Познань

По́знань ці Пазна́нь (па-польску: Poznań^[a], пры нагодзе ўжываецца назва Стольнае места Познань) — адзін з найстарэйшых і найбуйнейшых польскіх гарадоў, разьмешчаны над ракой Вартай; сталіца Велікапольшчы і Велікапольскага ваяводзтва. Пятае па колькасьці насельніцтва места ў Польшчы. Урадавы орган — Рада места Познані.

Познань
польск. Poznań
Герб Познані Сьцяг Познані
Першыя згадкі:	X стагодзьдзе
Горад з:	1253
Краіна:	Польшча
Ваяводзтва:	Велікапольскае
Мэр:	Яцэк Яськовяк
Плошча:	261,85 км²
Насельніцтва (2015)
колькасьць:	544 612 чал.
шчыльнасьць:	2079,86 чал./км²
Часавы пас:	UTC+1
летні час:	UTC+2
Тэлефонны код:	+48 61
Паштовыя індэксы:	60-001 — 61-890
Нумарны знак:	PO
Геаграфічныя каардынаты:	52°24′30″ пн. ш. 16°56′1″ у. д.
Познань на мапе Польшчы Познань
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
www.poznan.pl

Апісаньне гораду

Познань — гэта дынамічны гаспадарчы, акадэмічны, навуковы і культурніцкі асяродак. Дзякуючы выбітным эканамічным вынікам, імпэтнай гаспадарцы, і пастаянным Міжнародным Кірмашам у Познані горад гэты часта называюць гаспадарчай сталіцай Польшчы па інвэстыцыйнай прывабнасьці толькі нязначна саступаючы нашмат большай Варшаве. Познань ёсьць таксама вялікім цэнтрам прамысловасьці.

У Познані дзейнічае дзевяць дзяржаўных, вышэйшых школаў і колькінаццаць прыватных, адукуючых некалькі дзясяткаў тысяч студэнтаў. Яны працягваюць традыцыю такіх установаў як Акадэмія Любранскага, Езуіцкі Калегіюм ці Познанскі ўнівэрсытэт. У горадзе таксама дзейнічаюць шматлікія дасьледніцкія ўстановы. Усё гэта робіць Познань адным з галоўных польскіх акадэмічных асяродкаў.

Горад называюць таксама «музыкальнай сталіцай Польшчы» дзякуючы славутым хлапчуковым і мужчынскім хорам, арганізаваным кожныя 5 гадоў скрыпічным і лютнавым конкурсам імя Генрыка Веняўскага, а таксама дзякуючы дзейнасьці камэральнага аркестра пад дырэкцыяй Агнешкі Дучмаль, опэры і Польскага Тэатра Танцу.

Раёны Познані

Познань гэта важны камунікацыйны вузел, роўна дарожны як і чыгуначны. Праз места прабягаюць краёвая шаша: аўтастрада A2, (E30) Бэрлін — Познань — Варшава — Менск — Масква

• DK 5 (E261) Сьвеце — Быдгашч — Познань — Уроцлаў
• DK 11 Калабжэг — Кашалін — Познань — Остраў — Кэмпна — Люблінец — Бытам

Езуіцкі Касьцёл

• DK 92 (альтэрнатыўная да A2) Балевіцка — Пневы — Познань — Вжэсьня — Слупца — Конін.

У горадзе месьціцца таксама міжнароднае лётнішча Лавіца. У самім Познані кладзецца вялікі націск на разьвіцьцё публічнай камунікацыі.

Познань — гэта горад на правах павету. Падзелены на 5 дзяльніц, якія ня маюць адміністрацыйнай самастойнасьці, але якія маюць частку гмінных устаноў (Старэ Мяста, Новэ Мяста, Ежыцэ, Грунвальд, Вільда). У кожную дзяльніцу ўваходзіць некалькі дзясяткаў самаўрадавых раёнаў, аднак яны не пакрываюць усёй плошчы места, а іхныя самаўрады спаўняюць адно дапаможную функцыю. Места таксама цесна зьвязана з атачаючымі яго гмінамі, якія разам утвараюць Познанскую аглямэрацыю. Цяперачы заўважаецца пераезд жыхароў з самога Познаня ў акалічныя мясцовасьці. Па за моцнымі эканамічнымі і камунікацыйнымі сувязямі аглямэрацыю сутварае таксама супольная інфраструктура н. п. вадацягнік.

