя і вадзяны млыны.

У 1930 годзе арганізаваны калгас «8 Сакавіка». Працавала цагляная майстэрня, вадзяны і ветраны млыны, кавальня.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны ў верасьні 1943 году акупанты спалілі 308 двароў і забілі 13 жыхароў. На франтах і ў партызанскай барацьбе загінулі 129 жыхароў вёскі. Грабаўка была вызвалена 28 верасьня 1943 году.

Цэнтар саўгасу «Сьвітанак».

Насельніцтва

• XIX стагодзьдзе: 1886 год — 160 двароў, 811 жыхароў; 1897 год — 216 двароў, 1229 жыхароў (паводле перапісу)
• XX стагодзьдзе: 1909 год — 247 двароў; 1940 год — 340 двароў; 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу); 1999 год — 853 жыхары
• XXI стагодзьдзе: 2004 год — 505 двароў, 824 жыхары; 2009 год — 712 жыхароў^[1]

Плянаваньне

Плянаваньне складаецца з 2 частак на розных берагах ракі. Жылыя хаты пераважна драўляныя сядзібнага тыпу. У 1991—1992 гадох пабудавана 60 цагляных хат у якіх былі разьмешчаныя перасяленцы з забруджаных пасьля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.

Вуліцы

Вуліцы: 8 Сакавіка, Гагарына, Зялёная, Леніна, Маскоўская, Міру, Прыазёрная, Садовая, Саўгасная.

Інфармацыя для турыстаў

У памяць пра жыхароў вёскі загінулых падчас Вялікай Айчыннай вайны каля школы ў 1970 годзе ўсталяваны абэліск.

Страчаная спадчына

• Царква Ушэсьця Гасподняга
• Касьцёл
• Сядзіба Фашчаў

Асобы

• К. Ю. Канановіч — навуковец у вобласьці санітарыі і эпідэміялёгіі