Познанскае старамесьце, усходняя частка, з правага боку відочная лоджыя ратуша і буднічыя домікі. У нізе відаць Вадаграй Празэрпіны.

Гаспадарка

Каля горада прабягае аўтастрада A2, міжнародны шлях Бэрлін — Варшава — Менск — Масква.

Разьвітая электрамашынная прамысловасьць (мэталёвы, машынны, транспартных сродкаў, электронны і электратэхнічны), спажыўны, хімічны, адзежавы. Другі пасьля Варшавы асяродак банкаў і найбуйнейшы ў краіне кірмашны цэнтар.

Геаграфічныя каардынаты

• Даўжыня ў кілямэтрах:
  • найшырэйшая (NW — SE) — 26 км
  • найменшая (NE — SE) — 10,6 км

Вышэйшыя ўстановы

Дзяржаўныя вышэйшыя ўстановы:

• Унівэрсытэт імя Адама Міцкевіча
• Мэдычная Акадэмія імя Кароля Марцінкоўскага ў Познані
• Сельскагаспадарчая Акадэмія ў Познані
• Эканамічная Акадэмія ў Познані
• Акадэмія фізычнага выхаваньня ў Познані
• Акадэмія Мастацтваў у Познані
• Музычная Акадэмія ў Познані
• Познанская Палітэхніка
• Заходні Інстытут імя Зыгмунта Вайцяхоўскага

Культура

З 2003 году дзейнічае Беларускі культурна-асьветніцкі цэнтар у Познані. Арганізацыя гэтая аб’ядноўвае выхадцаў зь Беларусі і прыхільнікаў беларушчыны. БКАЦ рэгулярна ладзіць культурніцкія мерапрыемствы на якіх прэзэнтуе беларускую спадчыну і сучасныя здабыткі беларускае культуры.

Гарады-сябры

• Нотынгэмшыр, Ангельшчына
• Пазуэла-дэ-Аляркон, Гішпанія
• Таледа, ЗША
• Чыкага, ЗША
• Шэньчжэнь, Кітай
• Асэн, Нідэрлянды
• Гановэр, Нямеччына
• Нэблус, Палестына
• Харкаў, Украіна
• Ювэскюлэ, Фінляндыя
• Рэн, Францыя
• Брно, Чэхія

Турызм

Казьляняткі на познанскай ратушы

Старамесьце ўначы

Славутасьці

• Стары горад
• Пляц Стары Рынак
• Ратуша (на Старым Рынку)
• Камяніцы (на Старым Рынку)
• Каралеўскі замак
• Кайзэраўскі замак
• Катэдральны Сабор

Асобы

Жыхары

• Уладыслаў Негалеўскі (1819—1885) — польскі праўнік, лібэральны палітык, удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў

Заўвагі

1. па-лацінску: Posnania, па-нямецку: Posen, на ідышы: פּױזן , Poyzn‎

Вонкавыя спасылкі

• Poznan (пол.)
• Гарадзкі Інфарматар (пол.)
• Сэрвіс Пазнаняк (пол.)
• Віртуальная Познань (пол.)
• Наша Места — інфармацыі, навіны (пол.)
• Інтэрактыўны Познань (пол.)
• Познань 4U (пол.)
• Гарадзкая камунікацыйная кампанія ў Познані (пол.)
• Познанскія асяродкі спорту і адпачынку (пол.)
• Найбольшы маратонны бег у Польшчы (пол.)
• Дыяграма познанскіх хмарачосаў (пол.)